Toruń jest jednym z 4 dużych miast w Polsce, w których żyje się najlepiej - wynika z ogólnopolskiej "Diagnozy Społecznej", opracowanej przez Polskie Towarzystwo Statystyczne.

Torunianie są wykształceni, świetnie posługują się nowoczesnymi narzędziami komunikacji, są aktywni obywatelsko, a przede wszystkim lubią swoje miasto i czują się w nim szczęśliwi - tak w skrócie można podsumować wyniki ogólnopolskiej Diagnozy Społecznej 2011. To publiczny, prowadzony cyklicznie projekt badawczy, w którym oceniane są warunki i jakość życia Polaków na wielu poziomach. Badania rozpoczęte w roku 2000, były kontynuowane w latach 2001, 2004, 2006, 2007 i 2009. Najnowszy raport obejmuje wyniki z roku 2011 i lat poprzednich. Dane Torunia są uwzględnione od 2007 r.

W diagnozie za rok 2011, w której przebadano 12386 gospodarstw domowych w Polsce, porównano dane z 26 polskich miast. Poza Toruniem są to: Białystok, Bielsko-Biała, Bydgoszcz, Częstochowa, Gdańsk, Gdynia, Gliwice, Gorzów Wielkopolski, Jaworzno, Katowice, Kędzierzyn Koźle, Kętrzyn, Kielce, Kraków, Lublin, Łódź, Olsztyn, Poznań, Radom, Sosnowiec, Szczecin, Wałbrzych, Warszawa, Wrocław oraz Zabrze. Toruń jest wymieniony w raporcie jako jedno z 4 dużych polskich miast, w których żyje się najlepiej.

Tabela: Ogólny wskaźnik jakości życia dla Torunia oraz wybranych miast
w latach 2007-2011 (w nawiasie pozycja w 2011 r.)

Ze wskaźnikiem ogólnej jakości życia 0,40 nasze miasto zajmuje drugie miejsce w Polsce po Warszawie (0,46), a przed Poznaniem (0,36) i Krakowem (0,36). Ogólny wskaźnik jakości życia ustalono na podstawie 8 wymiarów: kapitał społeczny, dobrostan psychiczny, dobrostan fizyczny, dobrostan społeczny, poziom cywilizacyjny, dobrobyt materialny, stres życiowy oraz patologie. Badacze brali pod uwagę zarówno dane obiektywne, jak i subiektywne, czyli ogólnie mówiąc - odczucia respondentów.

Toruń jest liderem wśród zbadanych 26 miast, jeśli chodzi o poziom cywilizacyjny (1 miejsce), dobrostan psychiczny (1 miejsce) i kapitał społeczny (2 miejsce za Warszawą). Pod pojęciem poziomu cywilizacyjnego oceniano: wykształcenie mieszkańców, znajomość języków obcych, posiadanie prawa jazdy, dostęp i umiejętność korzystania z narzędzi komunikacji (telewizja kablowa, telefony komórkowe, Internet). Jako dobrostan psychiczny badano: "poczucie szczęścia, ocenę całego dotychczasowego życia, nasilenie objawów depresji psychicznej, ocenę minionego roku". Pod tym względem torunianie ocenili swoje miasto jako numer 1 w Polsce. Bardzo wysoko Toruń plasuje się także, jeśli chodzi o kapitał społeczny, czyli zaangażowanie torunian w różnorodne aktywności obywatelskie (uczestnictwo w wyborach, członkostwo w organizacjach, dobrowolna obecność na zebraniach, działania na rzecz grupy lokalnej), deklarowany poziom zaufania do innych czy aprobujące podejście do demokracji.

Tabela: Toruń w rankingu oraz na tle wybranych miast –
6 wymiarów jakości życia w roku 2011 (w nawiasie pozycja miasta w rankingu)

Bardzo dobrze torunianie oceniają swój dobrostan społeczny, czyli ilość przyjaciół, poczucie bycia kochanym i szanowanym, czy przeciwnie - osamotnienia. Jesteśmy w tej kategorii na 4. pozycji w Polsce - przed Toruniem są tylko Gdańsk, Jaworzno i Białystok.

Siódmą pozycję zajęliśmy, jeśli chodzi o dobrobyt materialny m.in.: dochód gospodarstwa domowego na jednostkę, liczbę posiadanych dóbr i urządzeń od pralki automatycznej po łódź motorową i dom letniskowy. Podobnie oceniamy też swój stan zdrowia oraz poczucie stresu – w obu kategoriach mamy 7. miejsce. Oceniając dobrostan fizyczny badacze sprawdzili, ile spośród badanych osób było w zeszłym roku poważnie chorych, niepełnosprawnych lub zaniepokojonych o swoje zdrowie. Z kolei badając stres życiowy brali pod uwagę emocje w sferach: finansowej, zdrowotnej, zawodowej, ekologicznej, małżeńskiej, rodzicielskiej czy stres w kontaktach z urzędami. Spokojniej niż torunianie oceniają swoje życie np. mieszkańcy Kętrzyna (1), Bielsko-Białej czy Łodzi, ale zdecydowanie bardziej od nas są zestresowani mieszkańcy Bydgoszczy (14), Warszawy (16), Wrocławia (20), Częstochowy (21) czy Gdańska (24).

Najwięcej obaw budzi 18. pozycja Torunia w rankingu, jeśli chodzi o patologie, czyli takie zjawiska, jak: nadmierne korzystanie z używek czy "bycie sprawcą lub ofiarą łamania prawa", ale także – co ciekawe - korzystanie z pomocy psychiatry lub psychologa. W tym kontekście torunianie zgłaszali sporą ilość problemów. Choć wypadliśmy lepiej od Warszawy (20.), Wrocławia (21.) Olsztyna (22.), Poznania (23.) czy Bydgoszczy (24.), na tym polu jest jeszcze sporo do zrobienia.

Jeśli chodzi o ogólną satysfakcję z miejsca zamieszkania, 15 proc. torunian udzieliło odpowiedzi "bardzo zadowolony", co daje nam 6. pozycję na 26 miast (najwięcej "bardzo zadowolonych" jest w Gdyni).

Co warte uwagi, widoczny jest w Toruniu wyraźny skok ogólnego wskaźnika poziomu życia pomiędzy rokiem 2007 a 2009 i minimalny, nieznaczący spadek pomiędzy rokiem 2009 a 2011. W odniesieniu do wyników innych miast pozycja Torunia w 2009 roku wyraźnie się poprawiła: podczas gdy w roku 2007 zajmował on ósme miejsce w rankingu, w roku 2009 uzyskał taki sam rezultat, jak znajdująca się na pierwszym miejscu Warszawa.

Nad raportem "Diagnoza Społeczna 2011. Warunki i jakość życia Polaków" pracowało 10 wybitnych, polskich ekspertów z dziedziny statystyki, demografii, socjologii, ekonomii i psychologii, pod redakcją psychologa Janusza Czapińskiego i statystyka Tomasza Panka. Przedsięwzięcie zainicjowane przez Radę Monitornigu Społecznego, jest realizowane, przy wsparciu rządu RP, przez Polskie Towarzystwo Statystyczne i Wyższą Szkołę Finansów i Zarządzania w Warszawie, a finansowane z funduszy Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, grantu Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego i funduszy NBP.