W Toruniu został uruchomiony punkt informacyjny dla interesariuszy społeczności energetycznej. We wrześniu br. odbędą się bezpłatne warsztaty dot. społeczności energetycznej w Metropolii Toruńskiej.
- Chcemy, by Toruń i okoliczne gminy osiągnęły w ciągu najbliższych lat niezależność energetyczną. Docelowo planujemy utworzenie wielu społeczności energetycznych, które będą wzajemnie współpracować, dzielić się doświadczeniami i promować zrównoważony rozwój. Liczymy na aktywny udział mieszkańców, bo to właśnie oni są sercem tej transformacji - mówi Paweł Gulewski, Prezydent Miasta Torunia i prezes zarządu Stowarzyszenia Metropolia Toruńska.
PUNKT INFORMACYJNY
W Wydziale Gospodarki Komunalnej Urzędu Miasta Torunia (ul. Legionów 220, p. 12) został uruchomiony punkt informacyjny dla interesariuszy społeczności energetycznej. Jest dostępny od poniedziałku do piątku w godz. 7:00-15:00. Zapraszamy również do kontaktu za pośrednictwem poczty elektronicznej: j.iwicki@uw.torun.pl.
BEZPŁATNE WARSZTATY
Od 22 do 26 września br. w Akademii Jagiellońskiej w Toruniu odbędą się bezpłatne warsztaty dotyczące koncepcji rozwoju społeczności energetycznej w Metropolii Toruńskiej.
Mieszkańcy, przedsiębiorcy oraz przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego mogą wziąć udział w spotkaniach poświęconych:
- farmom fotowoltaicznym,
- ekologicznemu ciepłownictwu,
- efektywności energetycznej,
- obniżeniu kosztów oświetlenia/ogrzewania,
- tworzeniu społeczności energetycznych.
Bezpłatne warsztaty odbędą się od 22 do 26 września br. w godzinach 9:00-13:00 Akademii Jagiellońskiej (ul. Prosta 4, Toruń). Liczba miejsc jest ograniczona, decyduje kolejność zgłoszeń. Zapisy są przyjmowane telefonicznie: + 48 884 315 935 oraz pod adresem poczty elektronicznej: klimat@pgksa.pl.
Szczegółowe informacje są dostępne na stronie www.pgksa.pl w zakładce "Metropolia Toruńska Zaproszenie".
W ostatnich latach koncepcja tworzenia społeczności energetycznych zyskuje coraz większe znaczenie w polskiej debacie o transformacji energetycznej. Społeczności te opierają się na współpracy mieszkańców, lokalnych przedsiębiorstw i samorządów, by wspólnie wytwarzać, magazynować oraz konsumować energię ze źródeł odnawialnych. Toruń, jako dynamicznie rozwijające się miasto w sercu Kujaw i Pomorza, podejmuje ambitne działania, by stać się liderem tego typu inicjatyw w skali metropolii.
O szczegółach dotyczących tej koncepcji, jej znaczeniu oraz wyzwaniach mówi Paweł Gulewski, Prezydent Miasta Torunia.
Skąd wzięła się idea utworzenia społeczności energetycznych w Metropolii Toruńskiej?
Inspiracją stały się przykłady z Europy Zachodniej, gdzie lokalne społeczności z powodzeniem tworzą własne systemy energetyczne, opierając się na energii słonecznej, wiatrowej oraz biogazie. Chcieliśmy, aby Toruń i okoliczne gminy również podążały tą ścieżką – wzmacniając bezpieczeństwo energetyczne, rozwijając lokalną przedsiębiorczość i dbając o środowisko naturalne. Wśród naszych członków są gminy o dużym doświadczeniu w zakresie tworzenia i funkcjonowania spółdzielni energetycznych (gminy Unisław, Chełmża, Łubianka) oraz klastrów (Miasto Chełmno). Oczywiście w tworzeniu koncepcji metropolitalnej je wykorzystamy.
Czy jest to wyłącznie odpowiedź na rosnące ceny energii, czy chodzi o coś więcej?
Aspekt ekonomiczny jest istotny, bo lokalna produkcja energii pozwala obniżyć rachunki i uniezależnić się od zewnętrznych dostawców. Jednak kluczowe jest także budowanie więzi społecznych, edukacja ekologiczna i zwiększenie świadomości mieszkańców. Dążymy do tego, by Metropolia Toruńska stała się aktywnym uczestnikiem zielonej transformacji w Polsce. Naszym celem jest zaliczenie całości lub części metropolii do strefy przyśpieszonego rozwoju odnawialnych źródeł energii.
Jak rozumieć pojęcie "społeczność energetyczna"?
Społeczność energetyczna to grupa osób, instytucji i przedsiębiorstw, które wspólnie inwestują w odnawialne źródła energii, np. farmy fotowoltaiczne, turbiny wiatrowe czy instalacje biogazowe. W ramach tej struktury energia jest produkowana lokalnie, magazynowana i konsumowana w obrębie danej społeczności, a nadwyżki mogą być sprzedawane do sieci. Wszystko opiera się na partycypacji, zaufaniu i jasnych zasadach współpracy. W obecnym stanie prawnym możemy rozważać utworzenie: klastrów energii, spółdzielni energetycznych lub wspólnot obywatelskich.
