Koncert | www.torun.pl

Wydarzenie w ramach: 23. Międzynarodowego Festiwalu Nova Muzyka i Architektura Wystąpią: Marek Napiórkowski - gitara Artur Lesicki - gitara Toruńska Orkiestra Symfoniczna Rafał Karasiewicz - dyrygent W programie: A. Kurylewicz - Lalka T. Stańko - Pożegnanie z Marią M. Napiórkowski - Teatr M. Napiórkowski - Celuloid J. "Duduś" Matuszkiewicz - Wojna Domowa K. Komeda - Prawo i Pięść A. Lesicki - Crazy Script A. Korzyński - Człowiek z Żelaza W. Kilar - Śmierć i Dziewczyna M. Napiórkowski - Vietato Fumare M. Napiórkowski - Celuloid - reprise „Celuloid" to nominowana do Nagrody FRYDERYK płyta dwóch czołowych polskich gitarzystów jazzowych, będąca hołdem dla najpiękniejszych melodii polskiej muzyki filmowej. Po wielu prezentacjach koncertowych stało się oczywiste, że repertuar ten - sam w sobie doskonały i entuzjastycznie przyjęty przez słuchaczy - zasługuje na to, by ukazać go w jeszcze bogatszym obliczu i dopisać ciąg dalszy, nawiązujący do ponadczasowego flirtu jazzu, muzyki filmowej oraz pięknych, orkiestrowych aranżacji. Marek Napiórkowski i Artur Lesicki wydobyli w swoich interpretacjach to, co najpiękniejsze w twórczości arcymistrzów muzyki filmowej: Andrzeja Kurylewicza, Krzysztofa Komedy, Wojciecha Kilara, Andrzeja Korzyńskiego i Jerzego „Dudusia" Matuszkiewicza. I choć „Celuloid" nawiązuje do czasów, gdy w użyciu filmowców była głownie taśma czarno-biała, muzyka gitarzystów skrzy się kolorami. Artyści postanowili jednak pójść jeszcze dalej i wzbogacić te wyjątkowe utwory o przestrzeń symfoniczną, dzięki której muzyka nabiera charakterystycznego dla filmowych kompozycji nastroju. Melodie z „Lalki", „Pożegnania z Marią", „Wojny domowej", „Prawa i pięści", „Człowieka z żelaza", „Śmierci i dziewczyny", a także autorskie, quasi-filmowe kompozycje samych gitarzystów zostały oplecione koronką instrumentów smyczkowych i dętych. I niech nas nie zwiodą najprostsze skojarzenia! Artystom nie chodziło o to, by mechanicznie połączyć oryginalne aranżacje z „Celuloidu" z bezpieczną, snującą się w oddali smugą orkiestry smyczkowej – ten zamysł jest dużo bardziej ambitny, bo ma wydobyć z muzyki jeszcze więcej znaczeń, a przy tym uczynić ją jeszcze bardziej niezapomnianą. Duet Marka Napiórkowskiego i Artura Lesickiego to nagranie absolutnie niezwykłe. (…) To dwu gitarzystów, którym udało się stworzyć rodzaj pojedynczego instrumentu, muzycznego zespolenia osiągalnego dla największych mistrzów. [Rafał Garszczyński, JazzPress]

