2,42 mld zł dotacji i 449 projektów o łącznej wartości przekraczającej 4 mld zł – to najkrótszy bilans korzyści uzyskanych przez Toruń w ciągu dwudziestu lat obecności w Unii Europejskiej.
Wraz z wstąpieniem Polski do Unii Europejskiej Toruń uzyskał dostęp do środków unijnej polityki spójności oraz do - udostępnianych nowym członkom Wspólnoty - Funduszy norweskich i Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Od 2004 r. miasto wraz z jednostkami podległymi, spółkami, samorządowymi instytucjami kultury itp. pozyskało z wyżej wymienionych źródeł (uzupełnionych o wkład krajowy z budżetu państwa) ok. 2,42 mld zł na realizację 449 projektów o wartości ok. 4,04 mld zł. Udział wspomnianych środków zewnętrznych w naszych kluczowych inwestycjach ostatniego dwudziestolecia wyniósł 60%.
Wybrane przykłady zadań dofinansowanych przez Unię Europejską
Koszt całkowity: 676,5 mln zł
Dofinansowanie: 467,3 mln zł
Most gen. Elżbiety Zawackiej
Największa inwestycja Torunia zrealizowana przy wsparciu środków europejskich w latach 2010-2013. Nowy przebieg drogi krajowej nr 91 w obrębie miasta, na odcinku 4,1 km od skrzyżowania ulic: Lubickiej, Wschodniej i Żółkiewskiego do ul. Łódzkiej. W ramach projektu wybudowano również 2 km dróg serwisowych obsługujących tereny w otoczeniu, nowe węzły i skrzyżowania oraz obiekty inżynierskie:
Koszt całkowity: 409,8 mln zł
Dofinansowanie: 225,3 mln zł
Rondo turbinowe na pl. bpa Chrapka
Od 2004 r. sukcesywnie pozyskiwano środki unijne na poprawę stanu miejskiej infrastruktury drogowej. Dzięki wsparciu z funduszy europejskich:
Każda z inwestycji wymagała również wykonania szeregu prac branżowych związanych z budową kanalizacji deszczowej i sanitarnej oraz usuwaniem kolizji z istniejącymi sieciami technicznymi (gazową, ciepłowniczą, wodociągową, elektroenergetyczną i telekomunikacyjną).
Na osiągnięcie wyższego poziomu spójności węzła transportowego aglomeracji toruńskiej z krajowym i europejskim systemem transportowym miały wpływ, zrealizowane przy udziale środków perspektywy 2004-2006:
Płynność i bezpieczeństwo ruchu w Toruniu znacznie poprawiła przebudowa głównego szkieletowego układu drogowego, zrealizowana dzięki wsparciu z budżetu UE 2007-2013:
Z rozdania 2014-2020 skorzystano dokonując:
Koszt całkowity: 928,4 mln zł
Dofinansowanie: 547,5 mln zł
Tramwaj na zielonym torowisku biegnącym wzdłuż Parku Miejskiego na Bydgoskim Przedmieściu
W ciągu 20 lat obecności Torunia w Unii Europejskiej przy jej finansowym wsparciu zrealizowano w mieście szereg inwestycji służących poprawie funkcjonowania komunikacji miejskiej:
Nowa infrastruktura ograniczyła uciążliwość miejskiego transportu dla środowiska (zmniejszenie poziomu hałasu ulicznego oraz emisji spalin), wpłynęła na wzrost bezpieczeństwa pasażerów i uczestników ruchu drogowego, a także na uatrakcyjnienie oferty przewozowej (wprowadzenie dodatkowych połączeń tramwajowych, poprawę regularności kursowania środków komunikacji zbiorowej, skrócenie czasu podróży, podniesienie komfortu podróży, poprawę dostępności dla osób starszych, niepełnosprawnych, dzieci oraz rodziców z dziećmi w wózkach), zwiększyła dostępność komunikacyjną terenów zlokalizowanych w sąsiedztwie inwestycji.
Koszt całkowity: 640,6 mln zł
Dofinansowanie: 285,6 mln zł
Fragment Stacji Uzdatniania Wody Drwęca - Jedwabno.
Od 2000 r. dzięki środkom unijnym (początkowo także przedakcesyjnym):
Koszt całkowity: 97,5 mln zł
Dofinansowanie: 75,6 mln zł
Nowoczesny samochód do odbioru odpadów komunalnych tzw. "śmieciarka".
