W Sali Wielkiej Centrum Kultury Dwór Artusa odbyła się 23. uroczysta sesja Rady Miasta Torunia. Medale „Za Zasługi Dla Miasta Torunia” na wstędze odebrali: Zdzisław Bociek, Anna Lamers w imieniu mamy Krystyny Kuty, Władysław Krypel, Krystyna Sienkiewicz, Piotr Łukaszewski i prof. Andrzej Tyc. Pośmiertnie medal przyznano Księdzu Prałatowi Stanisławowi Kardaszowi. 

Uroczyste sesje Rady Miasta Torunia organizowane są corocznie z okazji kolejnej rocznicy lokacji Torunia. W tym roku, 28 grudnia, przypadała 792. rocznica nadania praw miejskich Toruniowi. 

Na początku uroczystości wyświetlono „Boom i bunt”, czyli drugi z odcinków cyklu filmowego przygotowanego z okazji 800-setnej rocznicy założenia Torunia. Dziesięcioodcinkowa seria prowadzi przez najważniejsze etapy historii Torunia, aż po współczesność. Premiera pierwszego odcinka miała miejsce dokładnie rok temu, podczas uroczystej sesji z okazji 791. rocznicy lokacji Torunia. Następnie Przewodniczący Rady Miasta Torunia Łukasz Walkusz otworzył uroczystą sesję.

- Szczególnie serdecznie witam osoby, które dziś odbiorą Honorowe Wyróżnienie Miasta Torunia - Medal „Za Zasługi dla Miasta Torunia” na wstędze: Prezydenta Zdzisława Boćka, Panią Krystynę Sienkiewicz, Pana Władysława Krypla, Pana Piotra Łukaszewskiego oraz Pana profesora Andrzeja Tyca. Witam także Panią Annę Lamers – córkę Pani Krystyny Kuty, która odbierze w Jej imieniu Honorowe Wyróżnienie oraz Panią Helenę Kardasz-Faściszewską, która odbierze Honorowe Wyróżnienie śp. Księdza Prałata Stanisława Kardasza. Śp. Ksiądz Prałat zmarł 22 września 2025 roku. Jest z nami także druga siostra księdza Prałata Pani Teresa Kardasz-Winiarska, którą również serdecznie witam - mówił otwierając sesję Przewodniczący Rady Miasta Torunia, Łukasz Walkusz.

- Wierni tradycji i zapisom statutu spotykamy się dzisiaj, by podsumować najważniejsze wydarzenia, aktywności i decyzje podejmowane przez Radę Miasta Torunia. W swoim wystąpieniu pragnę skupić się na dwóch najważniejszych obszarach działań Rady – statutowych zadaniach związanych z pracami nad aktami prawnymi, które regulują sposób funkcjonowania nas jako wspólnoty, oraz drugim, który można by określić jako symboliczny, bo odnoszący się na naszych działań w świecie wartości bliskich nam jako wspólnocie. Wyjątkowość mijającego roku – dedykowanego prof. Wilhelminie Iwanowskiej - Honorowej Obywatelce Miasta Torunia, jednej z najbardziej zasłużonych dla rozwoju toruńskiej i światowej astronomii badaczce i propagatorce dziedzictwa Kopernikańskiego, kobiecie wyjątkowej, która przecierała szlaki w tej wcale nieoczywistej dziedzinie nauki, jaką jest astronomia dla kolejnych pokoleń badaczek, jej uczennic i uczniów - to także forma przypomnienia o postaciach, które swoją pracą i zaangażowaniem promowały nasze miasto na arenie międzynarodowej. Mamy  nadzieję, iż ten symboliczny gest będzie inspiracją dla młodych ludzi, którzy aspirują do kariery w naukach ścisłych, wskazując, że pasja i determinacja mogą prowadzić do wielkich sukcesówpodkreślał Przewodniczący Rady Miasta Torunia, Łukasz Walkusz. - Pamiętając o przeszłości i jej znaczeniu dla teraźniejszości i przyszłości Rada Miasta Torunia nie zapomina o bieżących wyzwaniach i potrzebach miasta i jego mieszkańców. Nasze marzenie o Toruniu wielkim i nowoczesnym jest wciąż aktualne. Jako reprezentanci mieszkańców, podejmujemy konkretne kroki w celu zbudowania nowoczesnego miasta. Jednak zawsze na pierwszym miejscu stawiamy potrzeby naszych mieszkańców. Intensywne i kompleksowe działania na rzecz wsparcia społecznego, szczególnie dla seniorów, są jednym z kluczowych elementów polityki miasta. Będziemy stale dążyć do zapewnienia im godnych warunków życia i aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym. Podsumowując działania Rady Miasta Torunia w mijającym roku chciałbym przywołać kilka danych statystycznych ilustrujących naszą aktywność. Rada Miasta którą mam zaszczyt kierować, podjęła 117 uchwał; przyjęła 16 stanowisk; 1 oświadczenie; 15 obwieszczeń. Łącznie przyjęliśmy149 aktów prawnych. Pogłębiamy współpracę w ramach samorządu. Z mojej inicjatywy powołano Konwent Przewodniczących Rad Powiatów i Gmin Obszaru Metropolii Toruńskiej. Zacieśniamy współpracę z samorządami na rzecz rozwoju lokalnego. To ważny krok w kierunku budowy silnej wspólnoty samorządowej w Metropolii Toruńskiej.

