O Metropolii Toruńskiej w liście do premiera

W poniedziałek (27 stycznia) Paweł Gulewski, prezydent Torunia i prezes zarządu Stowarzyszenia Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Torunia, wysłał list do premiera, dwóch ministrów, wojewody kujawsko-pomorskiego i marszałka województwa, informujący o utworzeniu Stowarzyszenia Metropolia Toruńska.

Przypomnijmy. Podczas uroczystego walnego zebrania członków MOFT-u na zamku w Golubiu-Dobrzyniu (17 stycznia br.) podjęto decyzję o przekształceniu w Stowarzyszenie Metropolia Toruńska i jego wzmocnieniu w funkcje metropolitalne. - Jesteśmy świadkami dziejącej się historii. Budujemy wspólną metropolię z jeszcze większym potencjałem gospodarczym i społecznym. Przed nami bardzo wiele zmian, które będą działy się bardzo szybko w kontekście nowego obszaru metropolitalnego. Jest to obszar, który pojawia się nie tylko jako nowy na mapie regionu województwa kujawsko-pomorskiego, ale również na mapie kraju, więc o tym też chcielibyśmy zawiadomić wszystkie władze centralne, z Prezesem Rady Ministrów, właściwymi ministrami oraz wojewodę i marszałka. Musimy pokazać na poziomie krajowym, że trzeba nas postrzegać jako ośrodek II rzędu, czyli metropolię ponadregionalną – mówił Paweł Gulewski, prezydent Torunia.

W ostatni poniedziałek list zawiadamiający o tym fakcie został przesłany do Donalda Tuska (premiera), Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz (minister funduszy i polityki regionalnej), Tomasza Siemoniaka (ministra spraw wewnętrznych i administracji), Michała Sztybla (wojewody kujawsko-pomorskiego) oraz Piotra Całbeckiego (marszałka województwa kujawsko-pomorskiego).

„(…) z dumą i radością informuję, że 17 stycznia 2025 r. Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego (MOFT) podjęło decyzję o rozszerzeniu swojej dotychczasowej współpracy w celu wdrożenia skoordynowanych działań na rzecz podniesienia rangi miejskiego obszaru funkcjonalnego Torunia do formuły metropolii. Pozytywne doświadczenia partnerów MOFT zaowocowały zmianą statutu i uroczystym podpisaniem deklaracji utworzenia Stowarzyszenia Metropolia Toruńska. Nowa formuła kooperacji ma przede wszystkim wzmocnić funkcje metropolitalne MOFT, wspierać jego silną pozycję konkurencyjną w kraju i za granicą, a także zwiększać możliwości pozyskiwania funduszy na rozwój i w konsekwencji poprawę jakości życia mieszkańców tego obszaru” – czytamy na wstępie listu.

W jego dalszej części Paweł Gulewski wskazuje potencjał Metropolii Toruńskiej, a także cele planowane do realizacji przez Stowarzyszenie Metropolia Toruńska.

Kliknij w zdjęcia, żeby je powiększyć

Kończąc list Paweł Gulewski deklaruje wolę szeroko zakrojonej współpracy z innymi obszarami metropolitalnymi, w tym z Unią Metropolii Polskich, licząc na poparcie idei Metropolii Toruńskiej: „(…) Metropolia Toruńska to nasza wspólna i śmiała wizja przyszłości. Wsparcie integracji, innowacji, kreatywności i nowych pomysłów pomoże przenieść nas na jakościowo nowy etap rozwoju społeczno-gospodarczego. Jesteśmy przekonani, że zasługujemy na uznanie Torunia i jego obszaru funkcjonalnego za metropolię o znaczeniu ponadregionalnym m.in. w przygotowywanej obecnie Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju 2035 r.”.

STOWARZYSZENIE METROPOLIA TORUŃSKA

36 jednostek samorządu terytorialnego: Gmina Miasta Toruń, powiaty: toruński, aleksandrowski, chełmiński, golubsko-dobrzyński wraz z wchodzącymi w ich skład gminami,
559 miejscowości,
ludność: 454.933 osób (stan na 31.12.2023),
powierzchnia: 2.961 km2,
ponad 50 tysięcy podmiotów gospodarczych,
4,9% stopa bezrobocia
liczne tereny inwestycyjne, w tym z dostępem do autostrady A1,
położenie przy autostradzie A1 oraz drogach krajowych: nr 10 (S10 – odgrywa kluczową rolę tranzytową w ujęciu wschód-zachód, łączy aglomerację Szczecina, Bydgoszczy, Torunia i Warszawy), a także drogi nr 15, 55, 80, 91 i 96.