Dofinansowane ze środków europejskich Inwestycje w rozwój systemu selektywnej zbiórki odpadów, realizowane w latach 2006-2009 i 2018-2021, objęły m.in.:
Koszt całkowity: 111,6 mln zł
Dofinansowanie: 71,8 mln zł
Toruńska starówka z lotu ptaka. Na pierwszym planie Ratusz Staromiejski.
Miasto o tak bogatej historii jak Toruń nie może nie mieć w swoim portfolio szeregu inwestycji w odnowę zabytkowej architektury i rozwój infrastruktury kultury. Od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej zrealizowano kilkadziesiąt takich projektów. Podobnie jak w obszarze dróg, w przypadku ochrony dziedzictwa kulturowego można wskazać przedsięwzięcie kluczowe – dwie edycje projektu „Toruńska Starówka”. W latach 2008-2023 w partnerstwie z parafiami, organizacjami pozarządowymi i instytucjami kultury wykonano przy udziale wsparcia unijnego prace konserwatorskie, remontowe i adaptacyjne w następujących obiektach zabytkowych Zespołu Staromiejskiego – obszaru wpisanego na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO:
Koszt całkowity: 401,2 mln zł
Dofinansowanie: 169,9 mln zł
Muzeum Twierdzy Toruń.
Dostęp do funduszy europejskich zaowocował rozwojem toruńskiej infrastruktury kultury. Powołano do życia nowe obiekty:
Wieloetapowej modernizacji poddano Teatr „Baj Pomorski” (3 projekty) i zabytkowe Centrum Kultury Dwór Artusa (3 projekty).
Wyremontowano Młodzieżowy Dom Kultury.
Wyposażono Krzywą Wieżę i uruchomiono kulturalny Klub Ucznia w I Liceum Ogólnokształcącym.
Koszt całkowity: 101,1 mln zł
Dofinansowanie: 60 mln zł
Zrewitalizowany kompleks budynków toruńskich Młynów Richtera.
W Toruniu jak dotąd zrealizowano dwa Gminne Programy Rewitalizacji, wyprowadzające ze stanu kryzysowego zdegradowane obszary Starego Miasta, Bydgoskiego Przedmieścia oraz Podgórza. Zadania o charakterze konserwatorskim i remontowym podejmowano również niezależnie od ww. programów. Dofinansowane unijnymi środkami przedsięwzięcia, w wyniku których w odnowionych obiektach sprawowane są funkcje kulturalne, edukacyjne czy społeczne, opisano w działach dotyczących danej infrastruktury.
Warto jednak w tym miejscu zaznaczyć, że od 2004 r. dokonano także rewitalizacji:
Koszt całkowity: 40,8 mln zł
Dofinansowanie: 31,2 mln zł
Kolorowe zabawki w Żłobku Miejskim nr 4 na lewobrzeżu.
W perspektywie finansowej 2014-2020 możliwe stało się pozyskanie środków na rozwój infrastruktury społecznej. Unijne fundusze miały więc udział w rozbudowie i przebudowie trzech żłobków miejskich:
Poprawiono efektywność energetyczną obiektów Dziennego Domu Pomocy Społecznej, Placówki Opiekuńczo-Wychowawczej "Młody Las" i Rodzinnego Domu Dziecka przy ul. Rzepakowej. W wyremontowanym budynku mieszkalnym przy ul. PCK 10 powstała nowa placówka opiekuńczo-wychowawcza dla 14 dzieci. Kilka obiektów przebudowano i odnowiono z przeznaczeniem na świadczenie usług w społeczności lokalnej.
Utworzono 4 Dzienne Domy Pobytu w budynkach przy ulicach Mickiewicza 57, Podgórskiej 2, Bydgoskiej 52 i Bydgoskiej 74. Przy ul. Parkowej 3 powstał Klub Integracji Społecznej oraz Toruński Klub dla Rodzin.
W zrewitalizowanej kamienicy przy ul. Bydgoskiej 52 Zakład Aktywności Zawodowej poprowadzi kawiarnię oraz hostel.
Uruchomiono także mieszkania dla osób starszych, niesamodzielnych i z niepełnosprawnościami w obiektach przy ulicach Mickiewicza 57 oraz Podgórskiej 2, a w budynku przy ul. Bydgoskiej 74 – mieszkania dla osób opuszczających pieczę zastępczą, które ze względu na wiek nie mogą przebywać w placówce opiekuńczo-wychowawczej oraz mieszkania wspomagane dla osób bezdomnych, które znalazły pracę, usamodzielniają się i oczekują na przeznaczanie lokalu mieszkalnego.
