Jeśli chcesz porozmawiać o sytuacji w Twojej szkole, uzyskać pomoc w rozwiązaniu konfliktu, dowiedzieć się jeszcze więcej o prawach i obowiązkach uczniowskich lub podzielić się ciekawymi przemyśleniami na temat edukacji - zapraszamy na spotkanie z Toruńską Rzeczniczką Praw Uczniowskich.
Pierwszy dyżur odbędzie się w najbliższy wtorek (9 września) w godz. 10:00-13:00. Kolejny dwa dni później w godz. 14:00-17:00. Na spotkanie można umówić się:
- pod nr telefonu: + 56 611 88 25
- za pośrednictwem poczty elektronicznej: rzecznikrpu@um.torun.pl
Spotkania z Toruńską Rzeczniczką Praw Uczniowskich będą odbywały się w cyklicznie w siedzibie Wydziału Edukacji UMT (ul. Fałata 39):
- we wtorki, w godz. 10:00-13:00
- w czwartki, w godz. 14:00-17:00.
Jeżeli uważasz, że doszło do naruszenia lub złamania Twoich praw uczniowskich - napisz: rzecznikrpu@um.torun.pl.
Przypomnijmy, że od 1 września br. przy Wydziale Edukacji UMT działa Toruńska Rzeczniczka Praw Uczniowskich. To osoba, która wyjaśni prawa i obowiązki uczniowskie, wesprze w kontaktach z nauczycielami, pomoże rozwiązać konflikty szkolne i budować sprawczość uczniowską w szkole.
Rzeczniczką jest Małgorzata Chudzińska, torunianka z pochodzenia, absolwentka marketingu politycznego i komunikacji medialnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Ukończyła również studia podyplomowe z zarządzania oświatą w Jednostkach Samorządu Terytorialnego. Ukończyła staż w Parlamencie Europejskim w Brukseli. Jest autorką poradnika na temat praw i obowiązków uczniowskich, inicjatorką spotkań z uczniami w Gdyni, współorganizatorką Gdyńskiego Tygodnia Praw Człowieka.
Do zadań Toruńskiej Rzecznik Praw Uczniowskich należy:
1. monitorowanie przestrzegania praw i obowiązków uczniów w miejskich placówkach oświatowych,
2. prowadzenie wśród uczniów, ich rodziców, dyrektorów i nauczycieli miejskich placówek oświatowych działań informacyjno-edukacyjnych na temat praw i obowiązków uczniowskich,
3. prowadzenie dyżurów stacjonarnych po wcześniejszym zapisaniu się,
4. interweniowanie w zgłoszonych do rzecznika sprawach o naruszenie praw ucznia i udzielanie wsparcia uczniom w rozwiązywaniu spraw ww. zakresie,
5. wykonywanie poleceń Prezydenta Miasta Torunia oraz współpraca z dyrektorami placówek oświatowych, w tym proponowanie i wspieranie przy opracowaniu nowych rozwiązań w zakresie funkcjonowania szkół oraz wprowadzaniu modyfikacji postanowień chroniących prawa i obowiązki ucznia w statutach szkolnych,
6. współpraca z Młodzieżową Radą Miasta Torunia w zakresie upowszechniania praw i obowiązków uczniowskich,
7. współpraca z Pełnomocnikiem Prezydenta Miasta Torunia ds. Młodzieży,
8. współpraca z Rzecznikami Praw Uczniowskich w miejskich placówkach oświatowych, w obszarze ochrony praw i obowiązków ucznia.
ZNASZ SWOJE PRAWA I OBOWIĄZKI?
Prawa uczniowskie
Uczennice i uczniowie są największym bogactwem swoich rodzin, szkół oraz całego społeczeństwa. Niestety, w aktualnym stanie prawnym w naszym kraju prawa i obowiązki uczniowskie nie są uregulowane kompleksowo na poziomie ustawy. Wynikają one z powiązania ze sobą zapisów w wielu aktach prawnych, takich jak:
- Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, której zapisy wskazują na ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty oraz ustawę z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe,
- Powszechna Deklaracja Praw Człowieka,
- Konwencja o Prawach Dziecka,
- wewnętrzne statuty szkół, które zgodnie z Prawem Oświatowym muszą jasno określać prawa i obowiązki uczniów.