W uroczystej sesji Rady Miasta Torunia uczestniczyli Honorowi Obywatele Torunia, Wojewoda Kujawsko-Pomorski Michał Sztybel, przedstawiciele samorządu, Stowarzyszenia Metropolia Toruńska,  jednostek miejskich, służb mundurowych, duchowieństwa na czele z bp. Arkadiuszem Okrojem, konsulów honorowych oraz rektorów uczelni wyższych. Wydarzenie odbyło się 30 grudnia 2025 r. 

Najważniejszym punktem uroczystości było nadanie Medale „Za Zasługi Dla Miasta Torunia” na wstędze. Ich życiorysy i zasługi przedstawili w laudacjach: byłemu Prezydentowi Miasta Torunia Zdzisławowi Boćkowi - Przewodniczący Rady Miasta Torunia Łukasz Walkusz, Krystynie Kucie i Krystynie Sienkiewicz - Przewodniczący Klubu Radnych Koalicji Obywatelskiej Bartłomiej Jóźwiak, Księdzu Prałatowi Stanisławowi Kardaszowi i Władysławowi Kryplowi – Wiceprzewodniczący RMT prof. Marcin Czyżniewski, Piotrowi Łukaszewskiemu oraz prof. Andrzejowi Tycowi - Wiceprzewodniczący RMT Michał Jakubaszek.

Medale, dyplomy oraz uchwałę i kwiaty wręczyli członkowie Kapituły Honorowych Wyróżnień Miasta Torunia.

-  Człowiek jest najważniejszy. Bez względu na to, jaki wykonujesz zawód, jesteś człowiekiem, a nie narzędziem w pracy. Te słowa patrona „Solidarności” księdza Jerzego Popiełuszki były jednym z filarów ruchu solidarnościowego lat osiemdziesiątych. Walka o godność ludzką, szacunek o prawo do swobodnego wyboru i własnego zdania to były cele, które napędzało odwagę i opór tysięcy Polaków w tamtym czasie, a wśród nich byli liderzy i liderki solidarności. Osoby, które organizowały lokalne grupy komitety, uczestniczyły w strajkach i protestach, kierowały akcjami, pisały i kolportowały ulotki. Zbierały podpisy pod petycjami oraz zorganizowały pomoc dla osób internowanych i ich rodzin. Był to ruch, który dawał milionom ludzi poczucie sprawczości i wpływu na rzeczywistość. Dawał im poczucie bezpieczeństwa, przełamując powszechną szarość, beznadzieję i klucie – mówił prezydent Torunia, Paweł Gulewski. - Dzisiaj Wam dziękujemy. Paniom i Panom, którzy z nadania Rady Miasta Torunia otrzymali tym uroczystym dniu Medale „Za zasługi Dla Miasta Torunia” na wstędze.  Dziękujemy Pani Krystynie Kucie, Krystynie Sienkiewicz, Panom Zdzisławowi Boćkowi, Władysławowi Kryplowi, Piotrowi Łukaszewskiemu i Andrzejowi Tycowi. A pośmiertnie także na ręce przyjaciół, współpracowników i bliskich, także świętej pamięci Księdzu Prałatowi Stanisławowi Kardaszowi. To dzięki tym osobom, dzięki wszystkim ludziom „Solidarności”, którzy wówczas stawiali opór władzy komunistycznej, inny jest dzisiejszy grudzień, inny jest nasz Toruń, inna jest nasza Polska.