Koszt całkowity: 74,1 mln zł
Dofinansowanie: 47,3 mln zł
Zmodernizowany basen przy Zespole Szkół Samochodowych.
W ostatnim dwudziestoleciu pozyskano również środki europejskie umożliwiające podjęcie prac w budynkach toruńskich jednostek oświatowych. Przede wszystkim poprawiono ich efektywność energetyczną, realizując liczne projekty termomodernizacyjne, m.in. w szkołach podstawowych nr 23 i 32, w gimnazjum nr 22 oraz w Zespole Szkół Mechanicznych, Elektrycznych i Elektronicznych. Kolejne placówki oprócz termomodernizacji zyskały także instalacje OZE, a były to: przedszkola nr 11 i 15, szkoły podstawowe nr 1, 11, 16, 18, 24, 31, 33, Centrum Kształcenia Praktycznego, Centrum Kształcenia Ustawicznego, Zespoły Szkół nr 8, 10, 26, 28 i 34, Zespół Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich, Zespół Szkół Ogólnokształcących i Technicznych, Zespół Szkół Samochodowych oraz II LO.
Dotacje unijne przeznaczono na kompleksowy remont budynku Przedszkola Miejskiego nr 4, co zapewniło właściwe i bezpieczne warunki do prowadzenia zajęć dla 195 dzieci. Odrestaurowane zostały budynki I Liceum Ogólnokształcącego im. M. Kopernika – wykonano remont dachu i elewacji. Zmodernizowany został teren przy Szkole Podstawowej nr 11 – wejście główne do budynku szkoły zostało dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych, powstało miasteczko rowerowe wyposażone w mobilne znaki drogowe, pomiędzy ścieżkami wykonano gry podwórkowe.
Polepszono warunki i jakość prowadzonych działań edukacyjnych. W I LO oddano do użytku salę gimnastyczną z zapleczem, siłownią i salą rehabilitacyjną. Centrum Kształcenia Praktycznego wyposażono w sprzęt specjalistyczny, komputerowy i oprogramowanie. Toruńskie szkoły branżowe zyskały nowe, dobrze wyposażone pracownie do praktycznej nauki zawodu, dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Projekty infrastrukturalne w obiektach oświatowych miały również na celu utworzenie miejsc do prowadzenia aktywizacji społecznej dzieci i młodzieży, osób niepełnosprawnych oraz osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem. Przeprowadzono adaptację części pomieszczeń w budynku IV Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki oraz utworzono dodatkowe na cele Centrum multimedialno-edukacyjnego z bazą danych i dostępem do Internetu. Zagospodarowany został także teren X Liceum Ogólnokształcącego im. prof. Stefana Banacha – powstała przestrzeń przeznaczona do integracji społecznej.
Koszt całkowity: 77,2 mln zł
Dofinansowanie: 43,2 mln zł
Karetka pogotowia przy wjeździe do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego.
W latach 2008-2023 w Specjalistycznym Szpitalu Miejskim im. Mikołaja Kopernika, Zakładzie Pielęgnacyjno-Opiekuńczym oraz w Miejskiej Przychodni Specjalistycznej zrealizowano łącznie 20 wspartych przez Unię Europejską inwestycji. Wszystkie służyły poprawie dostępności oraz zapewnieniu kompleksowości świadczeń opieki zdrowotnej wysokiej jakości.
W ostatnich latach, dzięki unijnemu wsparciu, SSM zbogacił się m.in. o nowy budynek, w którym znalazły się: Oddział Neurologii i Leczenia Udarów, 2 sale operacyjne, ośrodek przeszczepów szpiku włączony do struktur Oddziału Hematologii i Transplantacji Szpiku, Oddział Intensywnej Terapii Medycznej oraz Zakład Mikrobiologii poszerzony o Pracownię Biologii Molekularnej. Powstał także Szpitalny Oddział Ratunkowy (SOR), dawną szpitalną kuchnię zaadaptowano na cele medyczne lokując tam Oddział Chorób Wewnętrznych, Diabetologii i Gastroenterologii oraz Pracownię Endoskopową. Rozbudowano ZPO, dzięki czemu znacząco wzrosła liczba miejsc dostępnych dla podopiecznych. Placówki wielokrotnie doposażono w nowoczesny i kosztowny sprzęt medyczny i wpięto w kujawsko-pomorski system obiegu elektronicznej dokumentacji medycznej. Na budynkach umieszczono instalacje fotowoltaiczne, szpital poddano termomodernizacji.