Dzięki Metropolii Toruńskiej będą wzmacniane powiązania funkcjonalne o charakterze metropolitalnym, m.in.:

zwiększenie stopnia integracji układu komunikacyjnego, w tym rozszerzenie usług transportu publicznego,
rozwój wysokospecjalistycznych usług na przykład w służbie zdrowia czy szkolnictwie wyższym,
wzmocnienie i poszerzenie dotychczasowej współpracy w zakresie m. in.: gospodarki odpadami, dostarczania wody pitnej i odbioru ścieków, poprawy stanu środowiska, w tym jakości powietrza, itp.,
przygotowanie wspólnej oferty kulturalno-turystycznej (Toruń, Ciechocinek, Chełmno, Szafarnia, Golub-Dobrzyń).

Utworzenie Metropolii Toruńskiej to nowe zadania, które mają służyć realizacji celu jakim jest współdziałanie na rzecz zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego Metropolii Toruńskiej oraz budowania jej silnej pozycji konkurencyjnej w kraju i za granicą, w oparciu o partnerski model współpracy wszystkich interesariuszy stowarzyszenia, z wykorzystaniem ich potencjałów wewnętrznych, wiedzy i aktywności oraz z poszanowaniem historycznej odrębności i niezależności.

Zadania Metropolii Toruńskiej:

urzeczywistnianie, ochrona i reprezentowanie wspólnych interesów członków Stowarzyszenia,
wspólne planowanie rozwoju, poprzez uzgadnianie kierunków i celów rozwojowych Metropolii Toruńskiej, w tym przygotowanie wspólnej strategii rozwoju (strategii ponadlokalnej),
kształtowanie tożsamości Metropolii Toruńskiej w świadomości mieszkańców, a także budowanie oraz wzmacnianie jej ponadregionalnego i międzynarodowego wizerunku,
podejmowanie inicjatyw na rzecz nawiązywania kontaktów krajowych i międzynarodowych oraz realizacji współpracy w szczególności w zakresie gospodarczym, naukowym i kulturalnym,
współpracę z administracją publiczną, stowarzyszeniami i korporacjami samorządowymi, w szczególności Unią Metropolii Polskich oraz z organizacjami międzynarodowymi,
wzmacnianie wpływu członków Stowarzyszenia na programowanie polityki rozwoju na poziomie regionalnym, krajowym i europejskim poprzez m.in. inicjowanie i opiniowanie projektów dokumentów regionalnych, krajowych i europejskich w zakresie polityki rozwoju,
wypracowanie sprawnego, partnerskiego modelu współpracy na rzecz efektywnej realizacji zadań publicznych,
prowadzenie monitoringu procesów społeczno-gospodarczych Metropolii Toruńskiej, w tym przygotowywanie i zlecanie specjalistycznych opracowań diagnostycznych oraz analitycznych,
podejmowanie wspólnych inicjatyw gospodarczych i społecznych oraz realizację wspólnych przedsięwzięć prorozwojowych, mających na celu zrównoważony, wszechstronny rozwój Metropolii Toruńskiej,
pełnienie funkcji i realizację zadań Związku ZIT, w tym wynikających z Umowy Partnerstwa do realizacji Polityki Spójności 2021-2027 w Polsce,
pozyskiwanie środków finansowych na realizację przedsięwzięć prorozwojowych i wspólną realizację projektów,
projektowanie i realizację zintegrowanych przedsięwzięć odpowiadających w sposób kompleksowy na potrzeby i problemy całego obszaru,
wymianę doświadczeń, inspirowanie i wdrażanie działań umożliwiających efektywne i skuteczne zarządzanie obszarem Stowarzyszenia m.in. w zakresie zrównoważonego transportu publicznego, planowania przestrzennego, ochrony środowiska i klimatu, gospodarki, usług społecznych oraz kultury i turystyki,
wsparcie eksperckie członków Stowarzyszenia na ich wniosek w realizacji zadań,
prowadzenie działalności szkoleniowej oraz edukacyjnej i promocyjnej, związanej z realizacją celów Metropolii Toruńskiej,
współpracę z władzami i instytucjami odpowiedzialnymi za wdrażanie funduszy pomocowych.

