Rok 2022 w toruńskim MZK | www.torun.pl

Budowa nowej linii tramwajowej, zakup pierwszych autobusów elektrycznych, zakończone modernizacje torowisk przy ul. Broniewskiego i Bydgoskiej, rozpoczęcie modernizacji przy ul. Warneńczyka – rok 2022 w Miejskim Zakładzie Komunikacji w Toruniu upłynął pod znakiem realizacji zleconych przez Gminę inwestycji, zmierzających do bardziej ekologicznego, nowoczesnego i komfortowego transportu miejskiego.

To nie był łatwy rok dla komunikacji miejskiej. Wybuch wojny w Ukrainie, rosnące ceny paliw i prądu wpłynęły na funkcjonowanie transportu publicznego i wymusiły oszczędności. Był to jednak także niezwykle intensywny okres prac inwestycyjnych.  Najważniejsze związane były w 2022 r. z realizacją projektu „Poprawa funkcjonowania komunikacji miejskiej w Toruniu – BiT-City II”, współfinansowanego ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

Budowa nowej linii tramwajowej

Oczywiście największym zadaniem projektu jest budowa nowej linii tramwajowej na północ Torunia. Będzie ona  przebiegać z centrum Szosą Chełmińską, ul. Długą, Legionów, Polną, Ugory i Watzenrodego. I choć prace wiążą się obecnie dla mieszkańców z wieloma utrudnieniami, wyraźnie widać już ich efekty. Najbardziej zaawansowane, bo aż w 82%, są prace na odcinku A (od przejazdu kolejowego, ul. Polnej, Ugory do Watzenrodego). Na odcinku B (od pl, NOT do ul. Inżynierskiej) zaawansowanie robót sięga 66%. 14 października 2022 r. Miasto za pośrednictwem Miejskiego Zakładu Komunikacji podpisało umowę z wykonawcą, firmą Balzola na przedłużenie nowej linii i zakończenie jej pętlą na ul. Heweliusza. Jest to możliwe dzięki pozyskanemu przez Miasto dodatkowemu dofinansowaniu w wysokości 25 mln zł. Dzięki budowie obu etapów nowej linii tramwajowej w Toruniu przybędzie ok. 12,9 tys. metrów toru pojedynczego torowiska. Z tego 5,2 tys. metrów toru pojedynczego zostanie wybudowana w technologii zielonego torowiska. Wzdłuż linii powstanie 27 platform przystankowych, z czego 10 będzie miało formę zielonych przystanków. Koszt budowy całej linii wyniesie łącznie ponad 213 mln zł brutto. Prace powinny się zakończyć w połowie 2023 r.

Zielone tory na Bydgoskiej

W ramach projektu BiT-City II w 2022 r. we wrześniu zakończone zostało kolejne zadanie: modernizacja torowiska tramwajowego w ciągu ul. Bydgoskiej. Obecnie jest ono bezpieczne, przyjazne dla pasażerów, kierowców i pieszych, zielone i ekologiczne. Zmodernizowany odcinek niemal w całości stał się nowym zielonym torowiskiem. Nie ma go tylko w miejscach przystanków i przejazdów drogowo-torowych. Łącznie zielone torowisko liczy blisko 8000 m². Podczas modernizacji pod uwagę wzięto także kwestię bezpieczeństwa: zmodernizowano trzy sygnalizacje świetlne wzbudzane przez tramwaj, na skrzyżowaniach powstały wyniesione przejścia dla pieszych lub przejścia i przejazdy dla rowerzystów jako alternatywa dla sygnalizacji. Ponadto na części skrzyżowań wprowadzono zawężenia jezdni, odgięcia toru jazdy oraz obszary wyłączone z parkowania. Koszt prac to ok. 38,7 mln zł brutto.

