Premiera książki, warsztaty, sympozjum naukowe, wystawy i prezentacje związane z 150-letnią historią Towarzystwa
10.12. (środa), godz. 18.00 Premiera książki Katarzyny Kluczwajd „Hotel Muzeum w Toruniu (1881-1920-…) nasz dom na rogu”
Przygotowana z okazji jubileuszu 150-lecia TNT książka stanowi pierwsze opracowanie dziejów siedziby Towarzystwa. Autorka, znana z popularyzacji dziedzictwa Torunia, opowiada historię budynku jako miejsca, które przez niemal półtora wieku trwało w różnych realiach politycznych, pełniło rozmaite funkcje i gromadziło ludzi o odmiennych losach.
Miejsce: siedziba TNT, ul. Wysoka 16. Wstęp wolny
11.12. (czwartek), godz. 16.30 Archiwum naukowca jako warsztat pracy filologa – warsztaty dla studentów w Archiwum i Bibliotece prof. Konrada Górskiego
Prowadzenie: dr hab. Joanna Kamper-Warejko, prof. UMK, dr Mirosława Radowska-Lisak
Miejsce: siedziba TNT, ul. Wysoka 16. Wstęp wolny
15.12. (poniedziałek) Sympozjum: Ludzie-miejsca-nauka: 150 lat Towarzystwa Naukowego w Toruniu
- godz. 10.00 Otwarcie konferencji
- godz. 10.15 prof. dr hab. Magdalena Niedzielska (UMK) – Działalność naukowa Towarzystwa Naukowego w Toruniu na tle niemieckiego ruchu stowarzyszeniowego w Prusach Zachodnich
- godz. 10.35 mgr Katarzyna Kluczwajd (WBP Książnica Kopernikańska) – Adresy Towarzystwa Naukowego w Toruniu: od gościny, przez najem po siedzibę własną
- godz. 10.55 dr hab. Tomasz Łaszkiewicz, prof. IH PAN, (Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN) W duchu pracy organicznej – ziemianie w Towarzystwie Naukowym w Toruniu
- godz. 11.15 Dyskusja i przerwa kawowa
- godz. 11.40 dr hab. Tomasz Krzemiński, prof. UMK (UMK) – Korespondencja ks. Stanisława Kujota jako źródło do badań nad powiązaniami naukowymi i towarzyskimi członków TNT w XIX i początkach XX w.
- godz. 12.00 dr Mateusz Maleszka (Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa) – „Deatsikhrerrerzy i szowiniści" - spory o przeszłość ziem polskich w pierwszych latach funkcjonowania TNT
- godz. 12.20 Dyskusja i przerwa
- godz. 14.00 dr Michał Antonowicz (Kujawsko-Pomorskie Centrum Dziedzictwa) – Zasób i organizacja biblioteki Sczanieckich z Nawry – studium przypadku
- godz. 14.20 dr hab. Przemysław Olstowski, prof. IH PAN, (Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN) – Inteligencja na Pomorzu w dwudziestoleciu międzywojennym
- godz. 14.40 mgr Aleksander Wiśniewski (UMK) - Składki i subsydia - instytucje jako członkowie Towarzystwa Naukowego w Toruniu
- godz. 15.00 Dyskusja i przerwa kawowa
- godz. 15.30 dr Mirosława Radowska-Lisak (UMK) – Filolodzy i ich dorobek naukowy w świetle materiałów i wydawnictw TNT
- godz. 15.50 prof. dr hab. Adam Grzeliński (UMK) – Filozofowie w Towarzystwie Naukowym
- godz. 16.10 prof. dr hab. Bogusław Dybaś – „Zapiski Historyczne" - od czasopisma lokalnego do międzynarodowego
- godz. 16.30 Dyskusja i zakończenie obrad
Miejsce: siedziba TNT, ul. Wysoka 16. Wstęp wolny
15.12. (poniedziałek), godz. 13.00 Scientiae Thorunensis – 150 lat Towarzystwa Naukowego w Toruniu – wernisaż wystawy i prezentacja „Inwentarza akt Towarzystwa Naukowego w Toruniu z lat 1875-2019”
Przygotowana z okazji jubileuszu 150-lecia Towarzystwa Naukowego w Toruniu wystawa opowie o historii i dorobku instytucji przez pryzmat dokumentów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Toruniu. Obejmują one zarówno akta własne TNT, wytworzone w ciągu niemal półtora wieku działalności Towarzystwa, jak i zbiory archiwalne zgromadzone dzięki kolekcjonerskiej aktywności jego członków i darczyńców. Wernisaż będzie także okazją do prezentacji Inwentarza akt Towarzystwa…, opublikowanego z okazji jubileuszu.
Miejsce: Archiwum Państwowe w Toruniu, Pl. Rapackiego 4. Wstęp wolny
16.12. (wtorek), godz. 17.00 Uroczystość jubileuszowa z okazji 150. rocznicy powstania Towarzystwa Naukowego w Toruniu
Uczestnicy wysłuchają wystąpienia Prezesa TNT, prof. Andrzeja Radzimińskiego, poświęconego dziejom i znaczeniu instytucji, a następnie prezentacji naukowych efektów przygotowań do jubileuszu, które przedstawi dr hab. Tomasz Krzemiński, prof. UMK. Zaprezentowane zostaną również koncepcje wystaw jubileuszowych przygotowanych przez przedstawicieli Archiwum Państwowego w Toruniu, Książnicy Kopernikańskiej oraz Muzeum Okręgowego w Toruniu. Przewidziano wręczenie medali jubileuszowych oraz podpisanie porozumienia o współpracy pomiędzy TNT a Kujawsko-Pomorskim Centrum Naukowo-Technologicznym im. prof. Jana Czochralskiego.
Uroczystości towarzyszyć będzie wystawa plenerowa przygotowana przez Muzeum Okręgowe w Toruniu, prezentowana na dziedzińcu Ratusza Staromiejskiego oraz wystawa „Kolekcja Towarzystwa Naukowego w Toruniu w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej”.
Miejsce: Ratusz Staromiejski. Wstęp wolny
18.12. (czwartek), godz. 18.00 Prezentacja starodruków z księgozbioru prof. Konrada Górskiego
Prowadzenie: dr hab. Joanna Kamper-Warejko, prof. UMK, dr Mirosława Radowska-Lisak
W posiadaniu Towarzystwa Naukowego w Toruniu od 1990 r. znajdują się księgozbiór oraz prywatne archiwum prof. Konrada Górskiego, wybitnego literaturoznawcy i wieloletniego prezesa TNT. Najcenniejszą część tej spuścizny stanowią bez wątpienia starodruki – kilkadziesiąt woluminów powstałych od pierwszej połowy XVI w. do XVIII w. – a także pierwodruki dzieł pisarzy XIX-wiecznych, w tym utwory Adama Mickiewicza, którego twórczość była jednym z głównych obszarów badań profesora. Ze względów konserwatorskich w grudniu 2025 r. Towarzystwo przekaże starodruki w depozyt Książnicy Kopernikańskiej, w której od lat przechowywany i udostępniany jest również księgozbiór TNT gromadzony na przestrzeni 150 lat istnienia instytucji. Podczas spotkania zaprezentowane zostaną najciekawsze starodruki ze zbiorów prof. Górskiego.
Miejsce: Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska, ul. Słowackiego 8









