Spotkanie | www.torun.pl

Krzysztof Nodar Ciemnołoński opowie o gruzińskich krainach położonych w paśmie Wysokiego Kaukazu. O magicznej i niedostępnej Tuszetii, o warownych wioskach w Chewsuretii, na skraju Gruzji i Czeczenii, o gruzińskiej Szwajcarii – Raczy, oraz o Swanetii, znanej z legendarnych baszt obronnych, które chroniły przed najazdami oraz krwawymi zemstami rodowymi. Przeniesiemy się do miejsc, w których czas się zatrzymał, w których królują mity, a codzienne życie przebiega wśród monumentalnych gór, od wieków chroniących sekrety kaukaskich górali.

Spotkanie będzie miało formułę stand-up show, audio-wizualnego slajdowiska, wypełnionego barwnymi opowieściami i anegdotami, podszytymi kaukaskim, absurdalnym humorem i zadziornym przesłaniem.

Krzysztof Nodar Ciemnołoński – podróżnik o gruzińskich korzeniach, autor ponad 160 artykułów i reportaży o Gruzji (oraz o Armenii, Azerbejdżanie, Rosji i Kazachstanie) i ponad 60 filmów podróżniczych na YouTube. Pilot i organizator wycieczek na Kaukaz, do Azji Centralnej i Rosji, właściciel firmy turystycznej Tamada Tour, piekarni gruzińskiej Nodaris Puri przy ul. Podmurnej 14 w Toruniu oraz marki wina Nodaris Wine. Prezes fundacji Tamada, która pomaga potrzebującym Gruzinom i Polonii w Gruzji. Od 2007 roku dzielił życie między Polskę a Gruzję, od 2014 roku mieszka na stałe w Tbilisi.

Bilety: 5 zł

Spotkanie promujące najnowszą książkę Katarzyny Kluczwajd. Autorka pisze w niej o kulturze popularnej Torunia, o codzienności i odświętności torunian od 4 ćwierci XIX w. po rok 1939. Publikacja zawiera wiele nowych ustaleń i niepublikowanych ilustracji. 

Katarzyna Kluczwajd: Kultura popularna u schyłku XIX w. zaświadczała o nowoczesności miasta tak samo, jak... komunikacja publiczna i wodociąg. W Toruniu kwitła w przedmiejskich salonach Viktoria Park na Mokrem, Tivoli na Bydgoskim Przedmieściu, i innych przybytkach. Ich historie to dzieje miejsc i ludzi: przestrzeni miasta, architektury i jej przemian, właścicieli i zarządców, artystów i konsumentów, twórców i odbiorców. To historie trwania (budowli) i dziania się (imprez), których dopiero koniunkcja buduje obraz kultury Torunia sprzed lat. Książka ukazuje dzieje kultury miasta przez duże K i kultury popularnej od schyłku XIX w. do roku 1939 (z akcentem na mniej znany okres sprzed 1920 roku).

W Viktoria Park, zwanym "Dworem Artusa klasy średniej", działały sceny teatralna i operowa – przez lata jako scena teatru miejskiego (1887-1904), także letnia, variétés. Był Pałac Tańca, występy gwiazd, żywe obrazy i pokazy filmów. Odbywały się turnieje zapaśnicze, pokazy telepatii i chiromancji, dobroczynne bazary, wykłady, wiece, imprezy stowarzyszeń, czasem z nie lada atrakcjami, jak... lot balonem, uroczystości świąt państwowych i wielkich rocznic, jak 100-lecie Bitwy Narodów, 1600 lat edyktu mediolańskiego cesarza Konstantyna. Wielką rangę ponadlokalną miały: awangardowe widowisko teatralne "Król Edyp" (1912), pierwszy w Toruniu spektakl "Dziadów" Adama Mickiewicza (1913), polska Wystawa Przemysłowa (1913) – wszystko to za rządów Joanny Łyskowskiej. Po 1920 roku sławę Parkowi Wiktorii przyniosła Pomorska Wytwórnia Filmowa Marwin-Film (1929-1930) Bernarda Marwińskiego. Po upadku restauracji-ogrodu ciąg dalszy historii miejsca to budowa gmachu Sądu Apelacyjnego (1938-1947), opisana dopiero w tej monografii.

Specjalnością Tivoli były imprezy niemieckich stowarzyszeń wyznaniowych, a przede wszystkim muzyka, także poważna (m.in. Richarda Wagnera). Lokal był znany za sprawą Pałacu Wrotkowego (1911), święta piwa, wystaw ogrodniczych, Święta Róż, dorocznego Święta Reformacji, wykładów – także wyłącznie dla pań. Tu torunianie świętowali 150-lecie urodzin Friedricha Schillera. Po 1920 roku Tivoli zyskało rangę przybytku X Muzy, w okresie okupacji hitlerowskiej – trzeciej w mieście sceny teatralnej.

