XXI Kwesta na cmentarzu św. Jerzego
Nagrobek rodziny Glińskich, toruńskich rzemieślników, społeczników i patriotów, to cel tegorocznej kwesty na cmentarzu św. Jerzego.
- Już po raz dwudziesty pierwszy na toruńskim cmentarzu św. Jerzego Urząd Miasta Torunia wspólnie z Towarzystwem Miłośników Torunia organizuje kwestę na renowację zabytkowych pomników należących do zasłużonych torunian, które nie mają w tej chwili opiekunów – mówi Zbigniew Fiderewicz – Kwestując od samego początku, zauważam, że z roku na rok torunianie są coraz hojniejsi. Na początku musieliśmy tłumaczyć, dlaczego i w jakim celu kwestujemy. Teraz kwesta stała się toruńską tradycją. Wiele osób już wchodząc na cmentarz ma gotowe pieniądze na datek, niektórzy pytają o wyniki zbiórki oraz prowadzonych prac, a są i tacy, którzy kolekcjonują ulotki informacyjne, bo na tyle zżyli się z tą charytatywną akcją. Zatem i w tym roku zapraszam mieszkańców Torunia do aktywnego udziału w kweście, jak zawsze będziemy czekać z puszkami na cmentarzu św. Jerzego!
W kweście organizowanej od 2003 r. przez Urząd Miasta Torunia i Towarzystwo Miłośników Torunia biorą udział znani torunianie i goście Torunia, którzy poświęcają swój wolny czas i chęci, by z puszką w ręku prosić odwiedzających groby o datek na odnowę pięknych, starych pomników, tworzących niezwykłą atmosferę najstarszej toruńskiej nekropolii. W tym roku kwesta potrwa od godz. 8.00 do 14.00, a z puszkami po alejkach cmentarnych krążyć będzie łącznie około 70 osób: samorządowcy, członkowie Towarzystwa Miłośników Torunia, naukowcy, artyści, muzealnicy i konserwatorzy, bracia kurkowi, przewodnicy, dziennikarze, przedsiębiorcy, marynarze ORP Toruń oraz przedstawiciele służb mundurowych.
W tym roku celem kwesty jest renowacja kwatery Glińskich (na zdjęciu tytułowym), położonej w części należącej do parafii śś. Janów. To duże, ciekawe artystycznie założenie nagrobne, upamiętniające rodzinę toruńskich przedsiębiorców, rzemieślników i zaangażowanych patriotów. Nestor rodu Teodor Gliński (1870-1928) był twórcą i właścicielem firmy rodzinnej zajmującej się blacharstwem, a także wpływowym członkiem cechu rzemieślniczego naszego miasta. Pochodził z Warmii, gdzie działał na rzecz Polski w czasie plebiscytu po I wojnie światowej. W Toruniu znalazł drugi dom. Tu jego syn, także Teodor, współorganizował miejskie obchody 700-lecia istnienia Torunia, nazywanego z tej okazji Grodem Kopernika. W 1935 roku jako radca Izby Rzemieślniczej organizował wojewódzkie obchody Święta Rzemiosła Pomorskiego. To właśnie rodzina Glińskich prowadziła prace blacharskie na budynku Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej, czyli dzisiejszym Collegium Maximum UMK.
Nagrobek rodziny Glińskich, będący przykładem monumentalnej sztuki sepulkralnej, otrzymał formę portalu z tympanonem wspartym na dwóch kolumnach doryckich. W centralnej części znajduje się marmurowa biała płyta z nazwiskami zmarłych. Kwatera jest otoczona metalowym, ciekawie zdobionym ogrodzeniem. Pomnik jest obecnie porośnięty obficie pnącym bluszczem, który, mamy nadzieję, przynajmniej częściowo zostanie zachowany podczas prac renowacyjnych.
Nagrobek rodziny Landgrafów przed i po renowacji
W roku 2022 r. zbieraliśmy fundusze na odnowę okazałego nagrobka kupieckiej rodziny Landgraf, zamieszkałej w Toruniu na przełomie XIX i XX w. – dobroczyńców tutejszego zboru ewangelickiego. Ozdobiony detalami muzycznymi pomnik z 1912 r. jest jednym z niewielu zachowanych na tym cmentarzu dużych nagrobków architektonicznych. Zaprojektował go ceniony bydgoski architekt Alfred Schleusener. Zebrane w ubiegłym roku środki wspomogły też odnowę nagrobka Mariana Doerffera (1879–1937) – toruńskiego adwokata, prokuratora, prezesa Towarzystwa Miłośników Torunia, który w latach 1921-1923 pełnił funkcję Prezydenta Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Toruniu.
Prace konserwatorskie i restauratorskie przy nagrobkach prowadzą od lat studenci pod nadzorem pracowników Zakładu Konserwacji Elementów i Detali Architektonicznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, w ramach praktyk studenckich.
Ruch drogowy i komunikacja
W okresie Wszystkich Świętych nastapią zmiany w organizacji ruchu drogowego i parkowania w rejonie cmentarzy oraz funkcjonowania komunikacji miejskiej w Toruniu.
Uwaga! 1 listopada 2023 r. w godz. 5:00 - 23:00 przejazd miejskimi autobusami i tramwajami będzie bezpłatny.
Fot. Małgorzata Litwin