Koszt całkowity: 42,2 mln zł
Dofinansowanie: 18,3 mln zł
Soczysta zieleń i urządzenia zabawowe dla dzieci w Parku Tysiąclecia.
W roku 2010 rozpoczęto dofinansowane środkami europejskimi działania rewitalizacyjne w zabytkowym Parku Miejskim na Bydgoskim Przedmieściu. Zrealizowano 3 projekty porządkujące historyczną strefę ochrony konserwatorskiej i przywracające jej dawną świetność, m.in. poprzez: odtworzenie, odnowę, uzupełnienie i dostosowanie do potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami elementów zagospodarowania wraz z nadaniem im funkcji gospodarczych, społecznych, edukacyjnych, turystycznych, rekreacyjnych i kulturowych. Zmodernizowano układ komunikacji pieszej i rowerowej, układ wodny, prowadzono nasadzenia zieleni oraz prace pielęgnacyjne, doposażono park w obiekty małej architektury.
W perspektywie 2014-2020 pozyskano liczne dotacje z Funduszu Spójności na poprawę jakości środowiska miejskiego. Zrealizowano kilka projektów, w wyniku których udostępniono mieszkańcom i odwiedzającym wysokiej jakości przestrzeń w postaci urządzonych terenów zieleni miejskiej i zielonej infrastruktury:
Podejmowane działania służyły: zachowaniu istniejących cennych drzew i długowiecznych krzewów, zwiększeniu różnorodności fauny i flory – w oparciu o gatunki rodzime, odpowiedniemu skierowaniu presji wywieranej na środowisko przez człowieka poprzez modernizację ciągów pieszo-rowerowych oraz wytyczenie stref wypoczynku i rekreacji, ograniczeniu hałasu komunikacyjnego.
Koszt całkowity: 316,7 mln zł
Dofinansowanie: 293,3 mln zł
Dwudziestoletnia obecność Torunia w Unii Europejskiej zaowocowała realizacją 220 projektów społecznych, dofinansowanych środkami Europejskiego Funduszu Społecznego (216) oraz Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego (4).
Opieka nad dziećmi do lat 3
Miasto udzielało wsparcia osobom w wieku aktywności zawodowej, wyłączonym z rynku pracy w związku ze sprawowaniem opieki nad dziećmi do lat 3 lub powracającym na rynek pracy po urlopach macierzyńskich/rodzicielskich. Środki przeznaczano m.in. na pokrycie kosztów usług bieżącej opieki nad dzieckiem w żłobku czy klubie dziecięcym, na wynagrodzenie dziennego opiekuna lub niani. Dodatkowo uczestnicy projektów korzystali z doradztwa i poradnictwa zawodowego, pośrednictwa pracy, szkoleń oraz staży.
Zdrowie
Przy wsparciu środków unijnych gminne podmioty lecznicze realizowały programy profilaktyczne związane z wykrywaniem raka jelita grubego (m.in. badania przesiewowe, spotkania informacyjno-edukacyjne). Wdrażany jest również model skoordynowanej opieki środowiskowej, skierowanej do osób z chorobą otępienną i ich opiekunów, który umożliwi chorym jak najdłuższe pozostanie w środowisku domowym. Obejmuje zarówno usługi zdrowotne, jak i społeczne, realizowane przez różne podmioty działające na terenie Torunia w ramach tzw. deinstytucjonalizacji usług. Podczas trwania pandemii realizowano natomiast projekty, których celem było zapewnienie bezpieczeństwa i opieki pacjentom oraz personelowi szpitala miejskiego, Domu Pomocy Społecznej im. dr Leona Szumana i Zakładu Pielęgnacyjno-Opiekuńczego.
