Spotkanie | www.torun.pl

„OBRAZowe OPOWIADANIA” to cykl spotkań realizowanych przez kustosz zbioru malarstwa i rzeźby polskiej – Annę Kroplewską-Gajewską, podczas których szczegółowo omawiane są konkretne zagadnienie związane z obiektami prezentowanymi w naszym muzeum. W tym miesiącu, 10 stycznia 2024 r. o godz. 11.00, zapraszamy na spotkanie, którego tematem będzie „Portret – dialog pomiędzy modelem, malarzem i odbiorcą”.

Najbliższe „OBRAZowe OPOWIADANIA” będą kontynuacją spotkania, które odbyło się 6 grudnia 2023 roku. Omówiono wówczas przykłady portretów epoki oświecenia, romantyzmu i wielu odmian realizmu. Kontynuacja rozpocznie się od prezentacji wizerunków okresu Młodej Polski – m.in. portretów i autoportretów Jacka Malczewskiego, które zostaną omówione najbardziej szczegółowo. Ponadto wizerunki autorstwa Konrada Krzyżanowskiego, Olgi Boznańskiej, Wojciecha Weissa i Józefa Pankiewicza zostaną omówione na tle ich twórczych dokonań.

Wiele czasu i uwagi zostanie poświęcone ważnemu artyście i dramaturgowi oraz krytykowi i teoretykowi, jakim był Stanisław Ignacy Witkiewicz (Witkacy), współtworzącemu grupę „Formistów” (1918–1922). Zbiór jego obrazów reprezentuje prawie każdy okres twórczości artysty: od początkowego – Portret dr. Ignacego Wasserberga (1910) – aż po portrety, wśród których najważniejszy jest Portret Eugenii Dunin-Borkowskiej (1912). Jednym z nielicznych obrazów Leona Chwistka – teoretyka „Formistów”, matematyka i logika – jest podporządkowany strefizmowi, czyli podziałowi obrazu na strefy – Portret Izy Kozłowskiej (1921).

Wiele portretów w zbiorach toruńskiego muzeum reprezentuje także nurt koloryzmu. Na szczególną uwagę w tym zespole zasługuje dwustronny portret autorstwa Eugeniusza Eibischa. Ponadto Autoportret (ok. 1935) Zofii Stryjeńskiej wskazuje na ważny nurt inspiracji tej grupy sztuką ludową. Wyjątkowy jest również obraz Portret kolegi (ok. 1929) grafika Stanisława Ostoi-Chrostowskiego, członka grupy grafików „Ryt” (zał. 1925), który przedstawia prawdopodobnie jednego z braci – Efraima lub Menasze Seidenbeutla. Niezwykle cennym obrazem jest także Portret kobiety w kapeluszu (ok. 1920) Gustawa Gwozdeckiego, przebywającego na stałe w Paryżu i Nowym Jorku i dość rzadko eksponowanego w galeriach polskich. Przedstawia prawdopodobnie poetkę Ednę St. Vincent Millay (1892–1950).

Namalowany wizerunek człowieka daje odbiorcy wyjątkową możliwość dialogu nie tylko z przedstawionym modelem, ale także z artystą, który zaprezentował także własne widzenie portretowanej osoby. Spotkanie będzie zatem okazją do pogłębionej analizy wielu aspektów sztuki portretowej.

Zapraszamy serdecznie! Wydarzenie jest biletowane: 10 zł/os.

Wydarzenie: OBRAZowe OPOWIADANIA „Portret – dialog pomiędzy modelem, malarzem i odbiorcą –kontynuacja”

Termin: 10 stycznia 2024 r., godz. 11.00

Miejsce: Ratusz Staromiejski

Kustosz: Anna Kroplewska-Gajewska

Muzeum Podróżników im Tony‘go Halika, oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu, ma ogromną przyjemność zaprosić Państwa na wernisaż wystawy zdjęć podróżników: Rafała Króla i Borysa Komandera, który odbędzie się 5 stycznia 2024 r. o godz. 17.00.

Prezentowane zdjęcia są relacją z wyprawy po Parku Narodowym Lemmenjoki, który znajduje się na północy Finlandii, daleko za kołem polarnym.

