Nagroda Lindego dla Masłowskiej i Loher | www.torun.pl

Dorota Masłowska i Dea Loher są laureatkami Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi, edycja 2020. Uroczystość wręczenia wyróżnień zaplanowano na 18 października w Getyndze.

Nagroda Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego przyznawana jest od 1996 roku przez władze miejskie dwóch zaprzyjaźnionych miast: Torunia i Getyngi. Jest to jedyna polsko-niemiecka nagroda literacka przyznawana autorom „których słowo tworzy ideały  i wartości, łącząc ludzi, społeczeństwa i narody we wspólnej rozmowie.

Podczas posiedzenia w Toruniu Kapituła Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego dokonała wyboru, wskazując nazwiska dwóch osób, które w tym roku otrzymają to polsko-niemieckie wyróżnienie kulturalne:

• ze strony polskiej otrzyma ją pani Dorota Masłowska
• ze strony niemieckiej nagrodę otrzyma pani Dea Loher

Uroczyste wręczenie nagrody: honorowego dyplomu, pamiątkowego medalu oraz gratyfikacji finansowej w wysokości 5 000 euro, zaplanowano na 18 października 2020 w Starym Ratuszu w Getyndze, z udziałem władz miejskich Torunia i Getyngi.

Biogramy laureatek:

Dorota Masłowska – urodziła się 3 lipca 1983 roku w Wejherowie. Jest pisarką, felietonistką, artystką sceniczną (piosenkarką, epizodycznie aktorką), kompozytorką, autorką tekstów piosenek, producentką muzyczną. W 2002 roku ukończyła wejherowskie Liceum im. Jana III Sobieskiego. Studiowała psychologię na Uniwersytecie Gdańskim, a także kulturoznawstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Obecnie mieszka w stolicy.

Masłowska jako pisarka nie daje się zamknąć w jednej formule, tworząc utwory różnorodne gatunkowo i tematycznie. Ma na swym koncie wiersze, powieści, dramaty, autobiografię, jak też teksty publicystyczne. Pisała dla takich czasopism, jak „Zwierciadło”, „Wysokie Obcasy”, „Przekrój”, „Lampa” i do internetowego periodyku dwutygodnik.com. W 2011 roku prowadziła blog Tramwaj zwany teatrem. Jako Mister D wydała płytę z piosenkami swego autorstwa pt. Społeczeństwo jest niemiłe (2014).

Jest pisarką szukającą nowych sposobów ekspresji literackich, oryginalnych rozwiązań na płaszczyźnie formalnej i tematycznej. Sięga do mowy żywej, języka ulicy, blokersów, dresiarzy, ale też ludzi mediów, celebrytów, polityków. Nie unika tematów kontrowersyjnych, kolokwializmów i wulgaryzmów. W wielu swoich utworach piętnuje stereotypy, zarówno narodowe, jak też te wyrastające z popkultury. Obnaża społeczne kłamstwa, demaskuje cechy polskiej mentalności, nietolerancję, skłonność do wprowadzania łatwych podziałów na swoich i obcych, akceptowanie przemocy, nawet gust muzyczny (fenomen disco polo). Krytykuje kulturę popularną, która przyzwyczaja ludzi do życia w ułudzie i nakłania do konsumpcjonizmu. Jako artystka operuje w swych wypowiedziach skrajnościami, zarówno w prozie, jak i w twórczości dramatycznej, walcząc o człowieka i o należną rangę języka jako narzędzia komunikacji. W wielu wywiadach podkreśla swą polskość, bez której nie wyobraża sobie życia. Jej twórczość, spotykająca się z różnymi, niekiedy skrajnymi opiniami, nie pozostawia czytelnika obojętnym.

Utwory Doroty Masłowskiej były wielokrotnie nagradzane i tłumaczone na kilkanaście języków, w tym angielski, niemiecki, francuski, hiszpański, włoski, rosyjski, łotewski, szwedzki, czeski, rumuński, bułgarski, chorwacki, a dramaty wystawiane na wielu scenach polskich i światowych, m.in. w Niemczech, Wielkiej Brytanii, w Rosji, w Stanach Zjednoczonych, na Łotwie, w Czechach. Powieść Doroty Masłowskiej Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną w 2009 roku doczekała się ekranizacji (reż. Xawery Żuławski).

Wybrane książki:

Powieści

• Wojna polsko-ruska pod flagą biało-czerwoną (2002)
• Paw królowej (2006)
• Kochanie, zabiłam nasze koty (2012)

Dramaty

• Dwoje biednych Rumunów mówiących po polsku (2006)
• Między nami dobrze jest (2008)

Autobiografia i felietony

• Jak zostałam wiedźmą (2014)
• Więcej niż możesz zjeść. Felietony parakulinarne (2015)
• Jak przejąć kontrolę nad światem, nie wychodząc z domu (2017)

Nagrody, wyróżnienia (wybór):