Korzyści związane z funkcjonowaniem Metropolii Toruńskiej:

bardziej efektywna realizacja zadań publicznych, wspólne planowanie i koordynacja działań (planowanie strategiczne, operacyjne, przestrzenne, rozwój infrastruktury), ujednolicenie standardów i usług dla wszystkich członków, optymalizacja kosztów przy organizacji usług wspólnych (dzielenie się kosztami, zasobami),
wykorzystanie oferty miasta Torunia w zakresie transportu publicznego, dostawy wody, odbioru ścieków, odpadów komunalnych, oferty usług społecznych, kultury itp.,
zintegrowane systemy transportowe i lepsza koordynacja transportu publicznego na obszarze Metropolii, w tym integracja taryfowa, planowanie nowych linii komunikacyjnych oraz poprawa infrastruktury drogowej i kolejowej,
nowe możliwości dla polityki przestrzennej - wspólna, zintegrowana polityka przestrzenna oznacza kompleksowe i długofalowe planowanie tego, co będzie w naszym obszarze tworzone,
lepszy dostęp do funduszy unijnych i krajowych,
zwiększenie kompetencji i wymiana doświadczeń, co korzystnie wpłynie na rozwój członków partnerstwa,
wzrost atrakcyjności inwestycyjnej - Metropolia Toruńska będzie mogła przyciągać więcej inwestycji, dzięki szerszej ofercie oraz skali działań,
wzrost konkurencyjności obszaru, tworzenie wspólnej oferty kulturalno-rozrywkowej, rekreacyjno-sportowej dla mieszkańców partnerstwa i turystów,
stymulacja rozwoju innowacji i technologii - status metropolii przełoży się na lepsze warunki do rozwoju przedsiębiorstw innowacyjnych oraz projektów badawczo-rozwojowych, co z kolei przyciągnie wyspecjalizowaną kadrę i startupy.

Pełna treści listu skierowanego do Donalda Tuska, Prezesa Rady Ministrów.

Toruń, 27 stycznia 2025 r.

Pan
Donald TUSK
Prezes Rady Ministrów
Warszawa

Szanowny Panie Premierze,

z dumą i radością informuję, że 17 stycznia 2025 r. Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego (MOFT) podjęło decyzję o rozszerzeniu swojej dotychczasowej współpracy w celu wdrożenia skoordynowanych działań na rzecz podniesienia rangi miejskiego obszaru funkcjonalnego Torunia do formuły metropolii. Pozytywne doświadczenia partnerów MOFT zaowocowały zmianą statutu i uroczystym podpisaniem deklaracji utworzenia Stowarzyszenia Metropolia Toruńska.

Nowa formuła kooperacji ma przede wszystkim wzmocnić funkcje metropolitalne MOFT, wspierać jego silną pozycję konkurencyjną w kraju i za granicą, a także zwiększać możliwości pozyskiwania funduszy na rozwój i w konsekwencji poprawę jakości życia mieszkańców tego obszaru.

Uprzednio dnia 16 stycznia 2025 r. Rada Miasta Torunia jednogłośnie przyjęła uchwałę, w której wyrażono zgodę na rozszerzenie współpracy, realizowanej z innymi powiatami i gminami w ramach Stowarzyszenia MOFT, założonego w 2022 r. z siedzibą w Toruniu. Uchwały takie podjęły również pozostałe organy uchwałodawcze gmin i powiatów wchodzących w jego skład.