Park utworzono w 1956 r. na wielkim obszarze 2850 km², a jego nazwa wywodzi się od rzeki Lemmenjoki, która wije się wśród wzgórz i lasów tej bezkresnej krainy. Teren jest ogromny i planując wyprawę podróżnicy wiedzieli, że waga sprzętu i żywności potrzebnych na całą trasę wyniesie przynajmniej 30 kg. Wpadli więc na pomysł, aby wykorzystać rzekę jako środek transportu. Zamiast wynajmu canoe, jak robią to miejscowi i turyści, postanowili użyć jednokomorowych pontonów (packraftów). Zdecydowali się spłynąć rzeką Lemmenjoki do samego końca – w pewnej odległości za osadą Njurgulahti rzeka Lemmenjoki wpada do wielkiego jeziora Paatari i tam kończy swój żywot jako ciek wodny.

Podróżnicy wspominają spływ rzeką w następujący sposób – „…dla nas jednak to wciąż był jedynie etap trasy. Jezioro Paatari dalej uchodzi rzeką Matkatjoki do wielkiego jeziora Solojärvi, które wyglądem przypomina kątownik. Przy załamaniu kątownika znajduje się plaża, droga i farma reniferów. To ostatnie miejsce, do którego da się bezpiecznie dopłynąć. Dalej bowiem jezioro uchodzi niemal prostą rzeką Juutuanjoki pełną bystrzy, wodospadów i niebezpiecznych kaskad do miasteczka Inari nad gigantycznym jeziorem o tej samej nazwie. Jednak obciążone naszymi bagażami packrafty nie miałyby żadnych szans na pokonanie kipieli rzeki Juutuanjoki. Końcówka jeziora Solojärvi była zgodnie z naszym planem ostatnim bezpiecznym miejscem, żeby wysiąść i zakończyć spływ.”

Podróżnicy podczas spływu robili postoje lub biwakowali po to, aby szlakami pieszymi dotrzeć w najciekawsze miejsca. Schemat ich dnia wyglądał zazwyczaj podobnie – wstawali około godz. 7.00, jedli śniadanie, zwijali obóz i wypływali ok. godz. 9.00. Zazwyczaj płynęli do godz. 17.00, robiąc co godzinę około 10-minutowe odpoczynki z wysiadaniem na brzeg. Po znalezieniu miejsca na biwak stawiali obóz, robili wieczorny posiłek i ognisko.

Zapraszamy Państwa gorąco do obejrzenia prac fotograficznych z wyprawy w Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika w Toruniu. Wystawa będzie dostępna do 26 maja 2024 r.

Wstęp na wernisaż jest wolny.

______

Wystawa fotografii: „Wyprawa przez Lemmenjoki – największy park narodowy Europy”.

Autorzy prac: Borys Komander – podróżnik fotograf, Rafał Król – podróżnik, kierownik i pomysłodawca ekspedycji

Miejsce: Muzeum Podróżników im. Tony’ego Halika

Wernisaż wystawy: 5 stycznia 2024 r., godz. 17.00

Termin: 6 stycznia – 26 maja 2024 r.

Kurator wystawy: dr Magdalena Nierzwicka

Uczestnicy wyprawy:

Borys Komander – podróżnik fotograf,

Rafał Król – podróżnik, kierownik i pomysłodawca ekspedycji

Jan Faściszewski – podróżnik, geograf

Czy donos jest wciąż aktualny, wciąż do potępienia? W książce 30 srebrników. Donos w dziejach nowych i dawnych (oryginał ukazał się po niemiecku; oprócz polskiego istnieje też przekład węgierski) Karol Sauerland zastanawia się nad różnicą donosicielstwa w dwóch reżymach, sowieckim i w III Rzeszy oraz odpowiada na pytania, kiedy właściwie mamy do czynienia z donosem, dlaczego we współczesności liczba donosicieli wzrasta i czy Judasz był naprawdę donosicielem.

Prof. dr hab. Karol Sauerland, profesor emeritus Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz Uniwersytetu Warszawskiego, matematyk, filozof, literaturoznawca, autor kilkunastu książek w języku niemieckim i polskim (m.in. Od Diltheya do Adorna) oraz ponad trzystu artykułów w j. polskim, niemieckim, węgierskim, włoskim, japońskim i angielskim, nagrodzony przez fundację im. Humboldta, otrzymał także węgierską nagrodę im. Petöfiego. Ostatnio wydał książki Tagebuch eines engagierten Beobachters (Dziennik z lat osiemdziesiątych) i Mariupol. Reflexionen über die russische Invasion gegen die Ukraine (Mariupol. Refleksje na temat rosyjskiej inwazji na Ukrainę).

