Inwestycje w rękach mieszkańców

W Urzędzie Miasta Torunia pełną parą idą prace nad pilotażowym programem budżetu partycypacyjnego. W jego ramach w 2013 roku miasto wyda 2 miliony złotych na inwestycje zaproponowane przez mieszkańców, a w przyszłym roku budżet partycypacyjny zostanie wprowadzony całościowo.

Budżet partycypacyjny umożliwia mieszkańcom bezpośredni wpływ na sposób wydawania części pieniędzy publicznych. Oznacza świadome współdecydowanie mieszkańców o sprawach całej miejscowości i swojej okolicy. Integruje lokalne społeczności i wzmacnia poczucie sprawiedliwości związane z podziałem funduszy publicznych. Rodzi także nowy typ odpowiedzialności mieszkańców za dobro wspólne, jakim jest miejsce, w którym żyją. Wpływa korzystnie na edukację obywatelską, polepsza relacje na linii władza - obywatel, zwiększa świadomość związaną z regułami rządzącymi funkcjonowaniem samorządów i samorządności lokalnej.

Pierwszą taką możliwość mieli w 1989 r. mieszkańcy brazylijskiego miasta Porto Alegre. Natomiast w 2000 r. budżet partycypacyjny zawitał do krajów Europy Zachodniej – m.in. Portugalii i Wielkiej Brytanii. Dziś włączanie mieszkańców do dzielenia części gminnych pieniędzy realizowane jest w około 100 samorządach w Europie. W Polsce procedurę wdrożył już m.in. Sopot i Poznań, a przymierza się Łódź. Toruń korzysta m.in. z doświadczeń tych miast. Na razie, w tym roku, wdrożony zostanie projekt pilotażowy, a w przyszłym roku budżet partycypacyjny zostanie wprowadzony.

W rzeczywistości w Toruniu budżet partycypacyjny mamy w części już od wielu lat, gdyż jesteśmy otwarci na propozycje mieszkańców. Co roku do urzędu miasta wpływa ok. 200 wniosków składanych przez mieszkańców, rady osiedli i organizacje pozarządowe. Są to przedsięwzięcia różnorodne – od na przykład drobnych  remontów chodnika, ulicy, oświetlenia czy ścieżek rowerowych  po duże inwestycje – mówi skarbnik miasta Magdalena Flisykowska-Kacprowicz. – Wiele z nich jest uwzględnianych przy planowaniu budżetu na dany rok. Teraz chcemy iść dalej: tworzymy reguły, normy i zasady, i musimy wskazać ramy prawne dla tych działań.

Projekt pilotażowy będzie miał formę konsultacji społecznych. Lista projektów, spośród których torunianie będą wybierać zadania do realizacji, sporządzona zostanie na podstawie wniosków składanych do budżetu, wpływających na bieżąco oraz zgłaszanych w czasie spotkań prezydenta Torunia z mieszkańcami.

W ramach programu przedsięwzięcia przeprowadzona zostanie kampania informacyjna. Wszelkie informacje znajdą się na stronach internetowych urzędu miasta. Mieszkańcy będą też informowani za pośrednictwem lokalnych mediów. Ponadto odbędzie się spotkanie informacyjno-konsultacyjne.

Głosowanie mieszkańców odbywać się będzie za pośrednictwem internetu oraz poprzez wrzucanie ankiet do urn umieszczonych w punktach informacyjnych Urzędu Miasta Torunia. Głosować będą mogli torunianie od 16 roku życia.

Jeśli chodzi o harmonogram projektu pilotażowego, to do 5 kwietnia opublikowana zostanie lista projektów i rozpocznie się głosowanie, które potrawa do 22 kwietnia. Do 30 kwietnia głosy zostaną policzone i poznamy wynik sondażu.

Doświadczenia zebrane podczas projektu pilotażowego wspomogą konstruowanie zasad budżetu partycypacyjnego na następne lata.