W dalszej części uroczystej sesji prezydent Paweł Gulewski dokonał podsumowania kończącego się roku w Toruniu. Rok 2025 potwierdził, że Toruń rozwija się dynamicznie, odpowiedzialnie zarządza finansami i skutecznie wykorzystuje fundusze zewnętrzne. Miasto awansowało z 45. na 12. miejsce w ogólnopolskim rankingu samorządów, umacniając swoją pozycję jako silnego ośrodka regionalnego i przyszłej metropolii.

Rok 2025 był rekordowy dla Torunia pod względem inwestycji, finansów i rozwoju miasta. Budżet inwestycyjny wzrósł do ponad 492 mln zł, a miasto skutecznie sięgało po środki zewnętrzne - złożono 86 wniosków o dofinansowanie na projekty warte ponad 1 mld zł. Jednocześnie Toruń zmniejszył zadłużenie o 114 mln zł, utrzymał wysoki rating finansowy i zajął 1. miejsce w Polsce w rankingu pozyskiwania funduszy UE (2004–2024) wśród miast wojewódzkich. Edukacja i sprawy społeczne były jednym z priorytetów. Miasto zwiększyło nakłady na oświatę o ponad 40 mln zł, oddało do użytku nową filię Szkoły Podstawowej nr 4 na Jarze oraz zrealizowało liczne modernizacje szkół. Powołano także Toruńską Rzeczniczkę Praw Uczniowskich. Rozwijano żłobki, mieszkania wspomagane oraz wsparcie dla seniorów i osób z niepełnosprawnościami. Infrastruktura drogowa i transport to kolejny kluczowy obszar. Rozpoczęto długo oczekiwaną rozbudowę ul. Olsztyńskiej, zakończono i kontynuowano przebudowy ważnych węzłów drogowych oraz inwestycje pieszo-rowerowe. Miasto postawiło na ekologię – zakupiono 40 autobusów elektrycznych, nowe tramwaje oraz rozpoczęto modernizację torowisk. Ogromne środki trafiły również na kolej i dworce we współpracy z PKP. W 2025 roku powstała Metropolia Toruńska, obejmująca 36 samorządów i 455 tys. mieszkańców, co znacząco wzmocniło pozycję Torunia w dokumentach strategicznych Polski. Miasto rozwijało gospodarkę i mieszkalnictwo – uruchomiono nowe strefy inwestycyjne, sprzedano tereny pod zabudowę za ponad 50 mln zł, a dzięki środkom zewnętrznym ruszyła rekordowa budowa mieszkań komunalnych (276 lokali planowanych na 2026 rok). Kultura, sport i bezpieczeństwo również odnotowały wyraźny wzrost nakładów. Toruń inwestował m.in. w Europejskie Centrum Filmowe Camerimage, obiekty UNESCO, przygotowania do Halowych Mistrzostw Świata w Lekkiej Atletyce 2026 oraz w system monitoringu i służby ratunkowe. 

- Duszy miasta nie tworzą mury, nawet najpiękniejsze, chociaż tych pięknych w Toruniu nam nie brakuje. Ale duszę miasta tworzą ludzie, ich decyzje, ich wybory, ich doświadczenia. Dzisiaj wysłuchaliśmy wielu doświadczeń, wielu świadectw ludzi, bez których Toruń, ale także myślę, że cały nasz region nie byłby taki, jaki jest – powiedział Wojewoda Kujawsko-Pomorski, Michał Sztybel. - Motywem tegorocznych wyróżnień była działalność antykomunistyczna. Bez tej działalności nie moglibyśmy się spierać, nie moglibyśmy dyskutować, nie moglibyśmy analizować, ale przede wszystkim wybierać tego, co uważamy za słuszne, czy też tych, których uważamy za tych, którzy będą godnie nas reprezentować. Za to bardzo serdecznie dziękuję, nisko się Państwu kłaniam. Ale także wysłuchaliśmy, że każdy z Państwa ma ogromny dorobek poza tym antykomunistycznym, w swoim życiu zawodowym. To pokazuje, że można zrobić naprawdę wiele i możecie Państwo być wzorem dla wszystkich. 

