Wystawa | www.torun.pl

Trzynasta ekspozycja z zapoczątkowanego w 2007 roku cyklu, w którym Muzeum Okręgowe w Toruniu prezentuje dorobek twórców związanych z naszym miastem. Tym razem eksponujemy twórczość wybitnego toruńskiego kolorysty, absolwenta Wydziału Sztuk Pięknych UMK, którego twórczość obfitowała w martwe natury, pejzaże, sceny rodzajowe, portrety i akty. Spośród trzech składników obrazu – formy, koloru i światła – to kolor jest u toruńskiego malarza najistotniejszy.

Pośród pejzaży na szczególną uwagę zasługują te, które ukazują przedmieścia Torunia – proste domy i dobudówki, tak jakby malarz wyszukiwał rytmy przez nie tworzone, a nie wyjątkowe kształty. Linie energetyczne stanowiły często porządkujący element kompozycji, a naroża ścian prostych budynków tworzyły razem harmonijny układ czasem tylko zachwiany nieregularnie wygiętym drzewem.

Twórca lubił przedstawiać żywioł wody w licznych marinach. Lubił też ukazywać potoczne życie zwykłych ludzi, których na obrazie zatrzymał pomiędzy kupowaniem owoców i warzyw na jarmarku.

Malarz od 1966 roku wynajmował pracownię przy ul. Szerokiej 33, którą odwiedzali reprezentanci niemal wszystkich środowisk – od kolegów malarzy aż po odwiedzających Toruń gości „zza żelaznej kurtyny”. Wszyscy bywalcy pracowni Szymona – jak powszechnie był nazywany i jak sygnował swoje obrazy – odnajdywali w niej nie tylko atmosferę pracy i sztuki, lecz także wyjątkowe poczucie humoru gospodarza i jego otwartość na drugiego człowieka.

Prezentowane na wystawie prace pochodzą ze zbiorów muzeów w Toruniu, Szczecinie, Bydgoszczy i Grudziądzu oraz ze zbiorów prywatnych. Wystawie towarzyszy publikacja.

Anna Kroplewska-Gajewska

UWAGA! Dostępność ekspozycji dla zwiedzających jest uzależniona od aktualnych obostrzeń epidemicznych.

W 2021 roku obchodzimy setne urodziny Tony’ego Halika - popularnego i legendarnego już polskiego podróżnika. W związku z przypadającym jubileuszem Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika przygotowało wystawę poświęconą jego pasji kolekcjonerskiej oraz podróżniczej. Jeżdżąc po świecie przywoził przedmioty, wśród których ważne miejsce zajmowała broń pozaeuropejska, instrumenty muzyczne, ponadto torby oraz tradycyjne nakrycia głowy. Prezentowane na wystawie eksponaty pochodzą ze zbiorów Muzeum Podróżników oraz Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie (broń i instrumenty muzyczne z Ameryki Łacińskiej). Uzupełnieniem są zdjęcia Tony’ego Halika z różnych okresów jego życia.

Wystawie towarzyszy katalog prezentujący najciekawsze eksponaty z kolekcji Muzeum Podróżników oraz teksty przybliżające życie i pasję Tony’ego Halika.

Ekspozycja dstępna będzie w zależności od aktualnych obostrzeń epidemicznych.

Zdjęcie udostępnione przez muzeum Okręgowe w Toruniu.

W Galerii Proscenium online można oglądać malarstwo i obiekty ceramiczne toruńskiego artysty Dariusza Przewięźlikowskiego.

Kliknij i przejdź na stronę teatru, aby obejrzeć wystawę

Sylwester Ambroziak jest jednym z najwybitniejszych współczesnych polskich rzeźbiarzy. Już od 30 lat bardzo aktywnie wystawia, regularnie zaskakując publiczność i krytykę nowymi pomysłami i zastosowanymi technologiami.

Na wystawie „Niewinność” zaprezentujemy trzy grupy rzeźb oraz filmy animowane. W wyjątkowej przestrzeni sali kolumnowej CSW, mającej wysokość 7,26 metra, zostaną podwieszone rzeźby z cyklu „Opuszczone” (2010–11). To dzieło zupełnie odrębne w całej twórczości artysty; projekt oryginalny i nowoczesny, wykorzystujący tradycyjny warsztat rzeźbiarski w połączeniu z ruchem oraz multimediami (audio i wideo). Dopełnieniem tej grupy podwieszonych prac będą „Opuszczone (klęczące)” oraz „Piaskownica” (2018): instalacja oparta o konstrukcję stalową, na której, niczym na scenie, umieszczona jest tytułowa piaskownica z prawdziwym piaskiem.

