Jesień w Toruniu zapowiada się intensywnie. A to wszystko za sprawą Festiwalu Czango, które już w dniach 11 – 13 października 2024 r. zawita do Grodu Kopernika.
Na uczestników czeka ponad 20 różnorodnych wydarzeń, w tym energetyczna muzyka, tańce i śpiew. Ponad 30 artystów z co najmniej 4 krajów dostarczy niemal 30 godzin niezapomnianych emocji. Wszystko to odbędzie się w malowniczej scenerii toruńskiej Starówki i Wisły.
Festiwal Czango w Polsce to święto przyjaźni polsko-węgierskiej, do której przyłączają się kolejne narodowości i grupy społeczne. Festiwal prezentuje tradycyjną muzykę ludową graną na tradycyjnych instrumentach i w sposób przekazany przez mistrzów zgodnie z metodami węgierskich Domów Tańca znajdującymi się na liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO od 2011 r.
Zagoszczą najwybitniejsi muzycy i tancerze węgierscy, polscy, ukraińscy, którzy mają nadzieję na lepszy los dla świata dzięki muzyce, tańcom i innym sztukom, a organizatorzy wierzą, że kultura tradycyjna i ruch domów tańca zmieni światopogląd ludzi, da dobre samopoczucie i stworzy lepszą społeczność.
Jurta, rejs… i co jeszcze w programie?
W piątkowy poranek (11 października 2024 r.) organizatorzy zaaranżują przestrzeń festiwalu, przygotują scenę w jurcie, ustawią oświetlenie wolframowe, udekorują główną salę taneczną dużymi zdjęciami krajobrazów i zdjęciami z życia Czangów, aby stworzyć atmosferę tego miejsca.
Od piątkowego popołudnia rozpoczną się sesje nauki tańców i pieśni czango z Mołdawii i Gimeszu oraz gry na instrumentach przede wszystkim na skrzypcach i fletach, ale można będzie także spróbować gry na lutni koboz oraz gardonie i bębnie. Następnie odbędzie się oficjalne otwarcie Festiwalu - degustacja wysokiej jakości węgierskich specjałów oraz koncert, którego tematem przewodnim będzie muzyka czango i w którym zaprezentowany zostanie najbardziej tradycyjny styl występów. Wystąpią 84-letni mistrz fletów András Hodorog, skrzypek István Luki Lukács oraz tancerz i bębniarz Katyi Gyula.
Po koncercie odbędzie się wernisaż wystawy fotografii węgierskiego artysty z Siedmiogrodu. Gyula Ádám uwiecznił lud czango, aby zachować tę wyjątkową kulturę od zapomnienia. Ostatnim punktem wieczoru będzie táncház, czyli potańcówka, gdzie do 2.00 nad ranem tradycyjna muzyka ludowa czango będzie grana na przemian z polską muzyką ludową. Organizatorzy zapraszają najbardziej tradycyjnych polskich muzyków chętnych do wspólnego grania melodii czango.
W sobotę (po szybkim odespaniu) przez cały dzień trwać będą zajęcia dla początkujących i zaawansowanych. Sobotni wieczorny koncert będzie podróżą muzyczną od Mołdawii przez Karpaty po Kujawy i Pomorze – wystąpią przede wszystkim huculska kapela Czeremosz im. Romana Kumłyka oraz Mielcarek Iwan Niwiński Trio, Kazimierz Nitkiewicz; Kapela Chełmińska, grupa śpiewacza Środa kujawska, a wśród instrumentarium m.in.: cymbały, basetla, trąbka i klarnet. Następnie tańce do białego rana, ponownie na przemian z polską, ukraińską i węgierską muzyką.
Po niedzielnej mszy w kościele w Katedrze odbędzie się spotkanie poszukujące połączeń między polskimi i węgierskimi świętymi. Na zakończenie Festiwalu odbędzie się kolejny rejs muzyczną tratwą niesioną melodiami polskimi i czango. Zapraszamy także na rozgrzewkę do Gdańska, w oliwskiej Paszczy lwa w czwartek 10 października odbędą się warsztaty i potańcówka. Szczegółowe informacje oraz bilety dostępne są na czango.pl
Wyjątkowość Festiwalu
Blisko, naturalnie, razem; etno&eko, czyli jak? Całość muzycznych wydarzeń festiwalowych będzie bez sztucznego nagłośnienia, scena nie będzie oddalona ani zbytnio podniesiona nad publiczność, więc muzyka będzie słyszalna z tradycyjnej odległości. To implikuje kameralny charakter wydarzenia. Inne cechy imprezy to tradycyjny zestaw instrumentów, zrelaksowane staromodne tempo, troska o środowisko, zdrowa, dobrej jakości lokalna żywność, brak klimatyzacji, brak reklam, brak produktów wielu globalnych firm, brak fast foodów, brak dopalaczy i napojów energetycznych itp.
- Podczas, gdy na koncercie gramy w staromodnym składzie instrumentalnym, podczas części potańcówkowej (táncház) odkładamy tę zasadę na bok na rzecz grania z naszymi polskimi przyjaciółmi i szeroką gamą instrumentów. U zaproszonych muzyków, tancerzy, odwiedzających cenimy autentyczność w ruchu táncház, obywatelskie i chrześcijańskie wartości i zachowanie, odnoszenie się do siebie z szacunkiem, bez przekleństw - podkreślają organizatorzy,
Utrzymywanie tradycji w życiu codziennym jest ważne – łączy narodowości – dodatkowo obszary mieszane, takie jak ten zamieszkały przez Czangów (obecnie teren wschodniej Rumunii) i cały region Karpat pomagają nam zrozumieć człowieka i dają przykład jak żyć w pokoju i harmonii. W folklorze można znaleźć wszystko, każdy naród ma swoją historię wpisaną głęboko w dziedzictwo kulturowe, które chcemy odkrywać i wzbogacać nasze życie i relacje – tłumaczą organizatorzy.
Organizatorzy
Polscy muzycy są organizowani i wybierani przez Asię Mieszkowicz z Fundacji Aeris Futuro, a węgierscy przez Gergely Sámsondi i Farkas Gyulai z kapeli Szépszerével. Organizatorzy, jako wieloletni członkowie ruchu domów tańca, znają wszystkich i są z nimi w dobrych stosunkach, dlatego są w stanie zorganizować ciekawe miejsca i sale taneczne w całym kraju oraz zaprosić doskonałych muzyków na wydarzenia. Współpracujemy z ponad 20 podmiotami, w tym w dużej części toruńskimi, bez których ten Festiwal by się nie udał.
Mat. organizatora