Prawa ucznia:
1. Prawo do godności.
2. Prawo do bezpłatnej nauki.
3. Prawo do informacji i sprawiedliwej oceny.
4. Prawo do zapoznawania się z programem nauczania, z jego treścią, celem i stawianymi wymaganiami.
5. Prawo do jasnej i umotywowanej oceny postępów w nauce i zachowaniu.
6. Prawo do rozwijania zainteresowań.
7. Prawo do dobrowolnej i bezpłatnej pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
8. Prawo do wzięcia udziału w konkursie.
9. Prawo do uzyskania pomocy materialnej.
10. Prawo do bezpieczeństwa, wiedzy o bezpieczeństwie i uzyskania pomocy.
11. Prawo do skonsumowania ciepłego posiłku (obowiązek zapewnienia takiej możliwości dotyczy tylko szkół podstawowych oraz artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, zgodnie z art. 103 ust. 1 pkt 7 Prawa oświatowego).
12. Prawo do swobody wypowiedzi, myśli, sumienia i wyznania.
13. Prawo do prywatności.
14. Prawo do czasu wolnego (właściwej organizacji życia szkolnego).
15. Prawo do angażowania się w życie szkoły.
16. Prawo do złożenia skargi.
17. Prawo do organizacji życia szkolnego, umożliwiające zachowanie właściwych proporcji między wysiłkiem szkolnym a możliwością rozwijania i zaspokajania własnych zainteresowań.
18. Prawo do redagowania i wydawania gazety szkolnej.
19. Prawo organizowania działalności kulturalnej, oświatowej, sportowej oraz rozrywkowej zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami organizacyjnymi w porozumieniu z dyrektorem.
20. Prawo wyboru nauczyciela pełniącego rolę opiekuna samorządu.
21. Prawo do powołania w szkole Rzecznika Praw Ucznia.
Obowiązki ucznia:
1. Właściwe zachowanie podczas zajęć edukacyjnych.
2. Usprawiedliwianie w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach, w tym formy usprawiedliwiania nieobecności przez uczniów pełnoletnich.
3. Przestrzeganie zasad ubierania się uczniów na terenie szkoły lub noszenia na terenie szkoły jednolitego stroju — w przypadku, o którym mowa w art. 100 ustawy Prawo Oświatowe (artykuł ten wskazuje na możliwość wprowadzenia w szkole tzw. mundurków).
4. Przestrzeganie warunków wnoszenia i korzystania z telefonów komórkowych i innych urządzeń elektronicznych na terenie szkoły.
5. Właściwe zachowanie wobec nauczycieli i innych pracowników szkoły oraz pozostałych uczniów.
WAŻNE: trwają prace nad nowelizacją ustawy o zmianie ustawy – Prawo Oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. oraz innych ustaw, a ich celem jest:
- uporządkowanie systemu praw, wolności i obowiązków uczniowskich przez zebranie ich w jeden ustawowy katalog wraz z doszczegółowieniem niektórych z nich oraz określeniem ustawowego trybu karania uczniów,
- utworzenie systemu ochrony praw uczniowskich składającego się z Krajowego Rzecznika Praw Uczniowskich, 16. Wojewódzkich Rzeczników Praw Uczniowskich, Gminnego lub Powiatowego Rzecznika Praw Uczniowskich (fakultatywnie) oraz Szkolnych Rzeczników Praw Uczniowskich.
To tylko część zmian, które mają wejść "w życie" w 2026 roku. Będziemy o nich na bieżąco informować.
Fot. © UMT 2025, autor: Wojciech Szabelski, licencja: CC BY-NC 4.0