Spotkanie autorskie i wspólne gotowanie z Dionisiosem Sturisem

Dionisios Sturis po raz kolejny zagości w CSW. Tym razem wspólnie odkrywać będziemy sekrety najlepszych greckich potraw słuchając barwnych opowieści o Grecji i jej mieszkańcach. „Kalimera...” to nietypowa książka kucharska, w której przewodnik po krainie smaków i zapachów zmienia się w piękną opowieść o rodzinie i miłości do gotowania. Rozmowie towarzyszyć będzie wspólne gotowanie!

Dionisos Sturis – urodzony w Grecji, wychowany w Polsce. Dziennikarz i pisarz, przez wiele lat związany z radiem TOK FM, gdzie zajmował się polityką zagraniczną. Autor licznych reportaży prasowych i radiowych oraz trzech książek reporterskich opowiadających kolejno o współczesnej Grecji („Grecja. Gorzkie pomarańcze”), wyspie Man i miejscowej Polonii („Gdziekolwiek mnie rzucisz…”) oraz greckich i macedońskich uchodźcach, którzy w latach 40. i 50. XX wieku znaleźli się w Polsce („Nowe życie. Jak Polacy pomogli uchodźcom z Grecji”). Wielokrotnie nominowany do prestiżowych nagród dziennikarskich, m.in. Nagrody Grand Press, Nagrody PAP im. Kapuścińskiego, Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki, Nagrody im. Macieja Płażyńskiego. Mieszka w Brukseli.
Prowadzenie: Anna Kompanowska

Wstęp wolny (Czytelnia CSW) i transmisja online (Facebook Centrum Literatury CSW)

Tym razem zaprezentowana zostanie sylwetka Elsy Schiaparelli i jej współpraca z Salvadorem Dali i innymi surrealistami. Artystka o ciekawej i dość szokującej biografii, jej projekty są dobrze rozpoznawalne i nieoczywiste (suknia szkielet, puderniczki w kształcie tarczy numerycznych starych telefonów, torebki z wbudowanymi latarkami, kapelusz w kształcie buta). We współpracy z artystami wprowadziła na rynek szereg nowości w zakresie wykorzystania tkanin z plastiku czy szerszego wykorzystania w modzie kobiecej spodni. Projektantka, artystka, niezwykła kobieta!
Prowadzenie: Adam Drozdowski

Facebook Centrum Literatury CSW

Po sukcesie cyklu Orient Express, zapraszamy na nowy cykl, który ma na celu wyjaśnić skomplikowaną i często trudną do zrozumienia sytuację geopolityczną. Otwarte wykłady będą poświęcone problematyce sytuacji politycznej, społecznej, ekonomicznej i kulturalnej krajów Bliskiego i Dalekiego Wschodu.

Pierwszy z wykładów dotyczył będzie sytuacji kobiet w krajach arabskich, postaramy się odpowiedzieć na pytanie, czy świat muzułmański może być tolerancyjny? Jak funkcjonują mniejszości i LBGTQ w świecie islamu?
Prowadzenie: dr Krzysztof Purat

Wstęp wolny (Czytelnia CSW) i transmisja online (Facebook Centrum Literatury CSW)

Zapraszamy na inaugurację kolejnego sezonu cyklu „Dzień na plus”, połączoną z oprowadzaniem po wystawie „Edward Dwurnik. Polska / Retrospektywa”.

Wstęp: 2 zł

Zapisy w recepcji CSW (na miejscu lub telefonicznie: 56 610 97 18)
Liczba miejsc ograniczona! Limit miejsc: 30 osób

Spotkanie ze współautorami niezwykłej książki. Naszymi gośćmi będą: Arleta Bojke (TVP), Maciej Jastrzębski (Polskie Radio) i Michał Potocki ("Dziennik Gazeta Prawna"). Spotkanie odbędzie się w siedzibie Książnicy Kopernikańskiej przy ul. Słowackiego 8. Początek o godz. 17.00. Wstęp jest bezpłatny.

Ponad podziałami, we wspólnym celu i... w sprinterskim tempie. 9 sierpnia ukazała się książka „Partyzanci. Dziennikarze na celowniku Łukaszenki”, nad którą pracowało niemal 40 dziennikarzy z kilkunastu ogólnopolskich redakcji. Powód? Ich białoruscy koledzy po fachu potrzebują pomocy. Dochód ze sprzedaży książki trafi do Informacyjnego Biura Białoruś w Fokusie, a stamtąd do represjonowanych dziennikarzy. Ci zaś przeznaczą ją na na pomoc prawną, sprzęt czy bezpieczny kąt.

– Cenzura to ich najmniejszy problem – tłumaczy Arleta Bojke, pomysłodawczyni i koordynatorka projektu. – Niezależni dziennikarze na Białorusi trafiają do więzień, są bici, nigdy nie wiedzą, czy wrócą wieczorem do domu.