• Nagroda miesięcznika „Twój Styl” w konkursie Dzienniki Polek (2000)
• Nagroda VII konkursu poetyckiego „O Złote Pióro Sopotu” (2002)
• Nagroda Paszport „Polityki” w kategorii literatura (2002)
• Nagroda Nike Publiczności przyznawana w plebiscycie czytelników „Gazety Wyborczej” (2003)
• Niemiecka nagroda „Der Deutsche Jugendliteraturpreis” w kategorii najlepsza książka dla młodzieży (2005)
• Nagroda Literacka Nike (2006)
• Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2009)
• Wyróżnienie specjalne na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Boska Komedia (2009)
• Medal im. S. Bieniasza dla najlepszego dramatopisarza na IX Ogólnopolskim Festiwalu Dramaturgii Współczesnej „Rzeczywistość przedstawiona” w Zabrzu (2009)
• Nagroda na XVI Ogólnopolskim Konkursie na Wystawie Polskiej Sztuki Współczesnej(2010)

Odznaczona brązowym medalem Zasłużony Kulturze „Gloria Artis” (2015).

(opracowała Violetta Wróblewska)
(fot. Karol Grygoruk)

Dea Loher - urodziła się w 1964 r. Jako autorka znana jest przede wszystkim z wielu sztuk teatralnych. Po ukończeniu studiów (germanistyka i filozofia w Monachium) studiowała dramatopisarstwo w berlińskiej Akademii Sztuk pod kierunkiem tak wybitnych twórców jak Heiner Müller i Yaak Karsunke.

Nazywana „Kasandrą współczesnego dramatu” pisze dramaty, które można uznać za polityczne. Nie interesuje jej jednak aktualność i wypowiedź na gorące tematy polityki, lecz zmierzenie się z podstawowymi pytaniami o władzę, przemoc, zdradę, wolność.  Z formalnego punktu widzenia stara łączyć się tradycję i nowoczesność, rozumiejąc teatr – w tradycji niemieckiej klasyki – jako „instancję moralną”. Jej sztuki charakteryzują się swobodnym przemieszaniem gatunków na scenie, porzuceniem psychologizmu w kreowaniu postaci, odrzuceniem eksperymentu jako chwytu inscenizacyjnego, wielowymiarowością wątków akcji. Brak happy endu nie jest równoznaczny z beznadzieją, gdyż – jak podkreśla – „nie można utracić utopii jako niespełnionego życzenia. I o tym nieustannie traktują moje sztuki – o marzeniu o sprawiedliwszym i szczęśliwszym świecie.”

Obecnie mieszka w Berlinie, od wielu lat współpracuje z reżyserem Andreasem Kriegenburgiem, który najczęściej wystawiał premierowe inscenizacje jej sztuk w hamburskim teatrze Thalia.

Otrzymała wiele prestiżowych nagród, m. in.:

• 2006 nagrodę im. Bertolta Brechta
• 2009 nagrodę literacką miasta Berlina
• 2017 nagrodę im. Josefa Breitbacha

W 2013 roku wybrana została do Niemieckiej Akademii Języka i Literatury.

Jest najczęściej graną dramatopisarką niemieckojęzyczną w polskich teatrach.

Najważniejsze i wysoko cenione inscenizacje to:

• Przypadek Klary 2001 Teatr Polski Wrocław + 3 inne inscenizacje, m.in. Krystiana Lupy
• Niewina  2004 Stary Teatr Kraków
• Całopalenie  2009 Teatr Dramatyczny Warszawa
• Złodzieje  2010 Teatr Polski Poznań
• Sinobrody – Nadzieja kobiet  2018 Teatr w Rzeszowie
• Polskie przekłady utworów Loher ukazały się najczęściej w zeszytach miesięcznika „Dialog”.

(opracował Leszek Żyliński)
(fot. Alexander Paul Englert)

Lista laureatów Nagrody Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. S. B. Lindego:

• Wisława Szymborska i Günter Grass (1996)
• Zbigniew Herbert i Karl Dedecius (1997)
• Tadeusz Różewicz i Siegfried Lenz (1998)
• Ryszard Kapuściński  i  Christa Wolf (1999)
• Hanna Krall i Marcel Reich-Ranicki (2000)
• Jan Józef Szczepański  i Henryk Bereska (2001)
• Andrzej Stasiuk  i Friedrich Christian Delius (2002)
• Włodzimierz Kowalewski  i Barbara Köhler (2003)
• Hubert Orłowski i Klaus Zernack (2004)
• Paweł Huelle i  Hans-Joachim Schädlich (2005)
• Sławomir Mrożek i  Tankred Dorst (2006)
• Ewa Lipska i  Sarah Kirsch (2007)
• Olga Tokarczuk   i Ingo Schulze (2008)
• Adam Zagajewski  i Durs Grünbein (2009)
• Adam Krzemiński i Karl Schlogel (2010)
• Wiesław Myśliwski i Herta Muller (2011)
• Andrzej Bart i Stephan Wakwitz (2012)
• Eustachy Rylski i Brigitte Kronauer (2013)
• Wilhelm Genazino i Janusz Rudnicki (2014)
• Marie Luise Scherer i Stefan Chwin (2015)
• Jan Wagner i Kazimierz Brakoniecki (2016)
• Julia Zeh i Magdalena Tulli (2017)
• Małgorzata Szejnert i Navid Kermani (2018)
• Szczepan Twardoch i Christoph Hein (2019)
• Dorota Masłowska i Dea Loher (2020)