Modernizacja torowiska na Warneńczyka

W lipcu ruszyły prace związane z kolejnym zadaniem w ramach projektu BiT-City II - modernizacją torowiska tramwajowego w ciągu ul. Warneńczyka, ks. Gogi i Kościuszki. W efekcie w kwietniu 2023 r. torunianie zyskają odnowione tory i przystanki z systemem informacji pasażerskiej oraz nowy, bezpieczniejszy układ drogowy. W sumie prace obejmują modernizację prawie 1,2 tys. metrów toru pojedynczego torowiska tramwajowego wraz z siecią trakcyjną i układem drogowym. Dużą zmianą będzie przebudowa skrzyżowania na dwupasmowe rondo turbinowe. To rozwiązanie zwiększy bezpieczeństwo na tym obszarze. Ponadto wyremontowane zostaną chodniki, jezdnie, ścieżki rowerowe, zatoki autobusowe, miejsca postojowe. Koszt prac to niespełna 25 mln zł brutto.

Zakup taboru

Projekt BiT-City II to nie tylko prace inwestycyjne, ale również zakup taboru. Na początku roku do Torunia dotarły ostatnie dwa z pięciu zakupionych przez Miasto za pośrednictwem MZK w ramach projektu nowoczesnych tramwajów z bydgoskiej Pesy. Nowe tramwaje są 30-metrowe, przystosowane do przewozu osób niepełnosprawnych, pięcioczłonowe, z całkowicie niską podłogą wyłożoną wykładziną antypoślizgową, wyposażone w klimatyzację, monitoring wizyjny, komputer pokładowy i WiFi. Mają biletomaty, system zapowiedzi głosowych i wizualnych przystanków, system zliczania pasażerów oraz monitory reklamowe. Koszt zamówienia to ok. 46,4 mln zł brutto.

Warto dodać, że w wyniku plebiscytu mieszkańcy Torunia wybrali patronów dla 13 swingów. Noszą one imiona znanych torunian, m.in. Tony’ego Halika, Grzegorza Ciechowskiego, Samuela Bogumiła Lindego czy Mariana Rosego. W ten sposób wszystkie nowoczesne tramwaje z bydgoskiej Pesy mają swoje imiona.   

Aby odpowiednio zadbać o tabor i infrastrukturę, potrzebne są również specjalistyczne pojazdy techniczne. Trzy takie wozy zakupiono również w ramach projektu BiT-City II. Pierwszy z nich to tzw. „beczka” - specjalny pojazd samochodowy do czyszczenia oraz udrażniania pod wysokim ciśnieniem rozjazdów, kanałów, torowiska i zwrotnic. Może także odsysać osady i zanieczyszczenia z kanałów i studzienek tramwajowych.  Kolejny to tzw. pojazd wieżowy, służący do obsługi i napraw infrastruktury sieciowej. W przyszłym roku dotrze do nas jeszcze ostatni - specjalny wóz do czyszczenia rowków i przestrzeni międzyszynowych. Łączny koszt zakupu tych wozów to 5,7 mln zł.

Elektryczny przełom

31 maja powitaliśmy w naszym mieście pierwsze elektryczne autobusy. Tym samym wkroczyliśmy w nową erę publicznego transportu miejskiego. Sześć elektryków rozpoczęło pracę na ulicach Torunia. Wraz z pojawieniem się autobusów powstała również infrastruktura do ich ładowania. Trzy tzw. ładowarki wolne stanęły na terenie zajezdni autobusowej, a trzy ładowarki szybkie, pantografowe, służą do ładowania elektrobusów na pętlach. Są to pojazdy nie tylko komfortowe, ale przede wszystkim ekologiczne, zeroemisyjne. Zakupione zostały również w ramach projektu BiT-City II, a koszt zakupu wyniósł blisko 22 mln zł.

W czerwcu do Torunia dotarły również nowoczesne, bezpieczne, bogato wyposażone, ułatwiające podróżowanie osobom niepełnosprawnym kolejne cztery autobusy zasilane olejem napędowym, z silnikami spełniającymi najnowsze normy EURO 6.

Warto dodać, że w 2023 r. do Torunia dotrą cztery kolejne autobusy elektryczne Solaris wraz z infrastrukturą do ich ładowania. Zakupu tych autobusów w 70 % sfinansowany zostanie z Narodowego Funduszu Ochrony środowiska i Gospodarki Wodnej.

