-
Ewa Lipska -Urodziła się w roku 1945 w Krakowie. Debiutowała w 1961 i od tej pory ukazało się 19 tomów jej wierszy.
Po zdaniu matury w 1963 studiowała malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych. W latach 1970-1980 pracowała jako redaktor działu poezji Wydawnictwa Literackiego. Na przełomie 1975/1976 przebywała na półrocznym stypendium "International Writing Program" w Iowa City w USA. W 1978 została członkiem Polskiego PEN-clubu. W 1983 przebywała w Berlinie Zachodnim na stypendium Deutscher Adademischer Austauschdienst. W 1989 została członkiem-założycielem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Od 1991 przez 10 lat pracowała w polskiej ambasadzie w Wiedniu i kierowała Instytutem Polskim. Obecnie żyje i pracuje w Krakowie.
Poezja Lipskiej odznacza się niezwykle ruchliwą wyobraźnią. Z dziwną swobodą można w jej świecie porównywać klasę szkolną z historią ludzkości, ruch uliczny z ruchem myśli,...
-
Sławomir Mrożek -urodził się 29 czerwca 1930 r. Jest jednym z najczęściej grywanych w kraju i za granicą polskich dramaturgów. Ale to także znakomity prozaik, autor scenariuszy filmowych i rysownik. Właśnie od satyrycznych rysunków rozpoczął w 1950 r. swoją karierę. To one oraz świetne, pełne groteski opowiadania sprawiły, że stał się autorem niezwykle popularnym.
W swojej twórczości zawsze obnażał absurdy rzeczywistości, także tej peerelowskiej, oraz wykpiwał stereotypy funkcjonujące w świadomości Polaków. Przysłowiowe stało się powiedzenie "jak z Mrożka", które miało określać szczególnie bezsensowną sytuację.
Do jego najpopularniejszych tomów opowiadań zaliczyć należy "Półpancerze praktyczne", "Słonia" i "Wesele w Atomicach". Światową sławę przyniosły mu dramaty, przede wszystkim "Tango", obrazujące relacje rodzinne stanowiące miniaturę relacji społecznych - chorych i znamionujących...
-
Paweł Huelle -świetny prozaik, dziennikarz i wykładowca uniwersytecki. Jego debiutancka powieść "Weiser Dawidek" została przez krytykę okrzyknięta książką dziesięciolecia. Historia zniknięcia trzynastoletniego żydowskiego chłopca przyniosła motyw, który w różnych wariantach będzie stale obecny w jego twórczości: to motyw tajemnicy i niepoznawalności świata.Kolejne utwory potwierdzają jego pisarską klasę. Są to "Opowiadania na czas przeprowadzki", "Pierwsza miłość i inne opowiadania", "Mercedes-Benz. Z listów do Hrabala".W sposób najbardziej niezwykły do idei nagrody nawiązuje najnowsza powieść Huellego "Castorp". Autor wywiódł ją z jednego tylko zdania w "Czarodziejskiej górze". Postanowił dopisać historię studenckiego pobytu mannowskiego bohatera w Gdańsku. Miało to miejsce na wiele lat przed rozpoczęciem akcji powieści niemieckiego pisarza. W ten sposób Huelle podejmuje dialog z...
-
Profesor dr hab. Hubert Orłowski -urodzony 22 maja 1937 r. w Podlejkach na Warmii. Jest kierownikiem Zakładu Historii Literatury Niemieckiej w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Jako germanista i profesor uniwersytecki opublikował on wiele książek, które przyczyniły się nie tylko w Polsce do lepszego zrozumienia literatury niemieckiej. Jako wydawca licznych antologii, jako eseista i tłumacz współkształtował debatę intelektualną w Polsce.
Jest członkiem korespondentem polskiej Akademii Nauk i był wielokrotnie profesorem gościem na uniwersytetach niemieckich i austriackich. Jego najważniejsze wyróżnienia: Medal Goethego za wybitne zasługi dla języka niemieckiego w roku 1990; Nagroda promocyjna języka i literatury niemieckiej fundacji Alexander von Humboldt-Stiftung 1993 r.; Nagroda KLIO za najlepszą książkę historyczną w Polsce roku 1998....