Wydarzenie współorganizowane z Instytutem Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Czy donos jest wciąż aktualny, wciąż do potępienia? W książce 30 srebrników. Donos w dziejach nowych i dawnych (oryginał ukazał się po niemiecku; oprócz polskiego istnieje też przekład węgierski) Karol Sauerland zastanawia się nad różnicą donosicielstwa w dwóch reżymach, sowieckim i w III Rzeszy oraz odpowiada na pytania, kiedy właściwie mamy do czynienia z donosem, dlaczego we współczesności liczba donosicieli wzrasta i czy Judasz był naprawdę donosicielem.

Prof. dr hab. Karol Sauerland, profesor emeritus Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz Uniwersytetu Warszawskiego, matematyk, filozof, literaturoznawca, autor kilkunastu książek w języku niemieckim i polskim (m.in. Od Diltheya do Adorna) oraz ponad trzystu artykułów w j. polskim, niemieckim, węgierskim, włoskim, japońskim i angielskim, nagrodzony przez fundację im. Humboldta, otrzymał także węgierską nagrodę im. Petöfiego. Ostatnio wydał książki Tagebuch eines engagierten Beobachters (Dziennik z lat osiemdziesiątych) i Mariupol. Reflexionen über die russische Invasion gegen die Ukraine (Mariupol. Refleksje na temat rosyjskiej inwazji na Ukrainę).

Wydarzenie współorganizowane z Instytutem Filozofii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

„Poranek seniora” to cykl koncertów organizowanych w Centrum Kultury Dwór Artusa we współpracy z Pomorskim Towarzystwem Muzycznym. Dedykowany jest w szczególności seniorom, którzy na nadchodzący koncert mogą przybyć ze swoimi wnukami, by w pełni uczcić dzień babci i dziadka! Zaproszenie na koncert skierowane jest jednak do wszystkich melomanów!

W repertuarze dominować będzie muzyka klasyczna, piosenka literacka oraz własne kompozycje młodych artystów. Na scenie wystąpią absolwenci toruńskiego Zespołu Szkół Muzycznych. Wśród wykonawców usłyszeć będzie można m.in. Dominikę Wierzchowską, Krzysztofa Wysłoucha, Jakuba Wojke czy Marię Cynk-Mikołajewską.

Współorganizator: Pomorskie Towarzystwo Muzyczne.

Bilety

12zł / normalny
10zł / ulgowy

„Poranek seniora” to cykl koncertów organizowanych w Centrum Kultury Dwór Artusa we współpracy z Pomorskim Towarzystwem Muzycznym. Dedykowany jest w szczególności seniorom, którzy na nadchodzący koncert mogą przybyć ze swoimi wnukami, by w pełni uczcić dzień babci i dziadka! Zaproszenie na koncert skierowane jest jednak do wszystkich melomanów!

W repertuarze dominować będzie muzyka klasyczna, piosenka literacka oraz własne kompozycje młodych artystów. Na scenie wystąpią absolwenci toruńskiego Zespołu Szkół Muzycznych. Wśród wykonawców usłyszeć będzie można m.in. Dominikę Wierzchowską, Krzysztofa Wysłoucha, Jakuba Wojke czy Marię Cynk-Mikołajewską.

Współorganizator: Pomorskie Towarzystwo Muzyczne.

Bilety

12zł / normalny
10zł / ulgowy

Artyści sceny wielkopolskiej i łódzkiej zapraszają Państwa na niezapomniany sylwestrowy muzyczny wieczór w Dworze Artusa! Tę wyjątkową i roztańczoną noc w roku spędzimy w muzycznej podróży – od świata operetki, który zniewalał lekkością muzyki, formy a przede wszystkim przenosi słuchacza w krainę marzeń. Wszystko to dzięki Johan Strauss, Emerich Kalman, Franciszek Lehar czy Jacqe Offenbach.

