Miasto dla Młodych – pod takim hasłem działa Toruńskie Laboratorium Miejskie, nowa przestrzeń dialogu i współpracy na rzecz miasta.

Choć Toruńskie Laboratorium Miejskie działa od stycznia 2025 r., to uroczysta inauguracja jego działalności miała miejsce 3 lipca 2025 r. z udziałem m.in. prezydenta miasta Pawła Gulewskiego, przewodniczącego  Rady Miasta Torunia Łukasz Walkusza, dyrektora Biura Dialogu i Innowacji Miejskich Patryka Wawrzyńskiego. W siedzibie TLM przy ul. Bydgoskiej 52 obecni byli także przedstawiciele Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej, Instytutu Rozwoju Miast i Regionów, laboratoriów miejskich m.in. z Bydgoszczy, Zielonej Góry i Lublina, a także lokalnych NGO-sów, Rad Okręgów i Młodzieżowej Rady Miasta. W ramach inauguracji odbyły się warsztaty oraz plenerowy panel dyskusyjny przy kawiarni Trafo – „Toruń – miasto dla młodych?”. Podczas wydarzenia można było zobaczyć prace studentek i studentów Wydziału Sztuk Pięknych UMK.  

- Laboratorium Miejskie to miejsce, gdzie projektujemy, testujemy polityki miejskie, ale też miejsce, w którym zwiększamy poziom partycypacji. Rozmawiamy m.in. o tym jak polityki miejskie, usługi mają wyglądać, testujemy różne rozwiązania, spotykamy się tu z Radami Okręgów, społecznikami, mieszkańcami, specjalistami. Jest tu także przestrzeń, gdzie można prowadzić warsztaty i spotkania – wyjaśniał prezydent Paweł Gulewski.

Jak podkreślił prezydent Torunia, powstanie Toruńskie Laboratorium miejskiego zostało całkowicie sfinansowane ze środków zewnętrznych – 4 mln zł pochodziły  ze środków unijnych (80%) oraz Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach PTFE 2021-2027 oraz z Budżetu Państwa.

- Obecnie w całym kraju potrzebujemy dialogu, rozmowy i współpracy – to miejsce jest przestrzenią, która będzie właśnie temu służyć. Słowo „laboratorium” w nazwie podkreśla, że rodzą się tu pomysły, idee, przedsięwzięcia, po to, żeby powstały z nich wspaniałe projekty, które kiedyś będzie można implementować w różnego rodzaju politykach miejskich – mówił przewodniczący Rady Miasta Torunia Łukasz Walkusz, podkreślając, że tworzenie przestrzeni do międzypokoleniowego dialogu, otwartego i konstruktywnego stanowi jedno z kluczowych zadań samorządu XXI wieku.

Toruńskie Laboratorium Miejskie działa pod hasłem Miasto dla Młodych, co wskazuje jeden z głównych nurtów działania tej jednostki – partycypację młodych w działania podejmowane w celu rozwoju miasta i przestrzeni w nim dla młodych. – Jest to bardzo ważne w kontekście Torunia, który próbuje zatrzymać młodych i stworzyć adekwatne i przyjazne miejsca do tego, żeby młodzi w nim zostawali. Dajemy tu miejsce i narzędzie do współprojektowania miasta – podkreślił prezydent Paweł Gulewski, dodając, że w ciągu pół roku funkcjonowania TLM zrealizowano ponad 20 inicjatyw – prelekcji, warsztatów, spotkań. Poruszane były kwestie dotyczące m.in. transportu, zieleni, a także tematy, będące efektem rozmów podczas Kongresu Dialogu, który odbył się w Toruniu we wrześniu 2024 r.

- Jest to miejsce dla młodych, tworzone we współpracy z nimi. Chcemy tu rozmawiać o mieście, spotykać się z ekspertami, uczestniczyć w różnego rodzaju warsztatach, diagnozować problemy i następnie wspólnie z mieszkańcami szukać sposobów, jak je rozwiązać – mówiła Aleksandra Rolnicka, kierowniczka Referatu Dialogu i Innowacji Miejskich. 

Jak Toruńskie Laboratorium Miejskie działa w praktyce? Jak wyjaśnia Aleksandra Rolnicka, każdy mieszkaniec może przyjść tu i zgłosić problem dotyczący miasta, po czym przedstawiciele TLM  poszukują ekspertów w danym temacie, w tym pracowników Urzędu Miasta Torunia i wspólnie poszukiwane są sposoby na jego rozwiązanie. 

Cele adaptacji i założenia modelu Laboratorium będą realizowane poprzez pięć kluczowych działań:
1. Urban Café będzie otwartą przestrzenią dyskusji, diagnozowania potrzeb i wzmacniania kompetencji miejskich, zachęcającą do oddolnego tworzenia zespołów tematycznych i grup roboczych oraz integrującą interesariuszy w ramach organizowanych wydarzeń.
2. Laboratoria Dialogu dostarczą etapu przekształcania pomysłu w projekt (koncepcję), promując dialog i współtworzenie rozwiązań oraz społeczne monitorowanie polityk miejskich, a także integrując interesariuszy miejskich i wspierając włączanie młodych torunian w współdecydowanie.
3. Miejska Szkoła Prototypowania – uzupełniona programem mikrograntów wdrożeniowych – będzie oferować możliwość realizacji gotowych do testowania prototypów innowacyjnych rozwiązań na podstawie projektów (koncepcji) zespołów, skupiając się na wzmacnianiu sprawczości osób zaangażowanych, w tym młodych torunian.
4. Program Toruńskiej Akademii Młodych Liderów Innowacji ma wzmocnić innowacyjny kapitał społeczny Torunia poprzez aktywizującą młodych mieszkańców edukację proinnowacyjną, sprawczość w działaniu oraz przestrzeń do podejmowania inicjatywy we współpracy z innymi interesariuszami miejskimi. oferując siedem cykli kształceniowych dla młodych mieszkańców, chcących włączyć się w współtworzenie rozwiązań miejskich.
5. Dobrostanownia będzie integrować interesariuszy miejskich – w szczególności młodych mieszkańców – i sprzyjać praktycznemu rozwijaniu kompetencji społecznych, a dzięki jej programowi szkoleń, warsztatów oraz zajęć ma zachęcić młodych torunian do uczestnictwa w działaniach Laboratorium.

Fot. © UMT 2025, autor: Sławomir Kowalski, licencja: CC BY-NC 4.0