Potencjał Metropolii Toruńskiej to 36 jednostek samorządu terytorialnego (Gmina Miasta Toruń oraz powiaty: toruński, aleksandrowski, chełmiński i golubsko-dobrzyński wraz z wchodzącymi w ich skład gminami), zajmujące łącznie obszar około 3 tys. km2. To blisko 455 tys. mieszkańców, 50 tys. podmiotów gospodarczych, liczne tereny inwestycyjne oraz niższa niż w całym regionie stopa bezrobocia (4,9%). Partnerski model współpracy, bazujący na potencjale wewnętrznym wszystkich członków, z poszanowaniem ich historycznej odrębności i niezależności gwarantuje rozwój obszaru MOFT, w tym wzmacnianie funkcji metropolitalnych.

Przez obszar Metropolii Toruńskiej przebiega szereg szlaków transportowych o znaczeniu lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym. Pod względem infrastruktury drogowej za najważniejsze należy uznać autostradę A1 (kluczowa droga komunikująca ze sobą aglomerację Trójmiasta, Torunia, Łodzi oraz konurbację górnośląską, będąca najważniejszą krajową osią transportową w relacji północ-południe) oraz drogi krajowe: nr 10 (S10 – odgrywa kluczową rolę tranzytową w ujęciu wschód-zachód, łączy aglomerację Szczecina, Bydgoszczy, Torunia i Warszawy), a także drogi nr 15, 55, 80, 91 i 96.

Metropolia Toruńska to również obszar akademicki i badawczo-rozwojowy – w 2019 r. Uniwersytet Mikołaja Kopernika (UMK) uzyskał status uczelni badawczej, co oznacza, że jest jedną z 10 polskich uczelni biorących udział w programie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego „Inicjatywa doskonałości – uczelnia badawcza”. Tym samym UMK uznany został za jedną z najlepszych szkół wyższych w Polsce, których poziom pozwala na skuteczne konkurowanie z najlepszymi ośrodkami akademickimi w kraju i na świecie.

Głównym ośrodkiem turystycznym obszaru, ze względu na wielkość i rodzaj obsługiwanego ruchu oraz sam potencjał do zwiększania jego skali, jest Toruń. Wysoką pozycję miasta warunkują przede wszystkim zasoby historyczne i kulturowe, związane z wysokimi i cennymi walorami architektonicznymi średniowiecznego zespołu staromiejskiego, potwierdzone wpisem na listę światowego dziedzictwa UNESCO oraz na listę Pomników Historii.

Poza Toruniem trzon potencjału kulturowego obszaru stanowi także Chełmno, uznane przez Prezydenta RP za Pomnik Historii ze względu na wyjątkowość starego miasta z licznymi zabytkami (w tym z charakterystycznymi obiektami w stylu gotyckim).

Na terenie Metropolii Toruńskiej leży również Ciechocinek – jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc uzdrowiskowych w kraju. Prowadzona tu działalność stanowi ważny kierunek polityki rozwojowej województwa. Ze względu na bogactwo wód leczniczych i bardzo dobrze rozwinięte lecznictwo Ciechocinek obsługuje prawie 20% krajowego ruchu uzdrowiskowego.

Celem naszego Stowarzyszenia jest współdziałanie na rzecz zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego Metropolii Toruńskiej. Jesteśmy świadomi, że przed nami wiele wyzwań w kontekście wzmacniania funkcji metropolitalnych oraz powiązań funkcjonalnych w ramach obszaru metropolitalnego, który pojawia się jako nowy nie tylko na mapie regionu województwa kujawsko-pomorskiego, ale również na mapie kraju.

Metropolia Toruńska to nasza wspólna i śmiała wizja przyszłości. Wsparcie integracji, innowacji, kreatywności i nowych pomysłów pomoże przenieść nas na jakościowo nowy etap rozwoju społeczno-gospodarczego. Jesteśmy przekonani, że zasługujemy na uznanie Torunia i jego obszaru funkcjonalnego za metropolię o znaczeniu ponadregionalnym m.in. w przygotowywanej obecnie Średniookresowej Strategii Rozwoju Kraju 2035 r.

W imieniu Zarządu Stowarzyszenia Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego Torunia deklaruję wolę szeroko zakrojonej współpracy z innymi obszarami metropolitalnymi, w tym z Unią Metropolii Polskich, licząc na poparcie wskazanej przez nas idei Metropolii Toruńskiej.

Z wyrazami szacunku

Prezes Zarządu Stowarzyszenia MOF Torunia
Prezydent Miasta Torunia
Paweł Gulewski