-
Sylwetki laureatów - rok 2003
Włodzimierz Kowalewski - poeta, prozaik, krytyk literacki. Urodził się w 1956 r. w Olsztynku. Ukończył polonistykę na toruńskim UMK. Obecnie mieszka w Olsztynie, gdzie pracuje jako nauczyciel języka polskiego w II LO.
Debiutował jako poeta w 1975 r. tomikiem wierszy "Idę do ciebie spod sklepionego łuku bramy". Podczas studiów był współorganizatorem "Toruńskiego Maja Poetyckiego" oraz założycielem grupy poetyckiej "Zamek Nieszawski", propagującej powrót do modernizmu i przeciwstawiającej się upolitycznieniu życia i sztuki. Dziś domeną Kowalewskiego jest proza - uważa się go za jedną z najciekawszych indywidualności literackich ostatniej dekady.
Jego proza, często osadzona w realiach melancholijnej prowincji, krąży wokół problematyki nieuchronnego przemijania, wspomnień, tęsknoty za przeszłością, wyobcowania i zagubienia człowieka w zmieniającej się...
-
Sylwetki laureatów - rok 2002
Andrzej Stasiuk - ur. w 1960 r. w Warszawie. Prozaik, poeta. Zajmuje się krytyką literacką. Uhonorowany m.in. nagrodą Fundacji Kultury i nagrodą Fundacji im. Kościelskich.
W latach 80. zaangażowany w ruch pacyfistyczny, zdezerterował z wojska i półtora roku spędził w więzieniu. Współpracował z pismami literackiego „undergroundu” w Polsce. Niechętny literackim salonom i oficjalności - w roku 1987 wyprowadził się z Warszawy i zamieszkał na dalekiej prowincji, w Beskidzie Niskim. Autor m.in. „Murów Hebronu”, „Wierszy miłosnych i nie”, „Białego kruka”, „Opowieści galicyjskich”, „Przez rzekę” oraz „Dukli”. Nominowany do literackiej nagrody Nike w 1998 r. za powieść „Dukla” i w 2000 roku za „Tekturowy samolot”.
Mimo że publikować zaczął stosunkowo późno, to próbował już różnych gatunków literackich: prozy, poezji, krytyki. Lata 90. to niezwykle płodny okres...
-
Sylwetki laureatów - rok 2001
Jan Józef Szczepański - ur. 1919 r. w Warszawie; prozaik, eseista i reportażysta, autor scenariuszy filmowych. Brał udział w kampanii wrześniowej, żołnierz AK, walczył w partyzantce. Od 1947 r. związany z „Tygodnikiem Powszechnym”.
Debiutował głośnym opowiadaniem „Buty” (1947), w którym odsłaniał brutalną, daleką od heroicznej legendy prawdę o życiu w partyzantce. Do tematów okupacyjnej konspiracji i partyzantki powrócił w opowiadaniach z tomów „Dzień bohatera” (1959) i „Motyl” (1962). Był też autorem scenariuszy filmowych: „Wolne miasto”, „Stajnia na Salwatorze”, „Westerplatte”, pierwotnego scenariusza filmu o Hubalu pt. „Szalony major”. W zbiorze szkiców pt. „Przed nieznanym trybunałem”(1975) pisze o prawdach zasadniczych: sensie istnienia człowieka i pisarskiego powołania. Uważa, że w epoce, w której nad dogmatami i ortodoksją zaczyna górować...
-
Sylwetki laureatów - rok 2000
Hanna Krall - urodzona 20 maja 1935 roku w Warszawie. Po ukończeniu Liceum Ogólnokształcącego w Otwocku rozpoczęła studia na wydziale dziennikarskim Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1955 roku uzyskała magisterium.
Od 1955 do 1966 roku pracowała jako reporterka w „Życiu Warszawy”, a od 1966-80 w „Polityce”. W okresie 1966-69 przebywała w Moskwie jako korespondentka prasowa tego pisma. Relacje z tego pobytu zostały zawarte w tomach reportaży, m.in. w „Na wschód od Arbatu” (1972), który uważa za swój właściwy debiut. Kolejne zbiory „Szczęście Marianny Głaz” (1976) oraz „Sześć odcieni bieli” (1978) dotyczyły spraw polskich. Na przykładzie losów poszczególnych osób ukazane zostały przeobrażenia społeczno-kulturowe oraz konflikty tego okresu.
