Uroczyste powitanie flisaków na Przystani Toruń 14 sierpnia 2023 r. oficjalnie zainaugurowało VII Festiwal Wisły w Toruniu. Żeglarze pozostaną w naszym mieście do czwartkowego poranka 16 sierpnia. W programie wydarzenia koncerty, parady statków, darmowe rejsy, stoiska edukacyjne oraz kulinarne.

1 grudnia 2022 r. flis rzeczny został wpisany na Listę Światowego Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UENESCO. Stało się to możliwe dzięki wspólnemu wnioskowi flisaków z sześciu europejskich państw – Polski, Czech, Austrii, Niemiec, Łotwy i Hiszpanii. Wokół tego radosnego faktu osnute jest tegoroczne święto królowej polskich rzek, które odbywa się w Toruniu po raz siódmy. Festiwal Wisły, organizowany od 2017 r. przez Nadwiślańską Organizację Turystyczną, łączy we wspólnej zabawie i kultywowaniu tradycji rzecznych miasta i miasteczka naszego regionu położone nad Wisłą. Tegoroczny rejs po Kujawach i Pomorzu żeglarze rozpoczęli 12 sierpnia we Włocławku, skąd przez Ciechocinek dopłynęli do Torunia. W naszym mieście pozostaną 14-15 sierpnia, by 16 sierpnia wyruszyć dalej, aż do Bydgoszczy, gdzie pojawią się 18 sierpnia – po raz pierwszy w historii festiwalu.

- Widzimy, że na Wiśle jest dziś życie, pływają łodzie. Chcielibyśmy, aby ten widok Wisły w Toruniu zawsze taki był - mówił Zbigniew Fiderewicz, zastępca prezydenta Torunia. - Od wieków Wisłą pływali na swoich tratwach flisacy do Gdańska i na drewnie, z którego te tratwy były budowane, robili dobry biznes. Bogacili się także toruńscy mieszczanie! Przypominają o tym zbudowane nad Wisłą spichlerze i inne toruńskie pamiątki po tamtym okresie, na czele z fontanną flisaka, zagarem flisaczym na wieży katedry św. Janów czy obrazem i relikwiami bł. Jana Łobdowczyka, patrona toruńskich flisaków i żeglarzy. To były symbole bliskie wszystkim pływającym najpiękniejszą z polskich rzek – dodał prezydent, zapraszając mieszkańców i turystów do udziału w wydarzeniu.

Na uroczystość otwarcia festiwalu w Toruniu przybyli flisacy z podkarpackiego Ulanowa, miejscowości położonej u ujścia Tanwi do Sanu, znanej od XVI wieku z tradycji flisackich. Stamtąd przez stulecia spławiano drewno przez Toruń do Gdańska, skąd po jego sprzedaży flisacy wracali do domu pieszo. To właśnie ulanowscy flisacy koordynowali ośmioletnie, międzynarodowe starania wokół wpisania flisu na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Witając ich na tegorocznym festiwalu w Toruniu, wiceprezydent Fiderewicz pogratulował im sukcesu i obdarował pamiątkami z Torunia. Goście zaś obiecali, że za rok postarają się przypłynąć do Torunia tratwą i przekazali gospodarzom wyjątkowe wyróżnienie - odznaki z symbolami Torunia, Ulanowa i UNESCO.

- Flis, czyli spław towarów rzeką, budował potęgę naszego kraju przez wieki. Budował również bogactwo i potęgę Torunia - mówił dyrektor Festiwalu Wisły Marcin Karasiński z Nadwiślańskiej Organizacji Turystycznej. – Dzisiaj te tradycje również są żywe! Są ludzie, którzy o nich pamiętają, stoją tutaj przed wami. Ogromnie cieszymy się z wpisu na listę UNESCO, ponieważ jest to również sukces Torunia – miasta o ogromnych tradycjach flisackich. Nieprzypadkowo tutaj stoi na rynku pomnik flisaka i - jak się wszyscy w Ulanowie dowiadują od dziecka – jest to chłopiec z Ulanowa!

Na Przystani Toruń, przy której zacumował festiwal, przez cały dzień można liczyć na szereg atrakcji. Jeszcze we wtorek od godz.11:00 do 19:00 trwać będzie jarmark - czynne będą stoiska edukacyjno-promocyjne, prezentujące dawne rzemiosła i zawody min. szkutnictwo, powroźnictwo, ciesielstwo okrętowe, rybactwo oraz kulturę i folklor regionów nadwiślańskich. Nieco dłużej, bo od 11:00 do 21:30 czynne będą stoiska kulinarne i oferujące produkty regionalne w ramach jarmarku "Nadwiślańskie Smaki".

Oprócz oglądania z nabrzeża przybyłych na festiwal statków i łodzi, chętni mogą się wybrać na darmowe rejsy po Wiśle (bezpłatne bilety do pobrania na stoisku organizatora Festiwalu Wisły na Przystani AZS). "Rejs z Mikołajem Kopernikiem" nasutą połączony jest z opowieścią o tradycjach kupieckich rodziny Koperników, zaś rejs bykiem Olender - z opowieścią o tradycjach hanzeatyckich Torunia. Z  kolei w "Alei Muzeów" obejrzymy m.in.: modele 3D statków rzecznych – spławowych i parowych, ekspozycję o żegludze pasażerskiej na Wiśle, obecności Wikingów nad Wisłą i osadzie Truso. Partnerami tej prezentacji są: Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku, Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu, Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Elblągu i Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu.