Usługi społeczne i opiekuńcze
Pozyskane środki przeznaczano także na rozwój i poszerzenie katalogu świadczonych usług społecznych i opiekuńczych. Na początku 2022 r. utworzono Toruńskie Centrum Usług Społecznych, które obecnie oferuje kompleksowe usługi społeczne odpowiadające na zdiagnozowane potrzeby mieszkańców Torunia. W celu zwiększenia dostępu do usług opiekuńczych świadczonych w lokalnej społeczności powstały kluby samopomocy m.in. na terenie: Stawek, Starego Miasta, Bielaw, Bydgoskiego Przedmieścia, Chełmińskiego Przedmieścia, Wrzosów, Czerniewic. Realizacja projektów umożliwiła osobom niesamodzielnym, które ze względu na podeszły wiek, stan zdrowia lub niepełnosprawność wymagają opieki lub wsparcia, niezależne życie w środowisku lokalnym.
Wsparcie osób bezrobotnych
Realizowane przez Powiatowy Urząd Pracy dla Miasta Torunia projekty oferowały szeroki wachlarz wsparcia dla osób bezrobotnych. Umożliwiły im podjęcie zatrudnienia oraz zwiększyły ich kompetencje i kwalifikacje zawodowe. Uczestnicy projektów byli obejmowani Indywidualnymi Planami Działania, na podstawie których dobierane były indywidualne ścieżki rozwoju zawodowego. W zależności o typu projektu oferowano osobom bezrobotnym udział w stażach u przedsiębiorców, szkoleniach i kursach zawodowych, przyznawano bony na zasiedlenie, stypendia szkoleniowe i stażowe, finansowano koszty studiów podyplomowych. Osobom zamierzającym założyć własną firmę udzielano jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej oraz refundacji kosztów wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy. Bezrobotni korzystali także z usług pośrednictwa pracy i poradnictwa zawodowego.
Wsparcie rodziny i pieczy zastępczej
Realizowano projekty na rzecz zwiększenia dostępu do usług wsparcia rodziny i pieczy zastępczej oraz na rzecz wzmocnienia procesu usamodzielniania wychowanków pieczy zastępczej, przygotowujące do pełnego udziału w życiu społecznym. Oferowano m.in.: specjalistyczne poradnictwo rodzinno-psychologiczne, warsztaty wzmacniające kompetencje rodzicielskie, mediacje rodzinne, grupy wsparcia dla rodzin naturalnych i zastępczych, warsztaty dla dzieci i młodzieży, w tym socjoterapeutyczne, dla osób przebywających i opuszczających pieczę zastępczą oraz zajęcia profilaktyczno-wychowawcze. Celem było kompleksowe objęcie wsparciem rodzin naturalnych i zastępczych, przeżywających problemy i trudności rodzinne, poprawa relacji w rodzinie, wzrost liczby kandydatów na rodziny zastępcze oraz zmniejszenie liczby dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej. Udzielono także wsparcia uchodźcom przybyłym z objętej wojną Ukrainy.
Pomoc osobom zagrożonym ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, starszym, niesamodzielnym i z niepełnosprawnościami
Realizowano szereg działań z zakresu aktywizacji społecznej i zawodowej, skierowanych do osób zagrożonym ubóstwem lub wykluczeniem społecznym oraz do ich otoczenia. Celem było pozyskanie przez uczestników projektów odpowiednich kwalifikacji i kompetencji oraz podjęcie zatrudnienia. Mogli skorzystać m.in. z: doradztwa zawodowego, kursów, szkoleń i staży zawodowych, pośrednictwa pracy, zajęć z animatorem lokalnym, terapii psychologicznej i rodzinnej, doradztwa psychologicznego i prawnego, udziału w grupach samopomocowych, zajęciach integracyjno-socjalizujących oraz z animatorem lokalnym. Prowadzono również projekty wspierające osoby znajdujące się w kryzysie bezdomności.
Działania skierowane dla osób starszych i niesamodzielnych obejmowały usługę teleopieki, polegającą na świadczeniu całodobowego monitoringu i przyzywania natychmiastowej pomocy w przypadku zagrożenia życia, zdrowia, bezpieczeństwa (przy wykorzystaniu opaski monitorującej). Zwiększono dostęp do usług społecznych świadczonych w środowisku lokalnym dla osób potrzebujących wsparcia w codziennym funkcjonowaniu i ich opiekunów – w postaci pomocy sąsiedzkiej oraz wolontariatu opiekuńczego. Natomiast w nowoutworzonych ośrodkach dziennego pobytu (domy pobytu, kluby seniora) zapewniono dzienne formy wsparcia, a w mieszkaniach wspomaganych – system teleopieki.