 Ponadto trwają przygotowania do aplikowania o środki w nowej perspektywie unijnej na lata 2021-2027. W planach jest m.in. zakup zeroemisyjnych autobusów elektrycznych i tramwajów, modernizacje torowisk tramwajowych, budowa nowych torów odstawczych.

Zakup autobusów elektrycznych związany był również z pożegnaniem starego taboru. 11 czerwca imprezą Jelczem pod prąd symbolicznie pożegnaliśmy epokę Jelczy i powitaliśmy erę elektryków. Była parada starych i nowych autobusów oraz piknik rodzinny na błoniach Nadwiślańskich. Co ważne, 5 z naszych Jelczy trafiło we wrześniu do partnerskiego miasta Łucka w Ukrainie i tam nadal służą mieszkańcom.

Ułatwienia dla pasażerów

Funkcjonowanie komunikacji to nie tylko inwestycje. Wychodząc naprzeciw potrzebom klientów miasto za pośrednictwem MZK uruchomiło także nową, wygodną formę zakupu biletów elektronicznych - przypisanych do kart płatniczej. Dzięki sklepowi internetowemu (https://bilet-torun.pl) bilety można kupić bez wychodzenia z domu. W przeciwieństwie do biletów kupowanych w aplikacjach, nie trzeba kasować, a jego aktywację można zaplanować na wybrany przez siebie moment. By nabyć bilet elektroniczny wystarczy karta płatnicza lub urządzenie mobilne przypisane do konta.

Laury dla MZK

Miejski Zakład Komunikacji został w tym roku kilkakrotnie doceniony. W październiku znaleźliśmy się na 3. miejscu Ogólnopolskiego Rankingu Najlepszych Przedsiębiorstw Komunikacji Miejskiej, organizowanego przez magazyn biznesowy „Strefa Gospodarki”. Ponadto 20 października w Warszawie podczas dorocznej gali wręczenia Medali Europejskich MZK odebrał nagrodę za budowę zintegrowanego węzła przesiadkowego na al. św. Jana Pawła II. Nagroda ta jest jednocześnie rekomendacją wystawioną wyróżnionym usługom przez Business Centre Club oraz jedną z najważniejszych dla przedsiębiorców instytucji w Unii Europejskiej – Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny. W listopadzie z kolei odebraliśmy tytuł „Firma Dobrze Widziana”, przyznawany przez Business Centre Club. Celem konkursu  jest promowanie firm, które prowadzą biznes społecznie odpowiedzialny.

Wyjątkowe zdarzenia

Nie tylko symboliczne pożegnanie Jelczy i powitanie elektryków, jakim było wydarzenie Jelczem pod prąd, wzbudziło ciekawość  mieszkańców Torunia i turystów. W lipcu miała miejsce jedyna w swoim rodzaju akcja pod hasłem „Emeryt dał nura”. Wycofany przez MZK z użytku tramwaj Konstal 805 Na został zatopiony w sztucznym zbiorniku w Centrum Nurkowym w Piechcinie, by służyć do ćwiczeń miłośnikom podwodnych przeżyć. Obecnie jest największą atrakcją centrum.

Kilkaset osób odwiedziło zajezdnię tramwajową MZK podczas wrześniowych Drzwi Otwartych. Oprócz zwiedzania zabytkowego zaplecza technicznego, przejazdów tramwajem turystycznym z przewodnikiem, akademii jazdy hulajnogą elektryczną, ergometrów wioślarskich, gry miejskiej i  konkursów z nagrodami, można było posłuchać prelekcji o bezpieczeństwie w ruchu drogowym, zwłaszcza, gdy trasy przejazdów krzyżują się z torami tramwajowymi. Jak zawsze w mikołajki na tory ruszył cieszący się wielką popularnością wśród mieszkańców rozświetlony, rozbrzmiewający kolędami i pełen dobrych życzeń świąteczny tramwaj, który można spotkać na trasach do Święta Trzech Króli.

Na początek 2023 r. MZK szykuje dla pasażerów kolejną niespodziankę, ale o tym powiemy w pierwszych dniach stycznia…

Zdjęcia: Adam Zakrzewski, Sławomir Kowalski, Lech Kamiński, Błażej Antonowicz, Archiwum MZK