Z dala od ojczyzny święta mają szczególne znaczenie. Tak było i 22 grudnia 2023 r., kiedy przy wspólnym, wigilijnym stole zasiedli przedstawiciele toruńskiego samorządu i przebywający w naszym mieście uchodźcy z Ukrainy.
Już po raz drugi od wybuchu wojny rosyjsko-ukraińskiej w Międzynarodowym Centrum Spotkań Młodzieży w Toruniu zorganizowana została wspólna wigilia polsko-ukraińska dla uchodźców z miejsc zakwaterowania zbiorowego. W uroczystym spotkaniu z udziałem prezydenta Torunia Michała Zaleskiego oraz proboszcza toruńskiej parafii prawosławnej ks. Mikołaja Hajduczeni udział wzięli obywatele Ukrainy, głównie ukraińskie matki z dziećmi w różnym wieku: od kilku do kilkunastu lat. W sumie 38 osób - 20 osób dorosłych i 18 dzieci. W świątecznie udekorowanej sali MCSM na gości czekał wigilijny stół, muzyka i Mikołaj z prezentami.
- Zbliżają się święta Bożego Narodzenia. W tradycji naszych narodów to święta jednoczenia się ludzi wokół stołu, dlatego zaprosiliśmy Państwa tutaj, na to świąteczne spotkanie, abyśmy mogli razem spędzić czas przy potrawach, słuchając kolęd i dzieląc się naszymi spostrzeżeniami i myślami, tym wszystkim, co chcielibyśmy sobie powiedzieć – mówił prezydent Torunia Michał Zaleski. - Nie potrafię mówić o tym, co może przeżywać ktoś, kto musi opuścić rodzinny dom, uciekać przed wojną... to Państwo wiecie najlepiej. Zdaję sobie sprawę, że żadne słowa nie mogą zmienić tego, co czujecie. Ale pozostaje jedno: NADZIEJA! To jest najważniejsze! Nadzieja na to, że Ukraina zwycięży, że zakończy wojnę z Rosją, odzyskując swoją ukraińską ziemię, że będzie pokój, w ramach którego nastąpi odbudowa Waszego kraju i Ukraina wstąpi do Unii Europejskiej, a potem do NATO, że będzie bezpieczna i silna tak jak Polska. I tę nadzieję chciałem dzisiaj Państwu przekazać.
W tradycji prawosławnej Wigilia (Rożdiestwo Christowo) była do tej pory obchodzona 6 stycznia. Po nim następowały trzy dni świąteczne: Boże Narodzenie (7 stycznia), II Dzień Bożego Narodzenia (8 stycznia) oraz III Dzień Bożego Narodzenia (9 stycznia). W tym roku to się jednak zmieniło — w związku z ogłoszeniem przez Ukraiński Kościół Greckokatolicki zmian w obchodzeniu świąt liturgicznych ukraiński parlament zatwierdził nowy termin święta Bożego Narodzenia - 25 grudnia. Zwierzchnik ukraińskiego kościoła ogłosił odejście od używanego dotychczas kalendarza juliańskiego i przejście od 1 września na nowy styl obchodzenia świąt stałych. Decyzję w sprawie zmiany kalendarza przyspieszyła rosyjska agresja przeciwko Ukrainie. Wiernym, którzy nie będą gotowi na takie zmiany, pozostawiono możliwość korzystania z kalendarza juliańskiego do 2025 roku.
Podczas spotkania w MCSM błogosławieństwa zebranym udzielił w języku ukraińskim ks. Mikołaj Hajduczenia, który zaprosił ich także do uczestnictwa w nabożeństwach toruńskiej parafii prawosławnej oraz do zwiedzania miasta z ukraińskim przewodnikiem. W oprawie wigilijnego spotkania wystąpił zespół śpiewający przepięknie ukraińskie i polskie kolędy w składzie: Michał Hajduczenia, Magdalena Cysewska oraz Olena Gajdyszuk. Już w piątek 5 stycznia można będzie posłuchać tej grupy oraz zawiązanego w Toruniu chóru ukraińskich dzieci o godz.18.00 w MDK.
Świąteczne spotkanie dla obywateli Ukrainy zostało zorganizowane przez Wydział Zdrowia i Polityki Społecznej Urzędu Miasta Torunia. O potrawy z kuchni polskiej i ukraińskiej zadbała działająca w MCSM restauracja Młyn Smaków. Na stole pojawiły się m.in.: barszcz ukraiński, pierogi, ryby pieczone, smażone i w sosach, makowiec, kutia i pascha, a do picia tradycyjny kompot uzwar. Przed wspólnym posiłkiem nastąpiła upragniona przez dzieci wizyta Mikołaja. Każda z osób dorosłych dostała w upominku paczkę słodkości z kawą, a dzieci - także zabawki i prezenty dostosowane do wieku.
Jak przypomniał podczas spotkania prezydent, od początku wojny przez Toruń przewinęło się prawie 7 tys. obywateli Ukrainy. Z natychmiastową pomocą ruszyli mieszkańcy, przyjmując uchodźców w swoich prywatnych domach, wspierając ich w wyżywieniu i znalezieniu pracy. Także samorząd Torunia od pierwszych dni wojny powołał miejski sztab kryzysowy, organizując miejsca zakwaterowania zbiorowego, system załatwiania spraw urzędowych i zbiórki darów rzeczowych. Uruchomiony został specjalny punkt informacyjno-recepcyjny na dworcu Toruń Główny, infolinia ukraińska, miasto prowadziło obsługę wypłat wsparcia finansowego. Do partnerskiego miasta Łucka gmina wysłała 12 transportów humanitarnych i 5 autobusów. Organizowaliśmy także zbiórki darów dla obywateli Ukrainy - 25 ton rzeczy, które zostały posegregowane, spakowane i przekazane w odpowiednie miejsca, skąd trafiły do potrzebujących. Ponad 1000 uchodźców podjęło pracę w naszym mieście, a do toruńskich szkół podstawowych, ponadpodstawowych i przedszkoli uczęszcza wciąż około 900 ukraińskich dzieci. Ogromną rolę w organizacji pomocy odegrały organizacje pozarządowe działające na rzecz uchodźców, m.in.: Toruński Sztab Pomocy Ukrainie, Dobra dla Dobra, Centrum Integracji "Łącznik", Fundacja Emic czy International League. Pomocy udzielał również Caritas Diecezji Toruńskiej, dając schronienie w ośrodkach diecezjalnych i parafiach. W mieście powstał też Dom Polsko-Ukraiński - przestrzeń do integracji i wymiany doświadczeń społeczności polskiej i ukraińskiej mieszkającej w Toruniu.
Fot. Sławomir Kowalski