Znamy raport z preselekcji ESK | www.torun.pl

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego opublikowało Raport z preselekcji konkursu o tytuł Europejskiej Stolicy Kultury 2029. W dniach 23-27 października br. odbyło się posiedzenie preselekcyjne, w efekcie którego międzynarodowy panel ekspertów uzgodnił krótką listę miast wybranych do etapu selekcji finałowej konkursu. Osiem miast, w tym Toruń, znalazło się poza rywalizacją.

W opublikowanym anglojęzycznym dokumencie eksperci odnoszą się do aplikacji każdego z kandydujących miast, wskazując na spełnienie lub nie stawianych przed miastami kryteriów. Wiele uwagi poświęcono również uszczegółowieniu wymagań merytorycznych kierowanych do miast, które przeszły do kolejnego etapu.

Panel zauważył, że wszystkie kandydujące miasta muszą wzmocnić wymiar europejski we wnioskach. Stanowi on bowiem istotę istnienia Europejskiej Stolicy Kultury i musi być w centrum oferty, w różnych jego aspektach.

W odniesieniu do toruńskiej aplikacji eksperci zwrócili uwagę, że konkurs jest w dokumencie postrzegany jako unikalna okazja do przekształcenia miasta w centrum kreatywności oraz radzenia sobie z wyzwaniami związanymi z odpływem młodych, uzdolnionych mieszkańców i konkurencją gospodarczą z większymi miastami.

Podobnie jak w przypadku każdego z kandydatów, oceniając aplikację, panel ekspertów wskazał zarówno na mocne strony dokumentu, jak i te wymagające poprawy, w tym m.in.:

W części „Wkład w długoterminową strategię miasta”:

• panel zauważa silny nacisk na zatrzymanie lokalnych talentów, ale brakuje w strategiach miasta akcentów przyciągania do Torunia młodych ludzi z UE.

W części „Treści kulturowe i artystyczne”:

• niewielkie informacje o synergii innowacji i dziedzictwa, mało aspektu cyfrowego,
• program jest dobrze ustrukturyzowany i opisany.

W części „Wymiar europejski”:

• wymiar europejski jest za mało dopracowany i nie rezonuje z ogólnymi celami i tematami programu,
• panel pozytywnie ocenia pracę z niektórymi przestrzeniami UE, takimi jak prawa osób LGBTIQ+ i społeczności zmarginalizowane, zrównoważony rozwój oraz znaczenie inkluzyjności.

W części „Zasięg”:

• niewielkie zaangażowanie młodzieży i dzieci,
• pozytywnie oceniono deklarację Torunia by przeznaczyć część budżetu obywatelskiego miasta na projekty kulturalne i edukacyjne związane z ESK.

W części „Zarządzanie”:

• planowany budżet i rozkład kosztów są zrównoważone,
• zamierzona struktura zarządzania jest dobrze przedstawiona z klarownym podziałem zadań i odpowiedzialności,
• strategia marketingu i komunikacji jest bardzo dobrze przemyślana.

W części „Zdolność do realizacji”:

• miasto posiada bardzo rozwinięte życie kulturalne i ma adekwatną i wartościową infrastrukturę kulturalną do realizacji programu ESK,
• Toruń ma bardzo duże doświadczenie w organizacji międzynarodowych wydarzeń o dużym znaczeniu, aktywa miasta pod względem dostępności są dobre, tak samo jak możliwości zakwaterowania turystów.

W swoim dokumencie eksperci zauważyli, że wszystkie miasta skorzystały z okazji udziału w konkursie, aby wzmocnić swoje strategie kulturalne oraz rolę kultury i Europy w ogólnym rozwoju społeczno-gospodarczym. Panel zdecydowanie zachęcił też wszystkie miasta-kandydatów, w tym te, które nie zakwalifikowały się do kolejnego etapu zmagań, do konsekwentnego rozwijania i wdrażania swoich odpowiednich strategii kulturalnych.

Taką drogą chce podążyć Miasto Toruń, wyciągając wnioski z eksperckich rekomendacji. Toruń planuje zrealizować w najbliższej przyszłości działania, które można podzielić na dwie grupy – intensyfikację i rozwijanie dobrych pomysłów docenionych przez ekspertów oraz uzupełnienie i rozwój kultury o aspekty wskazane w raporcie jako wymagające poprawy.

Do pierwszej grupy należą m.in.:

• promocja lokalnych talentów poprzez przygotowanie mechanizmów wsparcia twórców niezależnych, np. programy podobne do tych realizowanych w czasie pandemii – „Daj sztukę!”, „Daj sztukę 2!” i „Zimowe ARTefakty”;
• realizacja projektów przeciwdziałającym wykluczeniom oraz aktywizujących środowiska zmarginalizowane i społeczności LGBTQ+, np. realizacja projektów wskazanych w aplikacji takich jak „KIMKOLWIEK JESTEŚ +” realizowany we współpracy z instytucjami europejskimi;
• działania zachęcające do uczestnictwa mieszkańców Torunia w aktywnościach kulturalnych realizowanych w ramach Budżetu Obywatelskiego.

W drugiej znajdą się m.in.:

• w przyszłym roku przygotowany zostanie dokument będący strategią rozwoju zintegrowanej i spójnej edukacji kulturalnej obejmującej dzieci od wieku przedszkolnego na seniorach kończąc;
• zwiększenie dostępności poprzez cyfryzację zasobów toruńskich instytucji kultury oraz intensyfikację działań opartych o nowe technologie w kulturze cyfrowej, np. zwiększenie ilości aplikacji przygotowywanych przez instytucje, rozwój dostępu do informacji o wydarzeniach, np. przez zakończenie realizacji programu Kultura 2.0 będącego systemem skoordynowanej promocji wydarzeń kulturalnych, zintensyfikowaną digitalizację działań kulturalnych i dóbr kultury, np. rejestracja i udostępnianie spektakli;
• zwiększenie kulturalnej aktywności Torunia w wymiarze europejskim oraz wymiany młodzieży, np. wprowadzenie w konkursach na organizację wydarzeń kulturalnych dodatkowej punktacji dla organizacji pozarządowych posiadających partnerów zagranicznych.

Z oryginalną, anglojęzyczną wersją dokumentu można się zapoznać na stronie internetowej Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Fot. Michał Kunicki