DNI MONIUSZKOWSKIE odbywają się w ramach programu „Moniuszko 2019 – Promesa” uruchomionego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego” w dniu 13 września 2018 roku. Operatorem programu jest Instytut Muzyki i Tańca. Celem programu jest uczczenie 200. rocznicy urodzin Stanisława Moniuszki (1819-1872), polskiego kompozytora, dyrygenta, organisty, pedagoga, wychowawcy i żarliwego patrioty. Ideą przewodnią programu jest przywrócenie Stanisławowi Moniuszce należytej rangi w panteonie twórców narodowych, zerwanie z wizerunkiem kompozytora niepostrzeganego na równi z wybitnymi europejskimi twórcami romantycznymi, wykreowanie jego obrazu jako twórcy pierwszorzędnego, utrwalenie w świadomości społeczeństwa dorobku Stanisława Moniuszki oraz promocja za granicą jego twórczości ukazanej w kontekście dzieł wybitnych kompozytorów XIX w. Wystąpią: Laima Krīgere - sopran (Łotwa) Anna Thun - mezzo-sopran Krzysztof Zimny - tenor Dominik Opaliński - bas Toruńska Orkiestra Symfoniczna Mariusz Smolij – dyrygent W programie: Bajka – Uwertura fantastyczna Pieśń Znasz-li ten kraj Pieśń Złota rybka Pieśń Prząśniczka Aria Cześnikowej Z tej strony Powiśla z opery Straszny Dwór Aria Skołuby Ten zegar stary z opery Straszny Dwór Aria Stefana Cisza dokoła z opery Straszny Dwór Mazur z opery Straszny Dwór Polonez koncertowy A-dur Piosenka Broni Szemrze strumyk pod jaworem z opery Hrabina Pieśń Chorążego Pomnę ojciec waści gadał z opery Hrabina Tańce Góralskie z opery Halka Aria Halki Gdybym rannym słonkiem z opery Halka Aria Jontka Szumią jodły z opery Halka Mazur z opery Halka Bajka – uwertura fantastyczna jest zaliczana do najlepszych utworów instrumentalnych Stanisława Moniuszki. Pierwszy temat, łagodny i spokojny przeplata się z drugim - żywym i radosnym. Zmienność podkreśla harmonijne współbrzmienie skrzypiec, fletu i orkiestry. Pieśni zostały skomponowane z myślą o dotarciu do każdego polskiego domu. Za słowa do większości z nich posłużyły utwory znanych polskich poetów. Nostalgiczna Znasz-li ten kraj stanowi muzyczną interpretację wiersza Adama Mickiewicza o tym samym tytule. Treść melancholijnej Złotej rybki napisał Jan Zachariasiewicz, natomiast wesołej Prząśniczki – Jan Czeczot. Za jedno z najbardziej patriotycznych dzieł kompozytora uznaje się Straszny dwór, operę opowiadającą o miłosnych rozterkach mieszkańców polskiego dworu szlacheckiego. Połączenie romantyczności i komediowości obecne jest niemal w każdej arii. We frywolnej, wesołej Z tej strony Powiśla Cześniakowa swata dwóch żołnierzy, którzy postanowili nigdy się nie żenić, z wybranymi przez siebie dziewczętami. Wolna, prześmiewcza Ten zegar stary mówi o straszeniu tchórzliwego Macieja niesamowitymi historiami o wieży zamkowej przez Skołubę. Cisza dookoła, nazywana także Arią z kurantem, przedstawia dylemat Stefana, co staje się pretekstem do refleksji na temat przemijającej kultury sarmackiej. Nastrój patriotyczny bardzo silnie widoczny jest w skocznym Mazurze, podniosłym, według krytyków wyrażającym mickiewiczowską ideę Kochajmy się! Polonez koncertowy A-dur nie należy do najczęściej wykonywanych utworów Moniuszki. Chociaż nie jest tak okazały jak polonezy Fryderyka Chopina, cechuje się wyjątkową urokliwością. Zwiewny, radosny, początkowo łagodny i nastrojowy zaskakuje dynamiką i podniosłością w zakończeniu. Operę Hrabinę autor poświęcił mieszkańcom Warszawy. Błahostka, jaką jest zniszczenie kosztownej sukni przeradza się w otwarty spór, stanowiący metaforę rzeczywistego konfliktu kosmopolitycznej części Warszawy i środowisk narodowych, co podkreśla oprawa muzyczna. Patriotyczną wymowę ma szczera, prosta, nieco smutna piosenka Broni Szemrze strumyk pod jaworem oraz nawołująca do walki pieśń Chorążego Pomnę ojciec waści gadał. Halka należy do najważniejszych utworów w historii polskiej muzyki nie tylko ze względu na niekwestionowaną wartość muzyczną, lecz także z powodu realizmu tematyki społecznej. Libretto autorstwa Włodzimierza Wolskiego przedstawia tragiczną historię krzywdy chłopskiej pary. Inspiracja motywami ludowymi przejawia się w skocznych, o powtarzających się tematach Tańcach góralskich. Liryczna, pełna tęsknoty aria z II aktu Gdybym rannym słonkiem zachwyca emocjonalnością, widoczną także w przepełnionej cierpieniem partii Jontka Szumią jodły. Przeciwwagę dla dramatyzmu stanowi rytmiczny, zamaszysty Mazur wprowadzający atmosferę radosnej zabawy.

Wystąpią: Iwona Socha (sopran) Elżbieta Wróblewska (mezzosopran) Adam Zdunikowski (tenor) Robert Gierlach (bas) Chór Akademicki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu (przygotowanie - Arkadiusz Kaczyński) Chór Akademicki Uniwersytetu Technologiczno- Przyrodniczego w Bydgoszczy (przygotowanie - Agnieszka Sowa) Chór Akademicki Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy (przygotowanie - Tomasz Kotwica) Toruńska Orkiestra Symfoniczna Mariusz Smolij (dyrygent) W programie: L. van Beethoven - IX Symfonia d-moll op. 125