Kompleksowa modernizacja, prace konserwatorskie i zagospodarowanie zieleni w Zamku Krzyżackim i w Zamku Dybowskim oraz realizacja wystaw stałych i czasowych | www.torun.pl

Tytuł projektu:
Kompleksowa modernizacja, prace konserwatorskie i zagospodarowanie zieleni w Zamku Krzyżackim i w Zamku Dybowskim oraz realizacja wystaw stałych i czasowych

Program:
Program Fundusze Europejskie dla Kujaw i Pomorza 2021-2027
Oś Priorytetowa FEKP.05 „Fundusze Europejskie na wzmacnianie potencjałów endogenicznych regionu”
Działanie FEKP.05.02 „Wsparcie instytucji kultury ZITy regionalne”

Realizator: 
Toruńska Agenda Kulturalna

Dane finansowe:
Koszt całkowity: 4 742 580,81 zł
Koszty kwalifikowalne: 3 877 092,33 zł
Dofinansowanie: 3 683 237,71 zł, w tym Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego 3 295 528,48 zł i Budżet Państwa: 387 709,23 zł
Źródła finansowania: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Budżet Państwa

Data podpisania umowy o dofinansowanie: 
17.04.2025 r.

Termin realizacji: 
11.09.2023 r. - 31.12.2026 r.

Opis projektu:
Celem projektu jest stworzenie nowej oferty kulturalnej poprzez modernizację dwóch obiektów zabytkowych w Toruniu – Zamku Krzyżackiego i Zamku Dybowskiego.

Zaplanowana modernizacja, prace konserwatorskie, zagospodarowanie zieleni, realizacja wystaw stałych i czasowych oraz powstanie ścieżki edukacyjnej łączącej oba zamki pozwolą na zwiększenie potencjału tych miejsc i ubogacenie oferty kulturalnej Torunia, co w rezultacie pozwoli na dostosowanie oferty do potrzeb i oczekiwań wszystkich grup odbiorców. Zamek Krzyżacki i Dybowski stanowią nieodłączny element krajobrazu Torunia, a atrakcyjne zagospodarowanie obu warowni pozwoli na głębsze zaistnienie w zbiorowej świadomości, co przyczyni się do umocnienia tożsamości lokalnej.

Grupą docelową projektu będą mieszkańcy miast województwa kujawsko-pomorskiego wraz z ich otoczeniem funkcjonalnym, w tym mieszkańcy gmin zmarginalizowanych i tracących funkcje społeczno-gospodarcze, mieszkańcy miast i obszarów funkcjonalnych. Wśród odbiorców znajdą się przede wszystkim turyści z województwa i kraju w wieku 27-40 lat oraz w wieku 19-26 lat - są to dwie najliczniejsze grupy odbiorców, którzy odwiedzili Toruń w 2023 r.

Planowane działania:
I. Wykonanie ogrodzenia przy zachodniej części terenu Zamku Krzyżackiego.
Zadanie obejmuje wykonanie, transport oraz montaż metalowego ogrodzenia wzdłuż zachodniej części terenu Zamku Krzyżackiego. Wykonanie ogrodzenia znacząco zwiększy bezpieczeństwo oraz poprawi estetykę tego historycznego miejsca, tworząc bardziej przyjazne warunki do zwiedzania.

II. Modernizacja sieci informatycznej z wykorzystaniem przesyłów bezprzewodowych i sieci elektrycznej na Zamku Krzyżackim oraz montaż systemu monitoringu na Zamku Dybowskim.
Modernizacja sieci informatycznej z wykorzystaniem przesyłów bezprzewodowych i sieci elektrycznej na Zamku Krzyżackim oraz montaż systemu monitoringu na Zamku Dybowskim zapewni nowoczesne i bezpieczne środowisko zarówno dla odwiedzających, jak i dla cennych eksponatów. System monitoringu na obu zamkach przyczyni się również do poprawy bezpieczeństwa i zmniejszy ryzyko wandalizmu i nielegalnych działań, które mogą negatywnie wpłynąć zarówno na środowisko, jak i na same zabytki.

III. Kompleksowa konserwacja ruin Zamku Krzyżackiego oraz drobne prace rewitalizacyjne na Zamku Dybowskim.
W ramach projektu przeprowadzona zostanie kompleksowa konserwacja gotyckich murów Zamku Krzyżackiego, obejmująca m.in. dezynfekcję, odsalanie, stabilizację pęknięć oraz rekonstrukcję zniszczonych fragmentów z użyciem tradycyjnych materiałów. Finalnym etapem będzie scalenie kolorystyczne oraz wykonanie elementów drewnianych podkreślających historyczny charakter obiektu. Równolegle prowadzone będą prace na Zamku Dybowskim, gdzie zaplanowano badania specjalistyczne, zabezpieczenie wieży, murów i tynków oraz ich konserwację z użyciem metod minimalnie inwazyjnych. W szczególności uwzględniono zabezpieczenie obiektu przed wilgocią, oczyszczanie i wzmacnianie lica ceglanego, a także wykonanie drenażu i spoinowania z użyciem odpowiednich zapraw. Całość działań zwieńczy laserowe skanowanie obiektu oraz montaż tablic informacyjnych.