Edukacja
Projekty edukacyjne miały na celu podniesienie poziomu kształcenia na wszystkich etapach, wyrównanie dysproporcji oraz podwyższenie kompetencji uczniów oraz kadry nauczycielskiej.
Gdy pojawiła się taka możliwość, pozyskano środki na realizację kilku programów stypendialnych dla uczniów i studentów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej (lata 2004-2007). Dzięki unijnemu wsparciu opracowywano również modelowe programy nauczania.
W zakresie edukacji przedszkolnej utworzono 2 specjalistyczne oddziały przy Zespole Szkół nr 26, przeznaczone dla dzieci wymagających terapii logopedycznej. Dodatkowo rodzice dzieci wzięli udział w zajęciach prowadzących do poznania metod wspomagających pracę z dzieckiem w domu. Dla przedszkolaków z innymi niepełnosprawnościami sfinansowane zostały zajęcia wyrównujące szanse edukacyjne oraz zakupione zostały pomoce dydaktyczne.
Ze specjalistycznych zajęć (także w ZS nr 26) skorzystało 69 niemówiących uczniów. Dzieci zostały wdrożone do pracy z alternatywnymi metodami komunikowania się – piktogramami, komunikatorem zastępującym mowę ludzką, komputerem. W zakresie alternatywnych metod porozumiewania się zostali przeszkoleni także nauczyciele. Szkoły Podstawowe nr 5, 9 i ZS nr 26 zostały doposażone w pomoce dydaktyczne i sprzęt specjalistyczny (komputerowy i komunikacyjny).
Uczniowie uzdolnieni o wysokim potencjale naukowym mogli skorzystać z zajęć, które rozwijały i pogłębiały wiedzę z zakresu przedmiotów poznawczych. Uczniowie toruńskich gimnazjów i ich nauczyciele wzięli udział w zajęciach ukierunkowanych na rozwój kompetencji kluczowych, edukację ekologiczną czy przedsiębiorczość. Skorzystali również z doradztwa edukacyjno-zawodowego.
Środki przeznaczono także na wsparcie uczniów, którzy zmagali się z trudnościami w nauce – 3 944 wychowanków toruńskich jednostek oświatowych zrealizowało zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze, otrzymało opiekę pedagogiczno-psychologiczną oraz doradztwo edukacyjno-zawodowe.
Duży nacisk położony został na wsparcie szkolnictwa zawodowego. Zrealizowano szereg zajęć, warsztatów i kursów zawodowych w różnych dziedzinach. Unowocześniono pracownie zawodowe poprzez zakup pomocy dydaktycznych. Umożliwiono młodzieży uczestnictwo w wizytach studyjnych, praktykach i stażach zawodowych oraz wyjazdach na targi branżowe.
Ze środków unijnych skorzystali także nauczyciele – uczestnictwo w kursach doszkalających umożliwiło zdobycie nowych lub rozszerzenie posiadanych kwalifikacji. Kadry oświaty zostały przeszkolone m.in. w zakresie: samodoskonalenia, edukacji włączającej, rozwijania u uczniów kompetencji kluczowych i umiejętności uniwersalnych, niezbędnych na rynku pracy.
Dla osób dorosłych, chcących podnieść swoje kwalifikacje i kompetencje, sfinansowane zostały kursy ogólne – m.in.: maturalne, komputerowe, językowe oraz specjalistyczne (branżowe).
Kultura bez barier
Projekty społeczne realizowane były również w miejskich instytucjach kultury. Dotyczyły m.in. zwiększenia dostępności oferty kulturalnej dla osób ze szczególnymi potrzebami. Przedsięwzięcia obejmowały takie działania, jak odpowiednie dostosowanie siedzib czy kas biletowych, organizację wydarzeń kulturalnych z udziałem osób ze szczególnymi potrzebami, szkolenie kadry i specjalistyczne wyposażenie instytucji (np. w audioprzewodniki i pętle indukcyjne).
Powyższe przykłady nie wyczerpują tematu, a Toruń nie ustaje w dążeniach do pozyskiwania kolejnych środków służących poprawie dobrostanu mieszkańców.
Obecnie podejmowane są starania o fundusze z Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności oraz z unijnej polityki spójności 2021-2027.
W zakładce "Projekty europejskie" na bieżąco uzupełniane są opisy kolejnych projektów infrastrukturalnych i społecznych realizowanych dzięki wsparciu Unii Europejskiej.