Ostatnia droga prof. Józefa Flika

Zdjęcie portretowe uśmiechniętego prof. Józefa Flika na trumnie w kościele

4 stycznia 2022 r. rodzina, przyjaciele, przedstawiciele władz miasta i współpracownicy odprowadzili w ostatnią drogę prof. dr hab. Józefa Flika, wybitnego toruńskiego konserwatora i znawcę malarstwa, laureata medalu "Thorunium".

- W tym ostatnim pożegnaniu bolejemy nad śmiercią człowieka, który w wyjątkowy sposób dbał o samą istotę toruńskiej tożsamości: respekt dla wiedzy, szacunek dla przeszłości, dbanie o piękno i artyzm, a także przechowanie tradycji kopernikańskiej. Te życiowe osiągnięcia zostały wpisane w liczne wyróżnienia i odznaczenia nadane Profesorowi - mówił podczas uroczystości prezydent Torunia Michał Zaleski.

Prof. dr hab. Józef Flik, były dziekan Wydziału Sztuk Pięknych UMK, wieloletni pracownik Muzeum Okręgowego w Toruniu, laureat Medalu Honorowego Prezydenta Miasta Torunia "Thorunium" w 2007 r. zmarł 27 grudnia 2021 r. w wieku 85 lat. Msza św. żałobna pod przewodnictwem ks. biskupa seniora Andrzeja Suskiego została odprawiona w kościele pw. św. Michała Archanioła na toruńskich Rybakach, skąd trumna została przewieziona na miejsce pochówku w Bydgoszczy, gdzie Zmarły urodził się w 1936 r.

Ukończył studia z zakresu konserwacji dzieł sztuki na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu (1957 r.). Był uczniem Leonarda Torwirta i Jerzego Remera. Po studiach rozpoczął pracę w toruńskim Muzeum Okręgowym, gdzie zorganizował od podstaw Pracownię Konserwacji Malarstwa i Rzeźby, a od 1979 r. był wicedyrektorem ds. naukowych.

W 1984 r. podjął pracę na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika jako docent w Instytucie Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa UMK. Stanowisko profesora nadzwyczajnego otrzymał w 1991 r., a profesora zwyczajnego w 2000 r. Pełnił szereg funkcji organizacyjnych: był kierownikiem Zakładu Technologii i Technik Malarskich, zastępcą dyrektora, a następnie dyrektorem Instytutu Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa, prodziekanem i dziekanem (1999-2002) Wydziału Sztuk Pięknych. W latach 1988-1993 zasiadał w Senacie UMK. Był przewodniczącym Rad Muzeów: Okręgowego i Etnograficznego w Toruniu, członkiem Rady Muzeum Narodowego w Gdańsku, członkiem Komisji Konserwatorskiej diecezji chełmińskiej i diecezji toruńskiej oraz licznych towarzystw i organizacji międzynarodowych, m.in. International Council of Museums (ICON).

Prowadził badania, wykłady oraz seminaria z zakresu technik malarstwa sztalugowego, ściennego i rzeźby polichromowanej w wielu ośrodkach nauki i sztuki w Europie i Stanach Zjednoczonych. Autor ponad 100 prac konserwatorskich oraz dziesiątek kopii i rekonstrukcji malarskich. Specjalizował się w badaniach i konserwacji toruńskiego malarstwa portretowego i epitafijnego z XVI i XVII w., w tym portretach Mikołaja Kopernika, zwłaszcza najsłynniejszego z 1585 r. Na podstawie badań stwierdził, że portret ten został przycięty w XVII w. i zrekonstruował pierwotny wygląd wizerunku, z konwalią w ręku. Kopię rekonstrukcji tego portretu, autorstwa Profesora, otrzymał w 1991 r. papież Jan Paweł II. Ustalił autorstwo i potwierdził autentyczność portretu Kopernika z katedry w Strasburgu, prowadził prace konserwatorskie pocztu królów polskich z Sali Królewskiej ratusza, oraz tryptyku "Sąd ostateczny" Hansa Memlinga, znajdującego się w gdańskim Muzeum Narodowym.

8 listopada 2007 r. podczas jubileuszowego spotkania z okazji 50-lecia pracy zawodowej Profesora prezydent Torunia Michał Zaleski nagrodził Józefa Flika Medalem Honorowym Prezydenta Miasta Torunia "Thorunium". Był też odznaczony m.in. Medalem Komisji Edukacji Narodowej, srebrną i złotą odznaką "Za opiekę nad zabytkami", Srebrnym Krzyżem Zasługi i Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Fot. Sławomir Kowalski