Po raz pierwszy jednak nie rzeźby i instalacje są najważniejsze na wystawie Ambroziaka, lecz jego filmy. Artysta zajmuje się tworzeniem eksperymentalnych animacji już od 10 lat. Animacje są ściśle związane z jego rzeźbami, bo faktycznie mamy do czynienia z ożywionymi projektami rzeźbiarskimi, które „grają” w filmach. Grupom rzeźb Ambroziaka będą towarzyszyły projekcje na wielkoformatowych ekranach w sali kolumnowej CSW. Pokażemy filmy: „Pokój”, „Baranek”, „Mesjasz”, „Łąka” oraz „Niewinne”. Ostatni z nich będzie miał oficjalną premierę na naszej wystawie i do jego tytułu nawiązuje również tytuł całej ekspozycji. Będzie to niejedyna premiera, gdyż artysta kończy właśnie prace nad najnowszą animacją, którą, miejmy nadzieję, uda nam się pokazać w CSW.

Kurator: Wacław Kuczma. Koordynacja: Renata Sargalska, Mateusz Kozieradzki. Realizacja wystawy: Wojciech Ruminski

W ramach ferii online Muzeum Etnograficzne w Toruniu opublikowało słuchowiska „Bajki dla odważnych”. Czterech opowieści - „O pewnym synu”, „O głupim Wojtku”, „O Maciusiu, co szedł do piekła po cyrograf” i „O królewnie z brodą” - wysłuchać można na www.etnomuzeum.pl oraz w najpopularniejszych serwisach streamingowych.

Słuchowiska przygotowane i zrealizowane zostały przez aktorów Teatru Baj Pomorski: Dominikę Miękus, Jacka Pysiaka, Edytę Soboczyńską (którzy odpowiadali również za adaptację i reżyserię) oraz Krzysztofa Grzędę. Autorami oprawy muzycznej są Jacek Doroszenko, Rafał Kołacki, Michał Górczyński i Wojtek Jachna. Płyta ze słuchowiskami towarzyszyła książce „Bajki dla odważnych", która ukazała się nakładem wydawnictwa MET w 2013 r. Publikację, wraz z płytą ze wszystkimi nagraniami, kupić można na stronie www.etnomuzeum.pl/wydawnictwa.

Teksty zaadaptowanych na potrzeby słuchowiska bajek zostały zapisane na Kujawach przez Aldonę Paczkowską i Feliksa Paczkowskiego w latach 50. XX w., stanowią część zbiorów Archiwum Folkloru Słownego MET. Autorką ilustracji jest Barbara Górka.

Kliknij i przejdź do nagrań

Do projektu fotograficznego 100 razy Toruń zaproszono prawie stu uczestników i uczestniczek Toruńskich Spacerów Fotograficznych, fotografów amatorów, a także miłośników niecodziennych wyzwań. Część z ich prac mogliśmy oglądać w czasie wcześniejszych wystaw m.in. z okazji 100-lecia Torunia. Pomysłodawczynią projektu była Małgorzata Kos. W akcji natomiast wzięli udział fotografowie z całego regionu.

Już w styczniu w ramach transmisji online będzie można obejrzeć kilkadziesiąt zdjęć, które stanowią wybór z ponad 500 fotografii wykonanych w ramach projektu przez wybranych autorów. Dzięki nim wspólnie odbędziemy wirtualną podróż po znanych i mniej znanych zakątkach Torunia. Jakie niezwykłe historie się za nimi kryją? Kim są twórcy i twórczynie fotografii? Jak wspominają to wyzwanie? Ile z fotografowanych miejsc jest już tylko wspomnieniem utrwalonym w migawce aparatu?

14 stycznia będziecie mogli dołączyć do nas online i obejrzeć tę niezwykłą wystawę. Spotkamy się wtedy z pomysłodawczynią akcji ­– Małgorzatą Kos – która opowie nam, jakie emocje i przygody towarzyszyły projektowi oraz historyczką Torunia ­– Katarzyną Kluczwajd – która zapewni historyczny komentarz do wybranych fotografii.

Widzimy się na artusowym Facebooku - przejdź na profil i YouTube - przejdź na kanał

Trwa nabór fotografii do konkursu Wystaw się w CSW 2021!

Nagrodą dla autorów najlepszych zdjęć jest udział w zbiorowej wystawie w CSW, której otwarcie odbędzie się w marcu 2021 roku. Ze względu na sytuację epidemiczną uruchomimy nabór fotografii w formie online.
Ponadto organizatorzy przewidująy możliwość przyznania Nagrody Dyrektora w postaci propozycji zorganizowania wystawy indywidualnej. Tematyka i format prac są dowolne – co roku trafiają do nas zarówno portrety, krajobrazy, jak i zdjęcia reportażowe.