IV. Stworzenie historycznej ścieżki edukacyjnej łączącej Zamek Krzyżacki z Zamkiem Dybowskim.

W ramach zadania planowane jest stworzenie ścieżki edukacyjnej, która przebiegać będzie po zewnętrznej części murów Zamku Krzyżackiego oraz jego wnętrzu, gdzie będzie się można zapoznać z historią i architekturą. Ostatnia stacja znajduję się po dawnej polskiej stronie, to właśnie tu dowiemy się co różni oba zamki, jak mogła wyglądać warownia Jagiełły i czy przetrwała dłużej niż Zamek Krzyżacki. Istotną częścią ścieżki edukacyjnej będzie wystawa fotografii.

V. Stworzenie pięciu wystaw czasowych prezentowanych wewnątrz zamku. 
Stworzenie pięciu nowych wystaw wpłynie pozytywnie na ofertę kulturalną zamku i całego Torunia. Zdecydowanie zwiększy to atrakcyjność turystyczną obiektu, przyciągając turystów ze zmarginalizowanych gmin tracących funkcje społeczno-gospodarcze, co może przełożyć się na wzrost liczby odwiedzających i generowanie większych dochodów z turystyki. Nowe wystawy wzbogacą również program edukacyjny zamku, oferując odwiedzającym możliwość pogłębienia wiedzy o średniowieczu. W ramach projektu powstaną następujące wystawy:
1)    Wystawa średniowiecznych strojów i średniowiecznej biżuterii. 
2)    Przegląd rycin od XV do XVI wieku. 
3)    Średniowieczna zbrojownia.   
4)    Średniowieczne obozowisko.
5)    Ogród zimowy.

VI. Zakup wyposażenia m.in. projektorów.
W ramach zadania planowane jest wykonanie m.in.:
•    interaktywnych szach,
•    makiety zamku, 
•    lewitujących rycin,
•    holograficznych elementów m.in. biżuterii, 
•    zewnętrznej ekspozycji maszyn oblężniczych.

VII. Toaleta na terenie zamku dla odwiedzających i turystów w obiekcie Generałówki.
W ramach projektu zaplanowano przeprowadzenie prac remontowych wewnątrz budynku Generałówki, które nie będą ingerować w bryłę obiektu. Organizacja nowoczesnej i funkcjonalnej toalety w tym budynku znacząco poprawi komfort i wygodę odwiedzających turystów. Dodatkowo, zaplanowano oddzielne toalety damskie i męskie, co przyczyni się do zwiększenia wygody użytkowników oraz skrócenia czasu oczekiwania. Każda z tych toalet zostanie wyposażona w przewijaki dla dzieci, co z kolei znacząco ułatwi wizyty rodzinom z małymi dziećmi. Wpłynie to pozytywnie na wizerunek zamku jako miejsca przyjaznego i dostosowanego do potrzeb odwiedzających.

Planowane rezultaty:
1.  Wzbogacenie oferty kulturalnej Torunia – dzięki organizacji wystaw czasowych, historycznej ścieżce edukacyjnej oraz nowym inicjatywom wykorzystującym multimedia i interaktywne eksponaty, mieszkańcy i turyści zyskają dostęp do nowoczesnych, atrakcyjnych form uczestnictwa w kulturze.
2.  Poprawa infrastruktury i dostępności obiektów zabytkowych – modernizacja sieci informatycznej, montaż systemu monitoringu, budowa toalety oraz wykonanie ogrodzenia zwiększą komfort i bezpieczeństwo zwiedzających oraz umożliwią lepsze zarządzanie obiektami.
3.  Zachowanie dziedzictwa kulturowego – kompleksowa konserwacja ruin Zamku Krzyżackiego oraz prace rewitalizacyjne na Zamku Dybowskim przyczynią się do ochrony i utrwalenia cennych zabytków Torunia dla przyszłych pokoleń.
4.  Wzrost zaangażowania społeczności lokalnej – projekt wpłynie na większe uczestnictwo mieszkańców w życiu kulturalnym miasta, umacniając lokalną tożsamość i integrację społeczną dzięki otwarciu przestrzeni historycznych na różnorodne grupy społeczne i wiekowe.
5.  Wzmocnienie pozycji Torunia jako centrum turystyczno-kulturalnego – realizacja działań proekologicznych oraz inwestycje w nowoczesne technologie zwiększą atrakcyjność miasta w oczach turystów i inwestorów, przynosząc długofalowe korzyści gospodarcze i wizerunkowe.

Informacje o projekcie na stronie Toruńskiej Agendy Kulturalnej.

Dane kontaktowe realizatora:
Toruńska Agenda Kulturalna
ul. Marii Konopnickiej 13/4, 87-100 Toruń
tel. 662 072 661
e-mail: info@tak.torun.pl

#FunduszeUE
#FunduszeEuropejskie