Książnica Kopernikańska - stuletnia duma Torunia | www.torun.pl

Podczas Gali Jubileuszowej z okazji 100. rocznicy powstania Książnicy Kopernikańskiej wręczono medale, nagrody i wyróżnienia. Placówka otrzymała Statuetkę Herbu Torunia. - Wszyscy doceniamy w Toruniu naukowy, ale i także kulturotwórczy profil Książnicy oraz nieprzerwaną wierność dziedzictwu kopernikańskiemu – widoczną nie tylko w oficjalnej nazwie biblioteki - mówił prezydent Michał Zaleski.

Wojewódzka Biblioteka Publiczna Książnica Kopernikańska – początkowo zwana Książnicą Miejską im. Mikołaja Kopernika - powstała w początkach II Rzeczpospolitej, a dokładnie w 1923 r. poprzez scalenie czterech księgozbiorów – Gimnazjum Toruńskiego, księgozbioru Rady Miasta Torunia, Towarzystwa Naukowego w Toruniu oraz Coppernicus Verein für Wissenschaft und Kunst. Księgozbiory te to efekt kilkusetletnich tradycji kultywowanych w Toruniu od XIII w.

Uroczystego otwarcia dokonano 19 lutego 1923 r. w budynku znajdującym się przy ul. Wysokiej. Była to data nieprzypadkowa – 450. rocznica urodzin Mikołaja Kopernika. Ówczesne zbiory liczyły ok. 100 tysięcy woluminów, a dyrektorem został Zygmunt Mocarski, znany bibliotekarz, historyk książki i bibliofil. Bardzo szybko Książnica stała się największą naukową biblioteką publiczną ówczesnego województwa pomorskiego.

W trakcie Gali Jubileuszowej, odbytej 4 grudnia 2023 r. w Sali Kameralnej Centrum Kulturalno-Kongresowego Jordanki rys historyczny Książnicy Kopernikańskiej przedstawiła dyrektor Danetta Ryszkowska-Mirowska. – Jesteśmy niemal rówieśniczkami i rówieśnikami naszej niepodległości. Zanurzeni w przeszłości i otwarci na teraźniejszość i przyszłość, skupieni na zachowaniu i udostępnianiu cennych księgozbiorów w jak najbardziej nowoczesny sposób cieszymy się i jesteśmy dumni z roli strażników naszego dziedzictwa, ale też nie popadamy w melancholię czy marzycielstwo. Uważnie wczuwamy się w rytm teraźniejszości, odczytujemy znaki czasu i bez lęku przygotowujemy się do wyzwań, które przyniesie przyszłość. Mamy ambitne plany rozbudowy, których realizacja już trwa. W stulecie istnienia, ale także w 550. rocznicę urodzin naszego patrona przyszedł moment, w którym również w wymiarze architektonicznym wejdziemy w XXI w. z rozbudowaną i nowoczesną biblioteką odpowiadającą na oczekiwania naszych czytelników - powiedziała Danetta Ryszkowska-Mirowska i przy okazji podziękowania za nieustające wsparcie władzom miasta oraz województwa.

W wygłoszonym przemówieniu prezydent Torunia Michał Zaleski podkreślił, że stuletnia Książnica Kopernikańska jest dumą naszego Torunia. Przypomniał, że duże znaczenie dla powstania placówki miała działalność ówczesnego Samorządu Miasta Torunia. Prezydent potwierdził wysoką rangę Książnicy Kopernikańskiej w toruńskim, regionalnym i krajowym życiu naukowym oraz kulturalnym. Wyrazem tego jest decyzja o nadaniu Książnicy z okazji jubileuszu stulecia Statuetki Herbu Torunia – jako miejskiego wyróżnienia za ochronę i promocję toruńskiego dziedzictwa kulturowego. Prezydent Michał Zaleski za lata współpracy podziękował Teresie Szymorowskiej, byłej dyrektor Książnicy. Obecnej dyrektor Danetcie Ryszkowskiej-Mirowskiej oraz całemu zespołowi bibliotekarzy i pracowników Książnicy przekazał słowa należnej wdzięczności i serdeczne życzenia. Ponadto, w uznaniu za wieloletnie zasługi przyznał jubileuszowe nagrody finansowe kierowniczkom kilku należących do Książnicy filii.

Samorząd Miasta Torunia ufundował Książnicy podwójny upominek, tworzący jednolity konferencyjny zestaw nagłośnieniowy. Prezent wraz z okolicznościowym listem gratulacyjnym na ręce obecnej dyrektor placówki przekazali prezydent Michał Zaleski i przewodniczący Rady Miasta prof. Marcin Czyżniewski. - Świętujemy dzisiaj stulecie Książnicy Kopernikańskiej, ale przede wszystkim mamy świadomość, że Książnica jest strażniczką, kontynuatorką o wiele dłuższego dziedzictwa najważniejszych instytucji, jak chociażby Gimnazjum Akademickiego, czy Biblioteki Rady Miasta, które gromadziły księgozbiory, dokumenty, manuskrypty właściwie od początków naszego miasta i które budowały taką świątynię mądrości dla mieszkańców Torunia. Różne ścieżki prowadzą do księgozbiorów bibliotek i wspaniale, że potraficie różnymi swoimi działaniami tak mocno otwierać się na społeczeństwo - powiedział dołączając się do życzeń prezydenta Michała Zaleskiego przewodniczący Marcin Czyżniewski.

Warto dodać, że w przeszłości Książnica Kopernikańska została wyróżniona przez miasto Toruń: Medalem „Za Zasługi dla Miasta Torunia” (1998), Medalem Honorowym „Thorunium” (2008), Statuetkami Toruńskiego Flisaka i Anioła Toruńskiego (2013 i 2018) oraz Medalem Pamiątkowym Roku Mikołaja Kopernika 2023.

W jubileuszu udział wzięli m.in. Wicewojewoda Kujawsko-Pomorski Józef Ramlau, Marszałek Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotr Całbecki, przewodnicząca Sejmiku Wojewódzkiego Elżbieta Piniewska, starosta toruński Marek Olszewski oraz dyrektor Biblioteki Narodowej dr Tomasz Makowski. Oprócz tego byli dyrektorzy bibliotek uczelnianych, wojewódzkich i powiatowych, obecni i byli pracownicy Książnicy Kopernikańskiej, przyjaciele oraz sympatycy placówki.

Podczas gali wręczono Medale Pamiątkowe wybite z okazji 100-lecia Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej. Ponadto odbył się koncert Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej pt. „Utwory z lat 20 i 30-tych XX wieku”.

Fot. Wojtek Szabelski