W poniedziałkowy wieczór na błoniach zabrzmiała muzyka irlandzka w wykonaniu grupy Thorn. Ale koncertów jest w programie festiwalu znacznie więcej - przez cały dzień na scenie prezentują się rodzime i zagraniczne zespoły i artyści z kręgu muzyki żeglarskiej. Obecność festiwalu w Toruniu została też zaakcentowana na Rynku Staromiejskim. Tam w poniedziałek o godz. 20.30 mieszkańcy i turyści mogli obejrzeć widowisko plenerowe "Flis", związane z wpisem tradycji flisackich na Listę UNESCO. Zaś późnym wieczorem, między 22.30 a północą wyjątkowy żeglarski klimat zapanował na plaży koło Zamku Dybów, gdzie wspólnym muzykowaniem i śpiewem przy flisackim ognisku świętowano 10-lecie Fundacji Dom Wisły.

14 sierpnia odbyło się też wręczenie nagród w regatach "Między mostami", zorganizowanych przez Toruński Okręgowy Związek Żeglarski. Wygrała je załoga Klubu „Białe Żagle z Chełmży” (Michał Krutelewicz i Maciej Sobczak) przed Jackiem Słupkowskim z córką Antoniną (miejsce drugie) oraz Igorem Kalembą, Julkiem Michałowskim i Antonim Szytniewskim (miejsce trzecie). Z kolei we wtorek zostaną rozegrane 58. Długodystansowe Regaty na Wiśle. Start o godz.10.00 z Przystani Toruń (ul. J. Popiełuszki 1A), meta przy Brdyujściu w Bydgoszczy - przybycie pierwszych zawodników jest spodziewane ok.17.00. Więcej

Program Festiwalu Wisły 15 sierpnia w Toruniu:

• 10:00 – 11:00 – „Wisła łączy poetów” – spotkanie poetów dobrzyńskich i kujawskich na moście Marszałka Józefa Piłsudskiego. Partner projektu: Lipnowska Grupa Literacka, AgAT i Toruński Klub Poetów przy Książnicy Kopernikańskiej (wstęp wolny dla publiczności)
• 10:00 – 58. Długodystansowe Regaty na Wiśle w klasach: Samorządowej, Puck, Omega i Open na trasie Toruń - Bydgoszcz
• 11:00 – 19:00 – bezpłatne rejsy dla publiczności (Przystań AZS – bilety codziennie do pobrania na stanowisku organizatora)
• 11:00 – 19:00 – stoiska edukacyjne prezentujące dawne rzemiosła i zawody m. in. szkutnictwo, powroźnictwo, ciesielstwo okrętowe, rybactwo, kulturę i folklor regionów nadwiślańskich
• 11:00 – 21:30 – Jarmark „Nadwiślańskie Smaki”
• 12:00 – 13:00 – pokaz kulinarny połączony z degustacją pt. ,,Zapomniane dania kuchni toruńskiej”, przygotowany przez Szefową Kuchni Karczmy Spichrz Ewę Politowską (Scena główna – Błonia Nadwiślańskie).
• 14:00 – 15:00 – „Toruń – potężne emporium hanzeatyckie” - wykład prof. Andrzeja Chwalby. Promocja książki pt.„Wisła. Biografia rzeki”. Sala konferencyjna na Przystani Toruń ul. Ks. Jerzego Popiełuszki 1
• 15:30 – 16:30 – koncert zespołu LES COPAINS D’SABORD, scena główna – Błonia Nadwiślańskie
• 17:00 – 17:20 – parada wzdłuż bulwarów kilkudziesięciu statków i łodzi biorących udział w festiwalu. Poza mniejszymi batami, lejtakami i łodygami udział weźmie kilkanaście dużych statków: galary, byki, nasuta i łódź wikińska
• 17:30 – 18:30 – koncert zespołu Half Light, scena główna – Błonia Nadwiślańskie
• 18:00 – 19:00 – zwiedzanie statków i łodzi przybyłych na festiwal, zapoznawanie się z ich historią, konstrukcją, zastosowaniem (Przystań AZS)
• 18:00 – 19:00 – „Statek poetów i pieśniarzy” – rejsy galarem „Maria” połączone z czytaniem fragmentów wiślanej poezji, śpiewaniem pieśni przez aktorów i poetów z Trójmiasta, Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej (galar Maria, Przystań AZS – bezpłatne bilety do pobrania na stanowisku organizatora)
• 18:00 – 19:00 – „Rejs z Mikołajem Kopernikiem” – rejs nasutą Copernicus połączony z opowieścią o tradycjach kupieckich rodziny Koperników (nasuta Copernicus, Przystań AZS – bezpłatne bilety do pobrania na stanowisku organizatora)
• 18:00 – 19:00 – „Hanza. Władczyni rzek i mórz” – rejs bykiem Olender połączony z opowieścią o tradycjach hanzeatyckich Torunia (Przystań AZS – bezpłatne bilety do pobrania na stanowisku organizatora)
• 19:00 – 20:00 – koncert zespołu Kapitan Thorn, scena główna – Błonia Nadwiślańskie
• 20:30 – 21:00 – nastrojowa parada wszystkich festiwalowych łodzi i statków, w świetle rac, widowisko światło-woda-dźwięk
• 21:00 – 22:00 – koncert zespołu Zagadka, scena główna – Błonia Nadwiślańskie