Uroczysta sesja Rady Miasta Torunia była również okazją do wręczenia wyróżnień w jubileuszowym roku 35-lecia samorządu terytorialnego, za służbę dla miasta i mieszkańców.

Członkowie rad okręgów z 25-letnim stażem działalności:

  • Wiesław Kania – Przewodniczący Rady Okręgu nr 4 Czerniewice 
  • Marianna Laurentowicz - Rada Okręgu nr 4 Czerniewice 
  • Zygmunt Makowiecki - Rada Okręgu nr 5 Kaszczorek 
  • Paweł Liberadzki – Przewodniczący Rada Okręgu nr 6 Bielawy-Grębocin 
  • Edward Wiśniewski - Rada Okręgu nr 6 Bielawy-Grębocin 
  • Maria Pekasiewicz - Rada Okręgu nr 13 Bydgoskie 

Dyrektorzy jednostek oświatowych Gminy Miasta Toruń z co najmniej 25-letnim stażem pracy:

  • Anna Blek – Dyrektor Przedszkola Miejskiego nr 17 im. Fryderyka Chopina w latach 1997 – 2022
  • Jolanta Łoś – Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 11 im. Pabla Nerudy w latach 1992 – 2017
  • Zbigniew Masłoń – Dyrektor Szkoły Podstawowej nr 13 im. św. Jana Pawła II w alatch 1991 – 2016
  • Urszula Przedpełska  - Dyrektor Zespołu Szkół Przemysłu Spożywczego i VIII Liceum Ogólnokształcącego od 1997 roku

Laureaci Medalu „Za Zasługi dla Miasta Torunia” na wstędze (informacje przygotowane przez Biuro Rady Miasta):

Krystyna Kuta (ur. 22 grudnia 1956 r. w Szczecinie) – działaczka opozycji demokratycznej, poetka i więźniarka polityczna stanu wojennego, nazywana przez Jacka Kuronia „królową rewolucji Solidarności”. Absolwentka filologii polskiej UMK, od lat 70. związana z duszpasterstwem akademickim jezuitów i środowiskiem niezależnych mediów. Internowana 13 grudnia 1981 r., więziona w Fordonie i Gołdapi, gdzie napisała słowa piosenki My więziennej Polski dzieci. Po zwolnieniu współpracowała z „Solidarnością Walczącą” i podziemnymi wydawnictwami, publikując tomy poezji Wiersze (1984) i Piąta pora roku (1985). Po 1989 r. pozostała wierna ideałom „Solidarności”, unikając rozgłosu. Odznaczona m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Medalem „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”.

Krystyna Helena Sienkiewicz (ur. 9 grudnia 1941 r. w Iwanowie na Wileńszczyźnie) – pielęgniarka, działaczka opozycji demokratycznej i „Solidarności”, posłanka na Sejm (1993–1997) i senator RP (2001–2005). Od 1970 r. związana z Toruniem, współtworzyła struktury NSZZ „Solidarność” w służbie zdrowia, była delegatką na I Krajowy Zjazd Delegatów i członkinią Prezydium Sekcji Krajowej Służby Zdrowia. Internowana w stanie wojennym, po zwolnieniu kontynuowała działalność opozycyjną, współorganizując kolportaż wydawnictw i inicjatywy edukacyjne, m.in. Chrześcijański Uniwersytet Robotniczy. Po 1989 r. pełniła funkcję podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia. Odznaczona m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Medalem „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”.

Ksiądz prałat Stanisław Felicjan Kardasz (ur. 29 października 1936 r. w Gdyni, zm. 22 września 2025 r. w Toruniu) – kapłan, duszpasterz i niezłomny opozycjonista, jeden z duchowych liderów toruńskiej „Solidarności”. Święcenia kapłańskie przyjął w 1960 r., a od 1971 r. był proboszczem parafii Matki Bożej Zwycięskiej w Toruniu, gdzie stworzył ośrodek niezależnej myśli społecznej i organizował msze św. za Ojczyznę oraz działania opozycyjne i edukacyjne. Inicjator I Pomorskiej Pielgrzymki Pieszej na Jasną Górę, współtwórca Chrześcijańskiego Uniwersytetu Robotniczego i Wszechnicy Związkowej NSZZ „Solidarność”. Po 1989 r. Kapelan Policji Garnizony Toruńskiego, kanonik Kapituły Katedralnej. Odznaczony m.in. Krzyżem Komandorskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem „Thorunium” i Medalem „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”. Jego życie to świadectwo odwagi, pokory i wierności ideałom wolności i solidarności.

