Pożegnanie prof. Mariana Filara

5 czerwca 2020 r. pożegnaliśmy w Toruniu zmarłego w poniedziałek prof. Mariana Filara. Wybitny znawca prawa karnego, były prorektor UMK, dziekan Wydziału Prawa i Administracji i poseł na Sejm, zmarł 1 czerwca 2020 r. w wieku 77 lat.

Piątkowe uroczystości pogrzebowe zgromadziły liczne grono krewnych, przyjaciół, przedstawicieli władz miasta, liczną reprezentację środowiska prawniczego, współpracowników oraz byłych studentów profesora. Przed południem przy urnie z prochami prof. Mariana Filara, wystawionej w auli UMK, zaciągnięto honorowe warty i odbyło się uroczyste pożegnanie uniwersyteckie.

- Nie tylko w kręgu rodzinnym i środowisku akademickim UMK odbieraliśmy Profesora jako postać fundamentalną dla reputacji naszego uniwersytetu, a zwłaszcza dla renomy toruńskiej szkoły prawa – mówił prezydent Torunia Michał Zaleski. - W całym przecież Toruniu znaliśmy tę twarz, sylwetkę, nazwisko czy niepospolite zasługi dla nauki i polskiego życia społecznego. Żegnamy naukowca podziwianego za inteligencję i mistrzowskie znawstwo swojej dyscypliny naukowej. Ale także człowieka, którego stale pociągało piękno życia i bliskość ludzi.

Nabożeństwo żałobne zostało odprawione w kościele pw. Miłosierdzia Bożego i św. Siostry Faustyny na Koniuchach, a następnie odbyła się ceremonia pogrzebowa na Cmentarzu Komunalnym nr 2 im. Ofiar II Wojny Światowej przy ul. Grudziądzkiej.

Marian Filar urodził się 6 października 1942 r. w Krośnie, gdzie ukończył Liceum Ogólnokształcące. Następnie podjął pracę w kopalniach węgla kamiennego, ucząc się jednocześnie w Pomaturalnym Technikum Górniczym w Krakowie. "Praca pod ziemią dla człowieka z humanistycznym zacięciem, który miał głowę w chmurach, to była solidna nauka prawdziwego życia. W kopalni życiowo okrzepłem" - wspominał po latach. W 1967 r. ukończył studia na Wydziale Prawa i Administracji UMK, z którym związał całą swoją karierę zawodową, odbył także aplikację sądową. Doktorat uzyskał w roku 1972, habilitację w 1977 r., a tytuł profesora w 1988 r. W latach 1987-1990 był dziekanem Wydziału Prawa i Administracji, a w latach 1990-1993 prorektorem UMK do spraw studenckich.
Specjalizował się w prawie karnym i polityce kryminalnej, był autorem niezwykle cenionych komentarzy do Kodeksu karnego, podręczników akademickich oraz ponad 180 prac m.in. z zakresu prawa medycznego i przestępstw na tle seksualnym. Wielokrotnie przebywał w zagranicznych uczelniach na stypendiach i jako wykładowca. Był współautorem wielu zmian w polskim prawie karnym, a w latach 1997-2000 wiceprzewodniczącym Trybunału Stanu. Często i chętnie zapraszany do mediów, komentował przypadki z zakresu prawa karnego. Był erudytą i człowiekiem obdarzonym wspaniałym poczuciem humoru.

Od początku lat 90-tych ub. wieku angażował się w działalność polityczną jako działacz i członek władz krajowych Kongresu Liberalno-Demokratycznego i Unii Wolności. W latach 2007-2011 był posłem na Sejm RP z listy "Lewica i Demokraci".

Doceniały go też Toruń i Uniwersytet Mikołaja Kopernika: poprzez nadanie tytułu Honorowego Profesora UMK, przyznany w 2012 r. przez Michała Zaleskiego Medal Honorowy Prezydenta Miasta Torunia „Thorunium” i włączenie w 2017 r. do Piernikowej Alei Gwiazd. Był prezesem Towarzystwa Miłośników Torunia, a mieszkańcy miasta cenili go jako błyskotliwego felietonistę lokalnej prasy. W 2006 r. kandydował w wyborach na prezydenta Torunia. Zmarł w wieku 77 lat.

Fot. Sławomir Kowalski