Z okazji przypadającej w listopadzie okrągłej rocznicy urodzin Heleny Grossówny, słynnej przedwojennej aktorki, Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa w Toruniu organizuje cykl wydarzeń, które odbędą się w jej dawnym domu.
Helena Grossówna przyszła na świat dokładnie 25 listopada 1904 r. jako córka Leonarda Grossa i Walerii z Winiawskich. W Toruniu spędziła młodzieńcze lata, mieszkając z matką i trójką rodzeństwa w szkieletowym domu z tzw. muru pruskiego, który mieścił się przy ulicy Wodnej (obecnie PCK). Translokowany z Mokrego budynek z tzw. muru pruskiego obecnie znajduje się na toruńskiej starówce, w sąsiedztwie podobnej zabudowy, nieopodal Wisły i zbiegu ulic św. Jakuba i Woli Zamkowej.
W ramach obchodów 120. rocznicy urodzin Heleny Grossówny zaplanowane są cztery wydarzenia:
- 21 listopada, godz. 18:00 – Spotkanie z Markiem Telerem, autorem książki „Amantki II Rzeczypospolitej”
Marek Teler to dziennikarz i autor książek historyczno-biograficznych, aktualnie skupiony na opisywaniu losów przedwojennych aktorów i aktorek. W dawnym domu jednej z największych gwiazd polskiego kina przedwojennego – Heleny Grossówny – opowie o swojej najnowszej książce, której jedną z bohaterek jest właśnie aktorka z Torunia. Spotkanie poprowadzi dr Krzysztof Trojanowski, prof. UMK. - 23 listopada, godz. 10:00-13:00 - Z Mokrego na wielkie ekrany. Spacer śladami Heleny Grossówny
Dom z muru pruskiego przeniesiony na starówkę to nie jedyne miejsce w Toruniu związane z biografią aktorki. Będzie to meta spaceru tematycznego, na który zapraszają Anna Zglińska i Szymon Spandowski wraz ze Stowarzyszeniem Chełmińskie Przedmieście – Tu Mieszkam, Radą Okręgu Chełmińskie Przedmieście i Toruńskim Oddziałem Towarzystwa Opieki nad Zabytkami. Miejsce zbiórki: przy Szkoła Podstawowa nr 6 na rogu ul. Jeśmanowicza i Łąkowej. - 25 listopada, godz. 18:00 – Pokaz filatelistyczny „Ludzie kina i teatru”
Dokładnie w dniu 120. rocznicy urodzin Heleny Grossówny odbędzie się otwarcie tematycznej wystawy filatelistycznej przygotowanej przez Okręg Toruński Polskiego Związku Filatelistów. Podczas wydarzenia zaprezentowana zostanie okolicznościowa kartka pocztowa i specjalnie przygotowany na tę okazję datownik. - 28 listopada, godz. 18:00 – „Może ty będziesz mą królewną?” Koncert Jakuba Gawrysiaka
Mistrz repertuaru z dawnych lat Jakub Gawrysiak zagra na pianinie i zaśpiewa piosenki z filmów, w których występowała gwiazda przedwojennego kina Helena Grossówna. Wykona takie szlagiery jak „Ach, jak przyjemnie” czy „Już nie zapomnisz mnie” i „Kiedy będziesz zakochany”. Koncert jest dofinansowany z budżetu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Wszystkie wydarzenia (poza spacerem) odbywają się w Domu Heleny Grossówny przy ul. Św. Jakuba. Wstęp bezpłatny, nie wymaga zapisów i rezerwacji.
Informacje na temat wydarzeń i kontakt do organizatora znajdują się na stronie Kujawsko-Pomorskiego Centrum Dziedzictwa w Toruniu oraz na Facebooku.
Helena Grossówna ukończyła szkołę baletową, a swój sceniczny debiut zaliczyła w 1924 r. jako statystka w „Księżniczce czardasza”, przedstawieniu wystawianym w toruńskim Teatrze Miejskim. Jako zawodowa tancerka występowała na deskach teatrów także w Poznaniu i Warszawie, głównie w rewiach i operetkach, a do kilkunastu spektakli przygotowała również układy choreograficzne.
Na srebrnym ekranie zadebiutowała w roku 1935 w produkcji „Kochaj tylko mnie”. Choć jej złoty okres w filmie trwał tylko cztery lata, zagrała w tym czasie w kilkunastu produkcjach, podbijając serca widzów swym wdziękiem, talentem i uśmiechem. Była ekranową partnerką najpopularniejszych wtedy aktorów: Eugeniusza Bodo, Adolfa Dymszy, Ludwika Sempolińskiego, Aleksandra Żabczyńskiego. Wystąpiła m.in. w filmach: „Dodek na froncie”, „Piętro wyżej”, „Zapomniana melodia”, „Paweł i Gaweł”.
Na chwilę przed podbojem ekranów amerykańskich jej rozkwitającą karierę przerwał wybuch II wojny światowej. Grossówna marzenia o Hollywood odłożyła na bok, a zaangażowała się w działania konspiracyjne w okupowanej Warszawie. Prowadziła kuchnię dla obrońców miasta, a podczas powstania warszawskiego jako "Bystra" dowodziła kobiecą grupą w batalionie "Sokół". Za swoją aktywność zapłaciła niewolą, a po wojnie represjami, które blokowały wznowienie kariery aktorskiej na szeroką skalę. Jej znakiem charakterystycznym do końca pozostał "najpiękniejszy uśmiech Warszawy". Zmarła 4 lipca 1994, w wieku prawie dziewięćdziesięciu lat.
