Konsekwencją wieloletniej współpracy naszego regionu i miasta z Litwą (Toruń jest miastem partnerskim Kowna, Województwo Kujawsko-Pomorskie jest regionem partnerskim Rejonu Kiejdańskego) są wspólne obchody, pod patronatem Ambasady Republiki Litewskiej, upamiętniające 35. rocznicę odzyskania niepodległości przez Litwę oraz 150. rocznicą urodzin kompozytora i malarza litewskiego M. K. Čiurlionisa.
To wyjątkowa sytuacja, kiedy bliskie Polsce państwo sojusznicze i sąsiad będzie obchodziło swoje święto narodowe w naszym regionie. Hasłem przewodnim tych wydarzeń będzie kultura. Obchody mają na celu dalsze zacieśnienie współpracy polskich i litewskich instytucji kultury, oraz podkreślenie bliskich relacji Torunia i Województwa z Litwą.
- Cały Toruń świętuje z niepodległą Litwą. Wszystkie toruńskie gesty sympatii zabarwiamy trzema litewskimi kolorami: żółcią, zielenią i czerwienią – na znak wielkiego uznania, jakim darzymy litewską przeszłość i teraźniejszość. Bo i Litwie wiele zawdzięczamy – to z Wilna dotarło do Torunia profesorskie grono, które u początku 1945 roku umożliwiło otwarcie Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, a z Kownem, będącym od 2018 roku naszym miastem partnerskim, utrzymujemy bliskie relacje i owocną współpracę – mówi Paweł Gulewski, prezydent Torunia.
11 marca 1990 roku, Rada Najwyższa Republiki Litewskiej podpisała Akt Przywrócenia Niepodległości Litwy, podkreślający odnowienie i prawną kontynuację państwa litewskiego z okresu międzywojennego, które znalazło się pod okupacją Związku Radzieckiego i utraciło niepodległość w czerwcu 1940 roku. 11 marca – Dzień Odzyskania Niepodległości Litwy jest niezwykle ważny dla Litwy. Jest to dzień upamiętniający walkę Litwinów o wolność swej Ojczyzny, języka ojczystego, samostanowienia.
Mikalojus Čiurlionis był wszechstronnym twórcą litewskim, realizującym się w takich dziedzinach, jak muzyka, sztuki wizualne i literatura. Jego dorobek artystyczny, który powstał w przeciągu zaledwie dekady, wywarł ogromny wpływ na sztukę i kulturę Litwy, gdzie uznawany jest za narodowego wieszcza. Wiele lat spędził w Polsce, ale pod wpływem litewskiego ruchu narodowego zwrócił się ku swoim korzeniom. Około 30. roku życia zaczął uczyć się ojczystego języka, poświęcił się także tworzeniu sztuki narodowej.
Gościem honorowym wydarzenia jest Minister Kultury Republiki Litewskiej Šarūnas Birutis. W wydarzeniach będzie uczestniczył Jego Ekscelencja Ambasador Republiki Litewskiej w Polsce Valdemaras Sarapinas.
W związku z przyjazdem Ministra Kultury Litwy do Torunia planowane jest podsumowanie partnerstw polsko-litewskich na poziomie regionu i miasta. Spotkaniu towarzyszyć będzie wystawa poświęcona Katechizmowi Martynasa Mažvydasa – pierwszemu drukowi litewskiemu wydanemu w 1547 roku w Królewcu w drukarni Jana Weinreicha.
Ponadto, agenda pobytu Ministra Birutisa w Toruniu przewiduje spotkania z Marszałkiem Województwa Kujawsko-Pomorskiego Piotrem Całbeckim, Prezydentem Miasta Torunia Pawłem Gulewskim oraz dyrektorami regionalnych i miejskich instytucji kultury w Toruniu i Bydgoszczy.
Głównym wydarzeniem obchodów będzie koncert w Centrum Kulturalno-Kongresowym Jordanki. Wraz z Toruńską Orkiestrą Symfoniczną wystąpi Państwowy Chór Wileński. Zespół jest znany na całym świecie –koncertuje za granicą, a także występuje podczas państwowych wydarzeń reprezentacyjnych na Litwie. Chór rozpoczął swoją działalność zawodową w 1970 roku, a jego wyjątkową cechą chóru jest połączenie kreatywności i profesjonalizmu, realizacja wielu interesujących i niekonwencjonalnych wydarzeń i projektów oraz nowatorskie rozwiązania artystyczne.
Program koncertu przewiduje następujący repertuar:
- M.K. Ciurlionis – W lesie
- M. Karłowicz – Rapsodia litewska op. 11
- M.K. Ciurlionis – De profundis
- K. Kurpiński – Uwertura do opery Jadwiga, królowa polska
- H. Radvila – Opera Faust (fragmenty)
- M.K. Ogiński – Polonez a-moll Pożegnanie ojczyzny
- S. Moniuszko – Mazur z opery Halka
- S. Moniuszko – Mazur z opery Straszny dwór
Wśród pozostałych zagranicznych gości obchodów będą m. in.: Wicemer Kowna (miasta partnerskiego Torunia) Mantas Jurgutis, Wicemer Birsztan Edvardas Citvaras, Rektor Uniwersytetu w Kłajpedzie J.E. Artūras Razbadauskas, Dyrektor Muzeum Historii w Trokach Alvyga Zmejevskienė oraz Dyrektor Narodowego Teatru Dramatycznego w Kownie Egidijus Stancikas.
Współorganizatorami obchodów jest Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Miasto Toruń oraz Konsulat Republiki Litewskiej w Toruniu, pod patronatem Ambasady Republiki Litewskiej w Polsce.
fot. Pixabay