79. rocznica powstania Polskiego Państwa Podziemnego

27 września 2018 roku mija 79 lat od powstania Polskiego Państwa Podziemnego. Rocznicę uczczono również w Toruniu przy obelisku poświęconym „Komendantom Okręgu Pomorskiego ZWZ–AK” na placu św. Katarzyny, gdzie przybyli goście i prezydent Michał Zaleski złożyli kwiaty.

Polskie Państwo Podziemne było fenomenem na skalę światową. Ta tajna organizacja działała w imieniu Rzeczypospolitej w czasie hitlerowskiej i radzieckiej okupacji od 27 września 1939 do 1 lipca 1945 roku. Miała własną administrację, wymiar sprawiedliwości, tajne szkolnictwo czy prasę, której łączny nakład wyniósł blisko 250 tysięcy egzemplarzy czasopism, 65,5 tysiąca broszur i 120 tysięcy ulotek.

- Pamiętamy o każdym żołnierzu i cywilu, który w Polskim Państwie Podziemnym podejmował heroiczną, często grążącą śmiercią walkę, a zwłaszcza o tych, którzy w Toruniu i na Pomorzu wbrew wszelkiej nadziei odważyli się zawiązać w czasie wojny formację, która ocaliła polski byt i polską godność - powiedział prezydent Torunia Michał Zaleski. - Nie myślimy tylko o tych wyjątkowych, lecz o tysiącach Polek i Polaków. Zgodnie z toruńską tradycją chylimy czoło przed niepojętym heroizmem dziewcząt i chłopców, ale także dorosłych obywateli Rzeczypospolitej, którym również my zawdzięczamy spokój i wolność w latach, w których żyjemy. Zawdzięczamy im wszystko, co możemy nazwać dobrem naszym, jak i naszej ukochanej ojczyzny.

Polskie Państwo Podziemne - choć nie ograniczało się tylko do walki w militarnym tego słowa znaczeniu - miało swoją armię. Najpierw był to Związek Walki Zbrojnej, do którego należało 40 tysięcy żołnierzy. Jesienią 1941 roku przekształcono go w Armię Krajową, która w następnym roku liczyła około 200 tysięcy członków, będąc największą podziemną armią w okupowanej Europie. Nie każdy jednak był odpowiednio przeszkolony i dostatecznie uzbrojony. Niemniej odwaga, poświęcenie, zjednoczenie i heroiczna walka zbrojna, a także inne formy ruchu oporu do dziś budzą ogromny podziw.

- Dobrze, że ta rocznica w Toruniu jest pamiętana i świętowana - stwierdził wicewojewoda kujawsko-pomorski Józef Ramlau. - Zgromadziliśmy się przy obelisku, który był ostatnią inicjatywą śp. generał Elżbiety Zawackiej. Mimo wielkich chęci nie mogła ona uczestniczyć w jego odsłonięciu. Zmarła kilka miesięcy później doczekawszy prawie stu lat. Polskie Państwo Podziemne udowodniło, że Polacy, miłując wolność, są w stanie ponieść dla niej największe ofiary. W warunkach bezprzykładnego terroru, jaki zastosowali okupanci hitlerowcy, byli w stanie zbudować twór, który nie miał porównania w innych krajach. Nasza wolność została nabyta za ogromną cenę. My, będąc wierni takim ideałom i patrząc w przeszłość, powinniśmy budować naszą ojczyznę z podobną determinacją, korzystając, że jesteśmy wreszcie państwem suwerennym.

Fot. Lech Kamiński