Władysław Jan Krypel (ur. 22 września 1944 r. w Godowej koło Strzyżowa) – działacz opozycji demokratycznej, jeden z liderów toruńskiej „Solidarności”, od 1967 r. związany z Toruniem i Geofizyką Toruń. Współtwórca struktur NSZZ „Solidarność”, delegat na I Walny Zjazd Delegatów w 1981 r., po wprowadzeniu stanu wojennego organizator kolportażu prasy podziemnej i pomocy represjonowanym, współzałożyciel pisma „Geofon” oraz działacz Tajnej Komisji Zakładowej. Po 1989 r. współtwórca Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, w latach 1998–2006 przewodniczący Zarządu Regionu Toruńskiego NSZZ „Solidarność”. Odznaczony m.in. Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Medalem „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”. Niezłomny strażnik pamięci o toruńskiej opozycji i ideałach „Solidarności”.

Piotr Sylwester Łukaszewski (ur. 2 października 1953 r. w Piotrkowie Kujawskim) – działacz opozycji demokratycznej i „Solidarności”, związany z toruńskimi Zakładami Włókien Chemicznych „Elana”, gdzie od 1980 r. pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Wydziałowej i członka Zarządu Regionu. Po wprowadzeniu stanu wojennego współtworzył podziemne struktury „Solidarności”, organizując druk, kolportaż i manifestacje, a także uruchomił z własnego mieszkania podziemne radio i telewizję „Solidarność”. Współorganizator Dni Kultury Chrześcijańskiej, mszy św. za Ojczyznę i Duszpasterstwa Ludzi Pracy. Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności, Krzyżem Służby Niepodległości oraz Medalem „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”. Honorowy członek Zarządu Regionu Toruńskiego NSZZ „Solidarność”.

Prof. dr hab. Andrzej Tyc (ur. 4 czerwca 1942 r. w Pułtusku) – matematyk, działacz katolicki i opozycyjny, senator RP I kadencji oraz pierwszy niekomunistyczny wojewoda toruński. Absolwent UMK, od lat 60. związany z toruńskim duszpasterstwem akademickim i Klubem Inteligencji Katolickiej, którym kierował w latach 1973–1978. Sygnatariusz „Listu 59”, doradca „Solidarności”, członek Prymasowskiej Rady Społecznej, internowany w stanie wojennym. Po 1989 r. współorganizator Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, wojewoda toruński (1990–1992), senator RP (1991–1993) i doradca premier Hanny Suchockiej ds. reformy administracyjnej. Profesor nauk matematycznych, wieloletni wykładowca UMK, odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Wolności i Solidarności oraz Medalem „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”. Człowiek wielkiego autorytetu, łączący naukę, wiarę i służbę publiczną.

Zdzisław Bociek (ur. 4 grudnia 1945 r. w Bydgoszczy) – prezydent Torunia w latach 1996–1998, zapisał się w historii miasta jako lider kluczowych przemian administracyjnych i rozwojowych. W okresie jego prezydentury Toruń uzyskał wpis Zespołu Staromiejskiego na Listę światowego dziedzictwa UNESCO. Dzięki jego staraniom Toruń stał się członkiem Nowej Hanzy, a infrastruktura miejska zyskała nowe inwestycje, w tym nowoczesną oczyszczalnię ścieków. Wspierał także reformy w ochronie zdrowia oraz działania na rzecz rozwoju polityki społecznej i promocji dziedzictwa lokalnego. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi,medalem Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego „Unitas Durat Palatinatus Cuiaviano-Pomeraniensis”, Krzyżem Wolności i Solidarności.

Fot. © UMT 2025, autor: Wojtek Szabelski, licencja: CC BY-NC 4.0