Fotografie wraz z formularzem zgłoszeniowym należy przesłać na adres wystawsie@csw.torun.pl do 22 stycznia 2021 roku.

Przejdź na stronę CSW, aby pobrać gormularz, regulamin konkursu i pozostałe informacje

artyści i artystki: Andrzej Bednarczyk, Łukasz Gierlak, Marek Glinkowski, Dominika Sadowska, Paweł Kwiatkowski, Judyta Bernaś, Wiola Tycz, Krzysztof Tomalski

kurator: Sebastian Dudzik

Lustro w kulturze ma nie zwykle bogate konotacje symboliczne. Platońskie zwierciadło jest źródłem ułudy i pozornej wartości. Odbity w nim świat nie jest rzeczywistością i oddala człowieka od prawdy. Mami wiele obiecując, a tak naprawdę nic nie daje i pozostawia niedosyt. Takie zwierciadło ujawnia się choćby w lustrze wody, w którym odbicie własne zniewala Narcyza i prowadzi go do zguby.

Owo zniewolenie zwraca uwagę na relację, jaka dzięki lustrzanemu odbiciu powstaje między „ja” rzeczywistym i „ja” odbitym, przetworzonym. Kontemplacja swojego odbicia wyzwala w nas zarówno głębokie pokłady autorefleksji, jak i nieodpartą chęć różnorakiego kreowania siebie na nowo, ujawniania kameleonowej natury, w której się zatracamy, często nie potrafiąc oddzielić prawdziwego „ja” od tego wyobrażonego. Zresztą czym jest to „prawdziwe ja”? Lustrzane odbicie jest zarazem odwołaniem do nietrwałości naszej pamięci. Podobnie jak ono „fotograficznie” chwyta obrazy rzeczywistości, jednak w momencie zapisu zaczyna je przetwarzać, rozmywać i zacierać przez nawarstwienia kolejnych doświadczeń, czyni je efemerydami ciągle ewoluującymi w czasie. Z drugiej strony odbicie z jego wiernością uświadamia rzeczywistość „za nami” i w nas samych, staje się elementem pamięci i wiedzy o świecie.

„Lustra. Odbicia, refleksy i skazy” to niejako kontynuacja problematyki podjętej w wystawie „Energia-napięcia” (Galeria Elektrownia, Czeladź 2019), próba rozwarstwienia kondycji współczesnego człowieka, jego psychiki. Tym razem atrybutem wędrówki i zarazem katalizatorem jest lustro, a raczej odbicie, które powstaje na jego powierzchni. Ukierunkowuje ono uwagę na siebie samego, stosunek do świata i oznaczenie własnego miejsca w nim. Lustro rozumiane jako figura symboliczna odnosi się bezpośrednio do odbicia naszych emocji, poznania własnej osobowości, pamięci i odczucia absolutu, ale także nienasyconemu pragnieniu budowania siebie na bazie ułudy i pozorów, nieustannej autokreacji i destrukcyjnej miłości własnej.

W projekcie pt.: „Prze(o)czenie” zajmuję się zjawiskami umykającymi ludzkiej uwadze, takimi, które nie chcą lub nie mogą znaleźć się w zasięgu wzroku. W wyrazie „Przeoczenie” litera „o” jest wzięta w nawias. W rezultacie reszta liter tworzy sło­wo „przeczenie”. Gra słowna zastosowana w tytule mojej pracy oddaje problematykę „negatywnej” percepcji. Zastanawiam się, czy przeoczenie naprawdę jest wartością ujemną. Czy przeocze­nie sprawia, że obraz rzeczywistości jest zaciemniany i zniekształ­cany? Przeoczaniu na pewno pomagają mass media, ale również różne choroby, głęboko zakorzenione przekonania czy znieczule­nie wrażliwości społecznej. Możliwe, że przeoczenie jest celową formą samoobrony przed widokiem ubóstwa i wojny. Sortujemy doznania wzrokowe i otaczamy się przyjemnymi obrazami. Z kolei te przyjemne obrazy mogą być narzędziem manipulacji. Powyższe zjawiska nazywam „percepcją stratną”. Zastanawiam się nad jej negatywnymi i dodatnimi skutkami. Czy wskazywanie tego defi­cytu jest potrzebne? Eksponowanie tego, czego nie widać może wiązać się z traumatycznymi przeżyciami, ale też z uzdrawiającym samouświadomieniem.