Książka „Partyzanci. Dziennikarze na celowniku Łukaszenki” to zbiór 20 reportaży napisanych przez 29 dziennikarzy. Na ponad 300 stronach przedstawiają oni historie m.in. Ramana Pratasiewicza i Sciapana Puciły, dzięki którym Białorusini z każdego zakątka kraju sami pokazywali, co działo się u nich po ostatnich wyborach. To historie Kaciaryny Andrejewej czy Darji Czulcowej, które pokazywały antyłukaszenkowskie protesty na żywo mimo dojmującej świadomości, że ta praca skończy się dla nich więzieniem. To historia Juliji Słuckiej, szefowej białoruskiego Press Clubu, której zapiski z ponad 6-miesięcznego już pobytu w więzieniu boleśnie uświadamiają odczłowieczenie tamtejszego systemu. To historie Natalii Radzinnej, która od 10 lat marzy o powrocie na Białoruś, czy Iosifa Siaredicza, który zna Łukaszenkę jak mało kto. To wreszcie historia Andrzeja Poczobuta, który za kratami przechorował Covid-19, a jego rodzina tygodniami nie dostawała jego listów. Listów, które są dla nich jedyną możliwością kontaktu.

– Białoruscy dziennikarze mówią krótko: najważniejsze, żebyście o nas nie zapominali – mówi Michał Potocki, współautor i redaktor książki. – Ale chodzi też o to, by to oni nie musieli zapomnieć o wykonywaniu swojego zawodu lub nawet o wolności. A do tego potrzebne są pieniądze.

Wstęp bezpłatny

Podczas kolejnej lekcji sztuki dawnej opowiemy o obrazie stworzonym przez wielkiego malarza manieryzmu, El Greca. Malowidło znajduje się dziś w Polsce, w małym Muzeum Diecezjalnym w Siedlcach.

Odkrycie dzieła i kontrowersje z nim związane to gotowy materiał na film sensacyjny, Ekstaza św. Franciszka została odnaleziona przez dwie młode historyczki sztuki – Izabelę Galicką i Hannę Sygietyńską – w 1964 roku w kościele w Kosowie Lackim. Odkrycie zelektryzowało całe rodzime środowisko sztuki, które przez długi czas nie wierzyło w oryginalność płótna. Z pań naigrywano się, twierdząc, że wszystko sobie wymyśliły i obrazu w istocie wcale nie namalował El Greco. Jakież było jednak zdziwienie badaczy, gdy po konserwacji w 1974 roku, odkryto autentyczną sygnaturę El Greca, która na dobre potwierdziła sprawę autorstwa. Tym samym Muzeum w Siedlcach wzbogaciło się o obraz wart ok. 5 mln dolarów.

W trakcie spotkania postaramy się nie tylko opisać burzliwe koleje losu tego wyjątkowego dzieła, ale także zanalizować ikonografię i wyjaśnić fenomen obrazów El Greca. Pospekulujemy też, skąd tak cenne dzieło sztuki znalazło się maleńkiej wioseczce, jaką jest Kosów Lacki.

Wydarzenie będzie można śledzić zarówno na żywo w Dworze Artusa, jak i na artusowym YouTube i Facebooku .

Wykład tradycyjnie poprowadzi dla Was Łukasz Wudarski – historyk i popularyzator sztuki. 

Wstęp wolny

Sala Wielka, YouTube i Facebook Dworu Artusa

W ramach aneksu literackiego Artus Festival na Sali Wielkiej Dworu Artusa porozmawiamy z mistrzem kryminału – Robertem Małeckim. W czasie kryminalnego poniedziałku autor opowie o meandrach literackiej kariery oraz najnowszej serii swoich książek.

Kryminalne serca czytelników Robert Małecki zdobył świetnie skonstruowaną, mroczną i wciągającą do ostatniej strony trylogią z dziennikarzem Markiem Benerem – Najgorsze, dopiero nadejdzie, Porzuć swój strach, Koszmary zasną ostatnie. Małecki, uznawany za jednego z najlepszych specjalistów w branży, jest laureatem Nagrody Wielkiego Kalibru oraz Nagrody Kryminalnej Piły za Skazę, a także Nagrody Czytelników Wielkiego Kalibru za Wadę – obie powieści z cyklu z komisarzem Bernardem Grossem. Jest również politologiem, filozofem, a także nauczycielem kreatywnego pisania.

Znakomicie przyjęto jego thriller psychologiczny Żałobnica oraz thriller kryminalny Zmora. Co ciekawe, autor chętnie osadza akcję swoich książek w miastach z województwa kujawsko-pomorskiego, sprawiając, że nabierają szczególnego dla nas charakteru.

Wstęp wolny