W piątek, 26 września 2025 roku uroczystością patriotyczną pod obeliskiem poświęconym „Komendantom Okręgu Pomorskiego ZWZ–AK” na pl. św. Katarzyny rozpoczęto obchody Dnia Polskiego Państwa Podziemnego.
- Pragnę serdecznie pozdrowić wszystkich Państwa w imieniu Prezydenta Miasta Torunia i wyrazić wdzięczność, że jak co roku możemy się spotkać przy pomniku Komendantów Armii Krajowej, by uczcić pamięć o jednym z jednym z najbardziej niezwykłych rozdziałów naszej historii – o Polskim Państwie Podziemnym – mówił Sekretarz Miasta Torunia Przemysław Kuczkowki. - W obliczu hitlerowskiej i sowieckiej napaści na nasz kraj, Polacy pokazali światu, że mimo grożącej im śmierci, są gotowi walczyć do końca o istnienie swojej Ojczyzny, o polską tożsamość narodową. W konspiracji zbudowano unikatową w skali światowej strukturę państwową - z własnym rządem, sądami, szkolnictwem i armią. Opartą na zaufaniu, odwadze i wierze w zwycięstwo.
Uroczystość patriotyczna rozpoczęła się od hymnu państwowego, były również przemówienia okolicznościowe. Uroczystość miała wojskową oprawę. Złożono także - w asyście wojskowej - symboliczną wiązankę kwiatów w imieniu mieszkańców Torunia. Zabrzmiał również sygnał „Śpij Kolego”.
W uroczystości wzięli udział m.in. dowódca Garnizonu Toruń i komendant Centrum Szkolenia Artylerii i Uzbrojenia pułkownik Roman Piotrowski, starosta toruński Mirosław Graczyk, sekretarz województwa kujawsko-pomorskiego Marek Smoczyk, toruński radny Michał Wojtczak oraz przewodniczący Rady Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej Jan Wyrowiński. Licznie przybyła również młodzież z toruńskich szkół.
W drugim dniu obchodów, w sobotę, 27 września 2025 roku o godz. 17:00 w Kościele Garnizonowym odprawiona zostanie Msza święta.
Organizatorami uroczystości są Prezydent Miasta Torunia Paweł Gulewski i Prezes Fundacji gen. Elżbiety Zawackiej Dorota Zawacka-Wakarecy.
Ustanowiony przez Sejm RP w 1998 r. Dzień Polskiego Państwa Podziemnego upamiętnia powołanie 27 września 1939 r. w okupowanej Warszawie organizacji konspiracyjnej - Służby Zwycięstwu Polski. To historyczne wydarzenie zapoczątkowało budowę Podziemnego Państwa Polskiego, uznawanego za fenomen w dziejach nie tylko II Wojny Światowej. Obok pionu wojskowego - Armii Krajowej i współpracujących z nią innych formacji Polski Walczącej, istotną rolę odegrał podziemny parlament - Rada Jedności Narodowej, a zwłaszcza rozległa, obejmująca cały obszar Rzeczypospolitej i obie okupacje, działalność Delegatury Rządu na Kraj. To ona stworzyła ogromny, nie mający odpowiednika nigdy i nigdzie aparat Polskiego Państwa Podziemnego - od spraw wewnętrznych, poprzez tajną oświatę i kulturę, wymiar sprawiedliwości, aż po komórki przygotowujące akty legislacyjne dla przyszłego niepodległego państwa.
Fot. © UMT 2025, autor: Sylwia Żebrowska, licencja: CC BY-NC 4.0
