17-kilometrowa wycieczka piesza z podtoruńskich Cierpic do Gniewkowa to propozycja Oddziału Miejskiego PTTK w Toruniu na sobotę, 16 grudnia 2023 r. 

Uczestnicy kolejnej wyprawy krajoznawczo-pieszej w ramach popularnego cyklu "Wędrówki rodzinne z PTTK" spotkają się o godz. 8.45 na dworcu PKS przy ul. Dąbrowskiego, skąd o godz. 8.51 nastąpi wyjazd autobusem do Cierpic. Trasa wycieczki będzie wiodła turystycznym szlakiem "mennonitów" w kolorze niebieskim z Cierpic, przez Kąkol, Jarki, Zajezierze, do Gniewkowa. Długość przejścia pieszego wyniesie około 17 km. Wyprawę poprowadzi przodownik turystyki pieszej PTTK Marek Ruciński.

W znajdującej się na trasie wycieczki osadzie leśnej Jarki na skraju Puszczy Bydgoskiej znajdują się ruiny młyna wodnego nad Strugą Zieloną. Pierwsza wzmianka o nim pochodzi z 1564 roku. Wówczas należał do starostwa gniewkowskiego. Podczas lustracji królewskiej, przeprowadzonej w latach 1616-1620, młyn Jarek o 3 kołach korzecznych należał do Gniewkowa. Na mapie Gille'go z lat 1802-1803 na Strudze Zielonej w Jarkach zaznaczono młyn wodny oraz karczmę. W 1846 roku Jarki były wioską rządową z 7 domami i 50 mieszkańcami. Właścicielem młyna wodnego w 1903 roku był R. Boldt, a gospody - H. Buckow. W latach 1928-1944 właścicielem tartaku i młyna w Jarkach oraz tartaku w Cierpicach był Arthur Heilemann. Podczas zimy na przełomie lat 1945/1946 zamarznięte stawidła doprowadziły do katastrofy, w której wody Strugi Zielonej zmyły tartak w Jarkach oraz młyn wodny w Dybowie.

Przed II wojną światową młyn był budowlą ceglaną, piętrową, z mechanizmem napędzanym turbiną. Funkcjonował do końca lat 60-tych XX wieku, do czasu przybycia oddziału wojska z Inowrocławia, który wywiózł całe wyposażenie młyna. Dewastacji młyna dokonali szabrownicy i chuligani. Najokazalsza część ruin to dawna turbinownia.

Opis krajoznawczy: Henryk Miłoszewski
Na zdjęciu: Młyn w Jarkach w latach 50-tych XX w. Zdjęcie z archiwum rodzinnego Józefa Kendzi zamieszczone na stronie FB Gmina Nieszawka - Społeczność