Radni Rady Miasta Torunia przyjęli stanowisko w sprawie projektu "Strategii Rozwoju Polski do 2035 roku" (SRP 2035).
Rada Miasta Torunia z zadowoleniem przyjmuje treść projektu Strategii Rozwoju Polski (SRP) do 2035 roku - dokumentu o fundamentalnym znaczeniu dla przyszłości naszego kraju. Należy z uznaniem podkreślić, że przyjęte w SRP roku cele i kierunki rozwoju wyznaczają właściwą drogę dla dalszej modernizacji państwa, wzmacniania jego konkurencyjności i odporności, a także budowania spójności społecznej i terytorialnej. Dokument, w naszej opinii, w sposób kompleksowy odpowiada na kluczowe wyzwania rozwojowe współczesnego świata, a jego wyraźne osadzenie w kontekście przygotowywanej nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej na lata 2028-2034, w ramach której przewiduje się m. in. dalsze wzmocnienie wykorzystania potencjałów terytorialnych i rozwój obszarów miejskich, gwarantuje spójność polskiej polityki rozwoju z kierunkami polityki europejskiej i zapewnia możliwość skutecznego wykorzystania środków unijnych.
Szczególnie pozytywnie należy ocenić przyjęcie zrównoważonego rozwoju terytorialnego jako celu horyzontalnego SRP. Policentryczna koncepcja, zakładająca wzmacnianie większej liczby dynamicznych ośrodków miejskich, jest naszym zdaniem adekwatną i dalekowzroczną odpowiedzią na wyzwania wynikające z koncentracji funkcji metropolitalnych w kilku największych miastach, sprzyjając harmonijnemu i zrównoważonemu rozwojowi kraju. Rozwój średnich i dużych miast niewątpliwie umożliwi pełniejsze wykorzystanie potencjału całego kraju, zapewni bardziej równomierny dostęp obywateli do wysokiej jakości usług publicznych oraz ograniczy zjawisko przymusowych migracji w poszukiwaniu możliwości edukacyjnych, zawodowych czy rozwojowych.
W tym kontekście Rada Miasta Torunia z dużą satysfakcją przyjmuje decyzję o umieszczeniu Torunia w kategorii kształtujących się metropolii ponadregionalnych. Metropolia Toruńska, zrzeszająca 36 jednostek samorządu terytorialnego na obszarze blisko 3 tysięcy kilometrów kwadratowych i zamieszkana przez 455 tysięcy osób, dysponuje przecież znaczącym potencjałem wykraczającym poza wymiar regionalny. Świadczą o tym silne podstawy gospodarcze oparte na 50 tysiącach podmiotów gospodarczych, strategiczne położenie w układzie krajowej infrastruktury transportowej z autostradą A1 jako główną osią komunikacyjną (strategiczne położenie Torunia w centrum kraju, na przecięciu głównych osi komunikacyjnych północ-południe i wschód-zachód, stwarza ponadto wyjątkowe możliwości dla rozwoju funkcji transportowo-logistycznej, istotnej z punktu widzenia konkurencyjności polskiego eksportu i spójności infrastrukturalnej państwa), obecność Uniwersytetu Mikołaja Kopernika (UMK) - uczelni badawczej o międzynarodowej renomie oraz unikatowe dziedzictwo kulturowe Torunia z zespołem staromiejskim wpisanym na listę UNESCO, przyciągające rocznie ponad 2 miliony odwiedzających. O potencjale Metropolii Toruńskiej świadczy również ważna funkcja administracyjna jaką pełni Toruń - jedna z dwóch stolic województwa kujawsko-pomorskiego, siedziba Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego oraz Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego.
Dostrzegając uznanie w projekcie SRP kwestii demograficznych za kluczowe wyzwanie rozwojowe Polski i zarazem nadrzędny cel działań modernizacyjnych, Rada Miasta Torunia w pełni podziela ten pogląd. Jest to zarazem cel o szczególnym znaczeniu także dla naszego miasta, które podobnie jak wiele innych ośrodków w kraju boryka się z procesami depopulacji i starzenia się społeczeństwa. Negatywne zmiany demograficzne wpływają bezpośrednio na rynek pracy, system opieki zdrowotnej, usługi społeczne oraz finanse samorządów terytorialnych.
Wdrażanie działań zawartych w Strategii, ukierunkowanych na wsparcie rodzin, poprawę dostępności usług opiekuńczych, rozwój mieszkalnictwa oraz tworzenie przyjaznego środowiska dla młodych ludzi, może przyczynić się do zatrzymania niekorzystnych trendów. Szczególnie istotne jest wspieranie rozwoju miast średniej wielkości jako atrakcyjnych miejsc do życia i pracy, oferujących wysoką jakość życia przy niższych kosztach niż w największych aglomeracjach. Toruń, ze swoim potencjałem akademickim, kulturalnym i gospodarczym, może odegrać znaczącą rolę w tym procesie, pod warunkiem odpowiedniego wsparcia inwestycyjnego i politycznego.