W swojej pracy skupiam się na oczach, które są na­rzędziem czynnego przeoczania. Ciężar obrazów docierających do naszych oczu może je wybałuszać, oślepiać, rozcinać niczym najdelikatniejszą tkankę, ale też wzmacniać jak hartowane szkło. Oko jest jak miecz obosieczny. Linia powiek jest jednocześnie jak ostrze i otwarta rana, szczególnie wtedy, gdy oko jest przy­mknięte. Nie bez powodu mówi się, że coś „rani oczy” lub, że ktoś „przecina coś wzrokiem”. Oko przyjmuje informacje oraz je wysyła, jest przy tym narzędziem niezwykle subtelnym, ale i suro­wym. Moje prace wy­konane są w technice węgla. Ta szczególna technika jest delikat­nym i nietrwałym narzędziem. Właściwości tego medium, takie jak miękkość i „tymczasowość” są bardzo bliskie naturze narządu wzroku. Oko jest delikatnym organem, ale z drugiej strony może unieść ogromny ciężar obrazów, dlatego z delikatnymi rysunkami oczu zestawiam ostre metalowe pręty, które przecinają jej materię lub się z nią stykają. Prace przedstawiają przede wszystkim za­mknięte oko, które paradoksalnie zostaje w warstwie znaczenio­wej „otwarte”. Przecinam obraz w miejscu linii zamkniętego oka, a następnie rozsuwam lub oddalam dwie części modułu. Istotne jest dla mnie to, co znajduje się pomiędzy modułami. Przestrzeń, która się tutaj „otwiera” jest pozornie pusta. Poprzez drastycz­ny zabieg „rozcięcia” zmuszam oko do patrzenia, podczas gdy jest ono wciąż zamknięte. W innych pracach używam metalowe­go pręta, który zestawiony z rysunkiem tworzy kąt rozwarty lub ostry z linią zamkniętego oka. Zestawiane przeze mnie dwie prze­ciwstawne jakości, takie jak ostrość i delikatność, tworzą obraz oka uwikłanego, którego tkanka jest permanentnie „nacinana”, podobnie jak to miało miejsce w jednej ze scen filmu „Pies anda­luzyjski”. Wydaję mi się, że to metafora naszego widzenia, które jest „atakowane” przez ogromną liczbę „ciężkich” obrazów. Ob­razów, których często nie chcemy widzieć.

Łukasz Gierlak (ur. 1985 r.) – ukończył Akademię Sztuk Pięknych we Wrocławiu na Wydziale Grafiki i Sztuki Mediów (2013). Doktorat na Wydziale Malarstwa i Rysunku na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu pod kierunkiem prof. Jarosława Kozłowskiego (2019). Głównym obszarem jego działań jest rysunek, często wchodzący w relacje z innymi mediami (obiekt, projekcja video).

„My – ludzie – (…) dysponujemy mechanizmami obronnymi, pozwalającymi przeciwstawiać się zachowaniom opresyjnym. Jednym ze skutecznych sposobów radzenia sobie z czynnikami wyzwalającymi silne reakcje stresowe jest twórczość artystyczna. (…) Jeśli nie potrafimy wypowiedzieć czegoś dostatecznie głośno, możemy to uczynić za pomocą plastycznej ekspresji. Stany lękowe, autoagresja, samopotępienie – w tym autostygmatyzacja – tworzą obraz Cienia indywidualnego, rozumianego jako część nieświadomości (…). Osobowość człowieka przypomina wieloelementową układankę. Niektóre części pasują do siebie od razu, pozostałe wymagają czasu i uwagi, by mogły ustanowić spójną całość. Nawet, gdy wszystko jest już kompletne, w każdej chwili może ulec rozproszeniu i wymieszaniu (dezintegracja). Pocieszająca jest myśl, że zawsze istnieje szansa na odbudowę, wzmocnieni wcześniejszym doświadczeniem możemy przyspieszyć proces scalania. Nie musimy być w tym całkowicie sami. Czasem warto postarać się o towarzystwo, zaprosić kogoś do własnego świata”. Tomasz Rogaliński

Tomasz Rogaliński (ur. 1987) – twórca samorodny, pracuje pod wpływem wizji w powiązaniu z wymiarem rzeczywistych przeżyć i doświadczeń. Stosuje szeroki zakres środków umożliwiających wypowiedź twórczą: glina, gips, styropian, tkanina, haft, rysunek. W swej twórczości konsekwentnie rozmywa pierwiastki męskie i żeńskie. Mieszka i pracuje w Koszalinie.