Jakie korzyści mogą odnieść mieszkańcy Torunia i okolic?
Będą to wymierne korzyści takie jak: niższe rachunki za energię dzięki lokalnej produkcji i konsumpcji, wzrost bezpieczeństwa energetycznego i mniejsza podatność na kryzysy zewnętrzne, utworzenie nowych miejsc pracy przy inwestycjach i obsłudze instalacji OZE, większa świadomość ekologiczna i zaangażowanie społecznej, a także możliwość inwestowania w rozwój lokalny, np. infrastrukturę czy programy edukacyjne. Musimy jednak pamiętać, że proces tworzenia społeczności i integracja może zająć do 3 lat. Dopiero po tym okresie każdy, kto zdecyduje się uczestniczyć w społeczności energetycznej ma szansę na skorzystanie z wymienionych wcześniej korzyści.
Od czego zaczyna się budowa społeczności energetycznej w praktyce?
Pierwszym etapem jest diagnoza potencjału OZE w regionie i konsultacje społeczne. Ważne, by mieszkańcy mogli wyrazić swoje potrzeby i oczekiwania, a specjaliści przeanalizowali warunki techniczne, prawne i finansowe. Następnie powstaje strategia działania, która określa cele, źródła finansowania, zakres inwestycji i zasady zarządzania społecznością. Obecnie trwają prace w tym zakresie. Wyspecjalizowana firma energetyczna dokonuje inwentaryzacji zasobów energetycznych w obrębie Metropolii Toruńskiej.
Czy Toruń współpracuje z ościennymi gminami?
Tak, kluczowe jest tworzenie metropolitalnych powiązań. Współpracujemy z gminami Powiatu Toruńskiego od wielu lat. Tworzymy wspólną grupę zakupową energii elektrycznej. Teraz, by skala inwestycji i efektywność były jak największe chcemy dać szansę zaangażowania wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego tworzącym Metropolię Toruńską. Wspólne projekty pozwalają lepiej wykorzystać dostępne środki z funduszy krajowych i europejskich.
Jakie technologie i źródła energii będą wykorzystywane?
Stawiamy przede wszystkim na fotowoltaikę oraz biogazownie, które mogą wykorzystywać lokalne odpady organiczne. Analizujemy także potencjał energetyki wiatrowej, szczególnie w gminach podmiejskich. Kluczowe jest łączenie różnych technologii i magazynowanie energii, by zapewnić niezawodność i elastyczność systemu. Układ doskonały to taki, który pozwala zbilansować potrzeby i możliwości Mix energetyczny: słońce, wiatr, woda, biogaz dają możliwość wykreowania takiego układu.
Jakie trudności mogą pojawić się podczas wdrażania tej koncepcji?
Największą barierą jest, jeszcze niewystarczająca, świadomość mieszkańców, czasem także brak zaufania do nowych rozwiązań. Potrzebujemy szeroko zakrojonych kampanii informacyjnych i edukacyjnych. Zachęcamy mieszkańców i przedsiębiorców do udziału w szkoleniach i warsztatach jakie organizujemy w okresie do 30 września 2025 roku. Wyzwanie stanowi także pozyskanie odpowiednich środków finansowych, uproszczenie procedur oraz dostosowanie prawa lokalnego i krajowego do realiów społeczności energetycznych. Pracujemy nad tym w ramach związków i stowarzyszeń samorządowych oraz Komisji Wspólnej Rządu Samorządu. Liczymy na to, że dobra koncepcja stanie się swoistą przepustką do uzyskania korzystnego finansowania inwestycji w ekologiczną energetykę.
Czy jest wsparcie ze strony państwa i Unii Europejskiej?
Tak, korzystamy z programów krajowych i funduszy unijnych, które promują rozwój OZE i innowacyjne rozwiązania energetyczne. Jeszcze raz podkreślę, że dobrze napisana Koncepcja oraz partnerstwa z uczelniami i firmami technologicznymi zwiększają szanse na sukces.
Jakie są długofalowe plany władz miasta?
Chcemy, by Toruń i okoliczne gminy osiągnęły w ciągu najbliższych lat niezależność energetyczną. Docelowo planujemy utworzenie wielu społeczności energetycznych, które będą wzajemnie współpracować, dzielić się doświadczeniami i promować zrównoważony rozwój. Liczymy na aktywny udział mieszkańców, bo to właśnie oni są sercem tej transformacji.
Fot. Łukasz Piecyk, licencja: CC BY-NC 4.0
Zdjęcie okładkowe: pixabay.com/PublicDomainPictures
Projekt jest realizowany w ramach wsparcia bezzwrotnego z planu rozwojowego przedsięwzięcia nr KPOD.03.12-IP.05-001/23 pn. "Identyfikacja możliwych nowych społeczności energetycznych celem utworzenia Toruńskiego Klastra Energii" w ramach Inwestycji B2.2.2 Inwestycje OZE realizowane przez społeczności energetyczne część A (wsparcie przedinwestycyjne,) Działanie A.3 Rozwój nowych społeczności energetycznych działających w zakresie OZE z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.