SRP 2035 słusznie akcentuje potrzebę budowy konkurencyjnej gospodarki w duchu sprawiedliwości społecznej i troski o środowisko naturalne. Aprobujemy holistyczne podejście do rozwoju gospodarczego, łączące wzrost konkurencyjności z zasadami zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności za klimat. Transformacja w kierunku gospodarki niskoemisyjnej, neutralnej klimatycznie, cyfrowej i opartej na innowacjach wymaga skoordynowanych działań na wszystkich poziomach zarządzania, przy wsparciu świata nauki i biznesu. Realizacja celów klimatycznych i środowiskowych, w tym osiągnięcie neutralności klimatycznej, wymaga nie tylko inwestycji w odnawialne źródła energii i efektywność energetyczną, ale także rozwoju zielonych technologii, gospodarki obiegu zamkniętego oraz adaptacji do zmian klimatu. Kluczowe znaczenie ma tu rola ośrodków badawczych i akademickich, które mogą dostarczać innowacyjnych rozwiązań technologicznych i organizacyjnych wspierających zieloną transformację. Toruń, jako ośrodek akademicki z silnym zapleczem badawczo-rozwojowym, może znacząco przyczynić się do realizacji tego celu, m. in. za pośrednictwem UMK jako fundamentu dla rozwijania innowacji proekologicznych i transferu zielonej wiedzy do gospodarki. Potencjał naukowo-badawczy Metropolii Toruńskiej może być zatem efektywnie wykorzystany do opracowywania i wdrażania rozwiązań w zakresie odnawialnych źródeł energii, efektywności energetycznej budynków, zrównoważonej mobilności miejskiej, ochrony bioróżnorodności czy adaptacji miast do zmian klimatu.
Zgodnie z kierunkami wyznaczonymi w SRP 2035, Rada Miasta Torunia w pełni podziela także wysoki priorytet nadany w dokumencie wzmacnianiu bezpieczeństwa, odporności i sprawności państwa. W obliczu pogarszającej się sytuacji geopolitycznej w naszym kraju, w tym agresji Rosji na Ukrainę oraz narastających zagrożeń hybrydowych, inwestycje w bezpieczeństwo nabierają kluczowego znaczenia dla stabilności i dalszego niezagrożonego rozwoju kraju. Jak wskazują zapisy projektu SRP budowa odporności państwa to nie tylko wzmocnienie zdolności obronnych, ale także zwiększenie sprawności funkcjonowania instytucji publicznych, poprawa jakości usług publicznych, rozwój infrastruktury krytycznej oraz wzmocnienie cyberbezpieczeństwa. Równie istotna jest odporność społeczna i gospodarcza, pozwalająca na skuteczne reagowanie na różnorodne kryzysy - od zagrożeń militarnych, przez katastrofy naturalne, po pandemie. Toruń, ze względu na swoje położenie geograficzne i rozwinięty potencjał przemysłowy oraz akademicki, może odegrać ważną rolę we wzmacnianiu bezpieczeństwa i odporności kraju, w tym jako ośrodek kształcenia kadr, rozwoju technologii obronnych oraz centrum logistycznego wsparcia dla wschodnich obszarów Polski.
Rada Miasta Torunia chce też wyraźnie podkreślić, że rozwój Metropolii Toruńskiej nie wyklucza, a wręcz zakłada kontynuację współpracy z Metropolią Bydgoską na rzecz wspólnego dobra i zrównoważonego rozwoju całego województwa kujawsko-pomorskiego. Oba miasta od momentu powstania województwa pełnią komplementarne role ośrodków stołecznych, a ich wieloletnia, dobrze ugruntowana współpraca stanowi fundament polityki rozwoju regionu. Jak wyraźnie wskazuje Strategia rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego do 2030 roku („Strategia Przyspieszenia 2030+"), Bydgoszcz i Toruń wraz z powiatami ziemskimi tworzą Stołeczny Obszar Rozwojowy, w którym rozwijane są funkcje o znaczeniu regionalnym i ponadregionalnym. Oba miasta pełnią wzajemnie uzupełniające się funkcje administracyjne, naukowe, gospodarcze i kulturalne, wzmacniając wspólnie swój potencjał i tworząc funkcjonalnie spójny, zurbanizowany obszar aglomeracyjny.
Metropolia Toruńska i Metropolia Bydgoszcz mogą wspólnie efektywniej odpowiadać na wyzwania demograficzne, gospodarcze i środowiskowe, wykorzystując swoje komplementarne zasoby i kompetencje. Taka współpraca, przy jednoczesnym rozwijaniu indywidualnych potencjałów każdego z ośrodków, zapewni optymalne wykorzystanie możliwości rozwojowych regionu i wzmocni jego pozycję w skali kraju.
Rada Miasta Torunia wysoko oceniając projekt Strategii Rozwoju Polski do 2035 roku wyraża przekonanie, że jego konsekwentna realizacja przyczyni się do efektywnego rozwoju Państwa, które stanie się dzięki temu nie tylko bardziej konkurencyjne gospodarczo i bezpieczne, ale także sprawiedliwsze społecznie, przyjazne środowisku i przede wszystkim gwarantujące wszystkim obywatelom wysoką jakość życia.
Deklarujemy pełną gotowość do aktywnej współpracy w procesie wdrażania zapisów Strategii, w przekonaniu, że tylko poprzez wspólne, skoordynowane działania wszystkich szczebli administracji publicznej, przy wsparciu świata nauki, biznesu i społeczeństwa obywatelskiego, możliwe będzie osiągnięcie ambitnych celów wyznaczonych na najbliższą dekadę.
Fot. © UMT 2025, autor: Sławomir Kowalski, licencja: CC BY-NC 4.0
