Toruń chce jeszcze lepiej poznać potrzeby mieszkańców miasta. Służyć temu ma wprowadzenie budżetu mieszkańców. O zasadach budżetu zdecyduje powołany do końca listopada 2012 roku zespół ds. tworzenia budżetu partycypacyjnego. W jego skład wejdą m.in. reprezentanci radnych, przedstawiciele organizacji pozarządowych i urzędnicy.

- Tak naprawdę pewien rodzaj budżetu partycypacyjnego funkcjonuje w Toruniu już od wielu lat. Corocznie wpływa do nas około 200 wniosków, które składają mieszkańcy, rady osiedli i przedstawiciele organizacji pozarządowych. Zakres jest różnorodny, od dużych zadań inwestycyjnych, po drobne np. remont chodnika, ulicy, oświetlenia, sygnalizacji świetlnej czy ścieżek rowerowych – mówił prezydent Torunia Michał Zaleski. – Przed nami zadanie polegające nad stworzeniem odpowiednich reguł, norm i zasad dotyczących budżetu mieszkańców Torunia.

W Polsce budżet partycypacyjny funkcjonuje m.in. w Sopocie i Poznaniu. Toruń w tworzeniu budżetu obywatelskiego będzie czerpał również z doświadczeń tych miast. Dotyczy to nie tylko sposobu tworzenia modelu budżetu partycypacyjnego. Ten trudny proces wymaga odpowiednich przygotowań, a także czasu na realizację. Dlatego tak ważne jest przygotowanie możliwego do realizacji harmonogramu działań i tego co najważniejsze - wskazania ram prawnych dla tych działań.

Fundamenty prawne

Duże miasta, które nie mogą korzystać z funduszy sołeckich, wdrożenie budżetu partycypacyjnego mogą oprzeć o konsultacje społeczne. Dlatego podejmując się tego zadania należy konieczne odwołać się do art. 5a ustawy o samorządzie gminnym, który głosi:

  • W przypadkach przewidzianych ustawą oraz w innych sprawach ważnych dla gminy mogą być przeprowadzane na jej terytorium konsultacje z mieszkańcami gminy
  • Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami gminy określa uchwała rady gminy

- Dodatkowo, ważne jest posiadanie przez gminę Regulaminu Konsultacji Społecznych. Dla przypomnienia toruński dokument, tworzony przy znaczącym udziale przedstawicieli organizacji pozarządowych i mieszkańców (a więc metodami partycypacyjnymi) będzie miał II czytanie podczas najbliższej sesji Rady Miasta, zaplanowanej na 22 listopada 2012 roku. Wcześniej był konsultowany, a więc każdy z mieszkańców miał możliwość zapoznania się z nim i zgłoszenia swoich uwag – powiedział dyrektor Wydziału Komunikacji Społecznej i Informacji Robert Małecki.

Harmonogram prac

  • do końca listopada – powołanie zespołu ds. tworzenia budżetu partycypacyjnego
  • grudzień 2012 – marzec 2013 - wypracowanie modelu budżetu partycypacyjnego
  • kwiecień 2013 - przeprowadzenie otwartych konsultacji społecznych z mieszkańcami
  • maj 2013 - przedstawienie Radzie Miasta Torunia projektu uchwały w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych pod nazwą Budżet Obywatelski.
  • czerwiec 2013 – listopad 2013 - przeprowadzenie procedury wyłaniania projektów zgłaszanych przez mieszkańców w ramach budżetu obywatelskiego, które zostaną zapisanie do realizacji w budżecie na rok 2014.

Co to jest budżet partycypacyjny?
To sposób na wydatkowanie określonej sumy pieniędzy z budżetu miasta, na cele wskazane i wybrane przez mieszkańców. Pierwszą taką możliwość mieli mieszkańcy brazylijskiego miasta Porto Alegre. Stało się to w 1989 roku. Natomiast już w 2000 roku budżet partycypacyjny zawitał do krajów Europy Zachodniej – m.in. Portugalii i Wielkiej Brytanii. Dziś można powiedzieć, że włączanie mieszkańców miast do dzielenia części gminnych pieniędzy realizowane jest w około 100 samorządach w Europie. W Polsce procedurę wdrożył już m.in. Sopot i Poznań, a przymierza się Łódź, która finalizuje tworzenie modelu przeprowadzania konsultacji społecznych w tej sprawie.