W części operetkowej usłyszymy wyselekcjonowane przeboje takie jak: „Graj Cyganie”, „Usta milczą dusza śpiewa”, „Wielka Sława to żart”, „Gdzie mieszka miłość”, „Co się dzieje oszaleje”, „Twoim jest serce me”, „Kiedy Skrzypki grają” i wiele innych, które podczas naszych koncertów publiczność wykonuje wraz z wykonawcami. Oczywiście całość pięknie łączy złotousty, pełen humoru i urokliwy tenor, konferansjer Bartosz Kuczyk, który czyni z koncertu spektakl.

Dalej w naszej muzycznej podróży pomkniemy do tematów musicalowych i filmowych, aby w kolejnym przystanku wkroczyć w krainę innej muzyki, choć sposób wykonania pieśni się nie zmienia. Usłyszymy takie przeboje jak „Greckie wino”, „O sole mio„, „My way”, „Memory” czy nawet „Malowany dzbanku”. W repertuarze koncertu znajdziemy ponadto przeboje Paula Anki, Joe Dassina, Toma Jonesa czy Engelberta Humperdincka. Tego wieczoru nie zabraknie oczywiście przebojów Elvisa Presleya czy Franka Sinatry, z których interpretacji słynie tenor Mirosław Niewiadomski oraz włoskich przebojów takich jak „Buona sierra signorina” czy „Ciao ciao Bambina”, które są specjalnością tenora Mariusza Adama Ruty. Kto nie kocha takich przebojów jak „Delilah” czy „A Man whitout”, Bell czy Granada… artyści tego wieczoru udowodnią, że w muzyce nie istnieją granice, a spotkanie repertuaru rozrywkowego z klasycznymi głosami wykonawców tworzy niesamowity efekt i wciąga publiczność do wspólnej zabawy.

Czas trwania wydarzenia – około 2 godziny | W trakcie wydarzenia przewidziany uroczysty toast

Bilety: 100 zł normalny 

Muzeum Twierdzy Toruń, oddział Muzeum Okręgowego w Toruniu, zaprasza na kolejną, dwudziestą już odsłonę „Środowych spotkań z historią wojskowości”. Najbliższy, specjalny wykład, będzie poświęcony najnowszemu, 15. zeszytowi Atlasu Twierdzy Toruń, dedykowanemu toruńskiemu Fortowi VII – Tadeusz Kościuszko.

Podczas nietypowego, dwuczęściowego spotkania, będzie możliwość wysłuchania wykładu przybliżającego dzieje fortu, jak również zwiedzenia jego mrocznego wnętrza. W pierwszej części, odbywającej się w Muzeum Twierdzy Toruń, autorzy publikacji opowiedzą o pracy nad wydawnictwem oraz przybliżą uczestnikom zawartą w nim tematykę.

Lech Narębski przypomni dzieje budowy fortu i jego funkcję w systemie obronnym Twierdzy Toruń, a Marcin Orłowski opowie o tragicznych początkach II wojny światowej, gdy fort był więzieniem dla aresztowanych przez okupanta mieszkańców Torunia i okolic. Następnie uczestnicy przemieszczą się do Fortu VII (ul. Polna 1), by na miejscu obejrzeć zidentyfikowane niedawno pomieszczenia dawnego więzienia dla ludności polskiej i wysłuchać drugiej części opowieści o historii obiektu. Zwiedzanie potrwa około godziny.

Omawiany zeszyt Atlasu Twierdzy Toruń będzie można zakupić podczas spotkania w kasie Muzeum Twierdzy Toruń. Dostępne będą również niektóre numery archiwalne. Wszystkich chętnych, chcących poznać historię Fortu VII, zapraszamy w środę 27 grudnia 2023 r. o godzinie 17.30 do Muzeum Twierdzy Toruń przy ulicy Wały gen. Sikorskiego 23.

Jeśli to możliwe, prosimy o przybycie samochodami, by po spotkaniu móc przemieścić się na Fort VII. Prosimy również o wzięcie latarek. Zwiedzanie potrwa około godziny. Dla uczestników spotkania będzie dostępny darmowy parking.

