25 tys. zł dostało miasto na zagospodarowanie na cmentarzu komunalnym nr II przy Grudziądzkiej w Toruniu mogiły zbiorowej dzieci polskich - ofiar obozu „Szmalcówka”.

Toruń otrzymał od Krajowej Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa celową promesę w wysokości 25 tys. zł na remont mogiły dzieci – ofiar niemieckiego obozu „Szmalcówka” funkcjonującego w Toruniu podczas II wojny światowej.

- W miejscu istniejących mogił wyznaczonych betonowym obramowaniem powstaną małe, dziecięce nagrobki umieszczone na trawie – mówi dyrektor Wydziału Środowiska i Zieleni Szczepan Burak. - W północnej części kwatery zostaną umieszczone dwie tablice pamiątkowe z napisem „Tu spoczywają dzieci polskie zmarłe bądź zamordowane przez hitlerowców w latach 1940 – 1943 w obozie Szmalcówka”. Wysadzone zostaną również byliny i krzewy.

Miasto otrzymało od Miejskiego Konserwatora Zabytków pozwolenia na przeprowadzenie robót budowlanych na obszarze wpisanym do rejestru zabytków. Prace ruszą po wyłonieniu wykonawcy.           

Cmentarz Komunalny nr II w Toruniu przy ul. Grudziądzkiej 139/141 został wpisany do rejestru zabytków. Miejsce Pamięci Narodowej mogiła zbiorowa dzieci polskich zamordowanych w 1939 r. w tzw. „Szmalcówce” znajduje się w północno-wschodniej części cmentarza. Kwatera składa się z dwóch mogił zbiorowych o wymiarach 1,5x7,8 każda. Mogiły wyznaczone są betonowym obramowaniem i obsadzone zostały bylinami i krzewami. Wewnątrz każdej z mogił znajduje się tablica z białego marmuru z napisem: „Tu spoczywają dzieci polski zamordowane przez hitlerowców w 1939 r. w t.zw. „Szmalcówce”. W mogiłach znajdują się szczątki zmarłych bądź zamordowanych przez Niemców dzieci, które wraz z rodzicami trafiły do niemieckiego obozu „Szmalcówka” w Toruniu.

Warto wiedzieć, że jednym z obozów przesiedleńczych utworzonych w okresie II wojny światowej, był założony w Toruniu przez Niemców Centralny Obóz Przesiedleńczy. Obóz ten założony w połowie października 1940 roku na terenie przedwojennej fabryki smalcu i rafinerii olejów jadalnych „Standard” przy ul. Grudziądzkiej 124/126. Fabryka ta popularnie nazywana była „szmalcówką”. Pierwszy transport z wysiedlanymi z Pomorza polskimi rodzinami przybył 19 listopada 1940. Od wiosny 1941 r. „szmalcówka” przestała być obozem przesiedleńczym, a stała się „wychowawczym” obozem pracy, który zlikwidowano w lipcu 1943 r. Zmarłych w „Szmalcówce” chowano na cmentarzu przy ul. Grudziądzkiej, dzisiejszym Cmentarzu Komunalnym nr II w Toruniu.