Jednakże światowy rozgłos przyniosła autorce książka „Zdążyć przed Panem Bogiem” z 1977 roku, będąca zapisem...
-
Sylwetki laureatów - rok 1999
Ryszard Kapuściński - wybitny polski reporter, pisarz, publicysta. Urodził się 4.03.1932 roku w Pińsku. Po wybuchu II wojny światowej przebywał z rodziną na Polesiu, zajętym przez ZSRR, a następnie w Sierakowie i Świdrze pod Warszawą. Po zakończeniu wojny uczęszczał do gimnazjum w Otwocku, a od 1946 roku uczył się w Gimnazjum im. S. Staszica w Warszawie.
Debiutował w 1949 roku wierszami pt. „Pisane szybkością” i „Uzdrowienie” opublikowanymi w „Dziś i jutro”. Po zdaniu matury w 1950 roku, pracował do 1951 roku w redakcji „Sztandaru Młodych” gdzie zaczął publikować pierwsze reportaże. Następnie studiował na Uniwersytecie Warszawskim najpierw polonistykę, a po 2 semestrach przeniósł się na historię. Po uzyskaniu magisterium w 1955 roku powrócił do pracy w redakcji „Sztandaru Młodych”, w 1956 i 1957 roku odbył reporterskie podróże po Azji, był też przez...
-
Sylwetki laureatów - rok 1998
Tadeusz Różewicz - wybitny poeta, dramaturg, prozaik, eseista, urodził się 9.10.1921 roku w Radomsku. Tam też uczęszczał do szkoły średniej i przeżył pierwsze lata okupacji. Po ukończeniu tajnej podchorążówki walczył w oddziałach partyzanckich AK, działał w konspiracji, był redaktorem konspiracyjnego czasopisma „Czyn Zbrojny”.
Po wojnie przebywał początkowo w Krakowie, gdzie studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Od 1948 do 1968 roku mieszkał w Gliwicach, a następnie przeniósł się do Wrocławia. Jako poeta debiutował w prasie młodzieżowej w 1938 roku. Pierwszy zbiór poezji pt. „Niepokój”, ukazał się w 1947 roku, po nim pojawił się zaraz następny - „Czerwona rękawiczka” . O jego poezji mówiono i pisano, że była bombą burzącą obowiązujące przed jego debiutem kanony, a po nim, że pierwszy wyciągnął wnioski z wojny i zagłady.
Dramaty...
-
Sylwetki laureatów - rok 1997
Zbigniew Herbert - urodził się 29 października 1924 roku we Lwowie. W czasie wojny był członkiem Armii Krajowej; w 1942 roku ukończył szkołę podchorążych. Jednocześnie uczęszczał na tajne komplety gimnazjalne i w 1943 roku zdał maturę. Następnie studiował filologię polską na tajnym Uniwersytecie Jana Kazimierza. W 1944 roku wyjechał do Krakowa. Studia na Akademii Sztuk Pięknych szybko przerwał. Później wybrał Akademię Handlową, którą ukończył jako magister ekonomii w 1947 roku. Próbował też swoich sił na wydziale prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Potem zaczął studiować prawo i filozofię u prof. Henryka Elzenberga na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Debiutował jako poeta na łamach tygodnika „Dziś i jutro” w roku 1950. Współpracował też z „Tygodnikiem Powszechnym”, gdzie prowadził dział felietonowy Bez ogródek. Ponadto drukował w „...
-
Sylwetki laureatów - rok 1996
Wisława Szymborska - wybitna polska poetka, felietonistka, krytyk literacki i tłumaczka poezji francuskiej, w 1996 r. laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za "poezję, która z ironiczną precyzją odsłania prawa biologii i działania historii we fragmentach ludzkiej rzeczywistości".
Urodzona w Bninie (Poznańskie), od 1931 mieszka w Krakowie. W latach 1945-1948 studiowała polonistykę i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1953-1981 pracowała w redakcji Życia Literackiego, gdzie przez wiele lat kierowała działem poezji, a następnie od 1981 do 1983 - pracowała w redakcji krakowskiego miesięcznika Pismo. Debiutowała w Dzienniku Polskim w 1945. W zbiorach wierszy „Dlatego żyjemy” (1952) i Pytania zadawane sobie (1954) zawarła treści polityczno-ideologiczne związane z tamtym okresem, w kolejnych zbiorach: „Wołanie do Yeti” (1957), „Sól” (1962...
-
Zasady
Miasta Toruń i Getynga ustanowiły nagrodę Samuela Bogusława Lindego i są jej jedynymi fundatorami. Nagroda nadawana jest corocznie.
Oba miasta powołują jury nagrody, które składa się z po trzech stałych członków z każdej strony i po jednym reprezentancie miasta. Jury wybiera co roku dwóch laureatów: jednego polskiego i jednego niemieckiego.
Nagroda jest nagrodą literacką. Nagrodą wyróżnieni zostają autorzy, których słowo tworzy ideały i wartości, łącząc ludzi, społeczeństwa i narody we wspólnej rozmowie. To sformułowanie zostanie przyjęte jako preambuła do dyplomów.
Jury decyduje niezależnie i suwerennie. Jej orzeczenie jest ostateczne i nie do obalenia.
Nagroda może być przyznana autorom, którzy mają wybitne osiągnięcia następujących dziedzinach: liryka, proza, dramat, eseistyka w ogólnym sensie, krytyka literacka, publicystyka, tłumaczenia i edycja.
Wysokość nagrody określają...
-
Składy Kapituły Nagrody w poszczególnych latach:
2015-2018:
prof. dr hab. Ewa Owczarz
prof. dr hab. Leszek Żyliński
dr hab. Radosław Sioma
dr Adam Marszałek
prof. dr Claudia Stockinger-Martus
prof. dr Matthias Freise
Christiane Freudenstein-Arnold
dr Dagmar Schlapeit-Beck
2007-2014:
prof. dr Claudia Stockinger-Martus
prof. dr Matthias Freise
Heinz Ludwig Arnold
dr Dagmar Schlapeit-Beck
prof. dr hab. Leszek Żyliński
dr Krzysztof Ćwikliński
prof. dr hab. Aleksander Nalaskowski
Michał Staśkiewicz
lata 2003-2007:
Heinz-Ludwik Arnold
Hilmar Beck
Reinhard Lauer
Irmela von der Lühe
Krzysztof Ćwikliński
Janusz Skuczyński
Andrzej Szmak
Leszek Żyliński
rok 2002:
Heinz-Ludwig Arnold
Reinhard Lauer
Irmela von der Lühe
Dagmar Schlapeit-Beck
Krzysztof Ćwikliński
Grzegorz Potarzyński
Janusz Skuczyński
Leszek Żyliński
rok 2001:
Heinz-Ludwig Arnold
Reinhard Lauer
Irmela von der Lühe
Joachim Kummer...
-
SAMUEL BOGUMIŁ LINDE (1771-1847)wybitny językoznawca, bibliograf i pedagog, autor słynnego 6-tomowego Słownika Języka Polskiego.
Urodził się 24 kwietnia 1771 r. w Toruniu w średnio zamożnej rodzinie mieszczańskiej. Jego ojciec - mistrz ślusarski Jan Jacobson Lindt, który osiedlił się w Toruniu ok.1749 r., był z pochodzenia Szwedem, zaś matka Barbara Anna była córką niemieckiego kamieniarza J.A. Langenbana, który przybył do Torunia z niemieckiego Coburga ok. 1730 r.
Samuel Bogumił wychowywał się w atmosferze przenikania i konfrontacji wyznań, języków i kultur. Naukę rozpoczął w Szkole Nowomiejskiej, a od 1783 r. w toruńskim Gimnazjum Akademickim, którego tradycja oświeceniowa w zasadniczy sposób wpłynęła na rozwój jego zainteresowań językoznawczych, także w zakresie języka polskiego. W swoich wypowiedziach autobiograficznych wielokrotnie wyrażał wdzięczność wobec tej szkoły i z...