Wstęp na spotkanie jest bezpłatne.
____
Wydarzenie: Środowe spotkania z historią wojskowości – edycja specjalna
Miejsce: Muzeum Twierdzy Toruń
Termin: 27 grudnia 2023 r., godz. 17.30

14 grudnia 2023 r. o godz. 18.00 Katarzyna Kluczwajd opowie (prawie) wszystko o toruńskim Dworze Artusa (a właściwie Dworach). Prelekcja odbędzie się w Książnicy Kopernikańskiej. Wstęp jest bezpłatny.

Dwór Artusa to trzeci gmach o tej funkcji w tym miejscu, o ciekawej, nie do końca poznanej historii. Jej opracowanie przyniosło nowe ustalenia dotyczące wystroju wnętrz, użytkowników oraz jego roli kulturowej i społecznej. Ze względu na fakt, iż dzieje średniowiecznego, pierwszego Dworu Artusa zostały opracowane (Elżbieta Pilecka), Katarzyna Kluczwajd, autorka prelekcji, skupi się na badaniach gmachów drugiego (1802-1889) i trzeciego (1891).

Katarzyna Kluczwajd: Pierwszy Dwór Artusa (1311) był elitarnym "pałacem" gildii kupieckiej i bractwa św. Jerzego; drugi – teatrem miejskim, Dworem Artusa tylko do 1842 roku, tj. do czasu rozwiązania Bractwa Arturiańskiego. Trzeci budynek powstał jako reprezentacja potęgi miasta, nawiązując do tradycji arturiańskiej i publicznego miejsca spotkań towarzyskich (stał się centrum muzyki). Inwestycja była tak kosztowna, że zabrakło pieniędzy na budynek dla teatru. Zanim powstał, zamierzano przebudować będący w złym stanie drugi Dwór Artusa (1887), a wkrótce rozpisano konkursu na nowy gmach (1888). To ciekawe historie, także w kontekście kilkunastoletniej dyskusji: teatr z Dworem Artusa czy osobno?

Dzieje kolejnych Dworów Artusa to historia form artystycznych – od gotyku i renesansu, przez klasycyzm, po neorenesans i inne style historyzujące to historia kultury, łącznie z popularną, bywa, że z ideologią w tle.

W ciągu kilku epok trzeci Dwór Artusa zmieniał oblicza – z pruskiego "pałacu" kultury stał się reprezentacyjnym gmachem miejskim, zarówno dla Polaków w okresie II RP, jak i dla nazistów w czasie II wojny światowej. Każdy z użytkowników wprowadzał zmiany. Władze socjalistyczne to elitarne miejsce przekształciły w ludowy dom kultury, później pracował tu Wydział Sztuk Pięknych UMK.

Odrestaurowane wnętrza zachwycają bogactwem ornamentyki, barw i złoceń, witraży, posadzek, żyrandoli i luster, jednak nie wszystkie pochodzą z okresu budowy i czasów pruskich. Istotny trwały ślad w wystroju wnętrz pozostawili naziści. Prezentacja pozwoli dostrzec więcej i zobaczyć Dwór Artusa w całej złożoności jego przeszłości.

Książka "Toruńskie Dwory Artusa: architektura, kultura ludzie" zostanie wydana w 2024 roku. Projekt tej monografii otrzymał stypendium marszałka woj. kujawsko-pomorskiego.

Fot. Katarzyna Rubiszewska

13 grudnia 2023 r. w Książnicy Kopernikańskiej odbędzie się ostatnie w tym roku spotkanie z cyklu "Codzienne życie (nie) zwykłe zwyczaje na Kujawach i Pomorzu". 

Łukasz Starczewski z Książnicy Kopernikańskiej opowie o Godach, czyli Bożym Narodzeniu, kolędowaniu z szopką, o latkach (ale nie tych z kalendarza) dawanych bydłu w Wigilię i obsypywaniu się owsem 26 grudnia. A także o wypędzaniu starego roku batami i sylwestrowych wróżbach, chodzeniu z bandurką w Sylwestra i innych radosnych pochodach w okresie świąt Bożego Narodzenia. W Książnicy Kopernikańskiej dowiecie się również, jakie widowiska i zabawy towarzyszyły naszym przodkom w karnawale. Początek spotkania o godz. 17.00. Wstęp jest bezpłatny.

Na zdjęciu świąteczna pocztówka projektu Ryszarda Siennickiego ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej.