Nowa ulica na Bielawach zyska patronkę - Gertrudę Przybylską, zasłużoną inżynier i działaczkę „Solidarności". To wyraz uznania dla jej postawy obywatelskiej, zaangażowania społecznego i wkładu w walkę o wolność oraz pomoc potrzebującym. Jednocześnie będzie przypominać o ważnej roli kobiet w historii toruńskiej „Solidarności".
Rada Miasta Torunia przyjęła jednomyślnie w czwartek, 20 listopada 2025 roku uchwałę według której nowa ulica na Bielawach zyska patronkę. Zostanie nią Gertruda Przybylska – inżynier chemik, specjalistka przemysłu włókienniczego, społeczniczka, działaczka NSZZ „Solidarność” i toruńska opozycjonistka zaangażowana w niesienie pomocy osobom represjonowanym w okresie stanu wojennego.
Wniosek o upamiętnienie Gertrudy Przybylskiej złożyli m.in. Komisja Międzyzakładowa NSZZ „Solidarność" przy Elanie S.A. oraz Piotr Łukaszewski, autor zarysu jej biografii. Doraźna Komisja ds. Nazewnictwa Rady Miasta Torunia pozytywnie oceniła propozycję i wskazała lokalizację ulicy na terenie ewidencyjnym nr 0045, w obrębie Bielaw. Pozytywne opinie w sprawie wydały także Towarzystwo Miłośników Torunia oraz Rada Okręgu nr 6 Grębocin–Bielawy.
Wprowadzenia do uchwały dokonała przewodnicząca Doraźnej Komisji ds. Nazewnictwa Rady Miasta Torunia Magdalena Cynk-Mikołajewska. W sesji Rady Miasta Torunia uczestniczyła też rodzina i sąsiadka śp. Gertrudy Przybylskiej: siostrzenica – Genowefa Malicka, siostrzeniec Rober Gąsiennica-Daniel oraz sąsiadka – Iwona Kempa. Na ręce rodziny podziękowania oraz pamiątkowy projekt uchwały złożyli prezydent Torunia Paweł Gulewski oraz Przewodniczący rady Miasta Torunia Łukasz Walkusz.
- Cieszę się i jestem niezwykle wzruszona i wdzięczna za to trwałe upamiętnienie naszej cioci. Wiemy, że ciocia była niezwykle wyjątkową nie tylko dla nas, ale też dla swoich współpracowników – mówiła siostrzenica Gertrudy Przybylskiej, Genowefa Malicka. – W sposób szczególny dziękuję Piotrowi Łukaszewskiemu oraz innym wnioskodawcom projektu i przyjaciołom.
Gertruda Przybylska (1923–2012) urodziła się w Gnieźnie, studiowała na Uniwersytecie Poznańskim, a po wojnie pracowała w Zakładach Włókien Chemicznych Stilon w Gorzowie Wielkopolskim, gdzie była m.in. kierownikiem Głównego Laboratorium i Wydziału Chemicznego. Od 1967 r. związała swoje życie z Toruniem, podejmując pracę w Zakładach Włókien Chemicznych Elana, w których kierowała nowatorską wytwórnią dwumetylotereftalanu (DMT). Współpracownicy zapamiętali ją jako osobę kompetentną, wymagającą, a zarazem życzliwą i darzoną ogromnym autorytetem.
We wrześniu 1980 r. Przybylska zaangażowała się w działalność NSZZ „Solidarność”, zostając przewodniczącą Komisji Wydziałowej Pionu Badawczo-Rozwojowego oraz członkiem Komisji Zakładowej i Zarządu Regionu Toruńskiego. Po wprowadzeniu stanu wojennego została odsunięta od pracy i objęta zakazem wstępu do zakładu.
Od 1982 r. była jedną z kluczowych organizatorek Rejonowego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności, Zwolnionym z Pracy i ich Rodzinom przy kościele Wniebowzięcia NMP w Toruniu. Poświęciła temu miejscu niemal całą dobę – organizując pomoc materialną, prawną, dostarczając leki, docierając do rodzin represjonowanych oraz wspierając toruńskie podziemie solidarnościowe. Pracowała także na rzecz rodaków na Wschodzie, a po 1989 r. jako wolontariuszka Caritas Polska pomagała osobom ubogim.
Za swoje zasługi została odznaczona m.in.:
- Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1979),
- Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2011),
- Medalem za zasługi dla Miasta Torunia (1998),
- Medalem Unitas Durat Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego (2009).
Skutki finansowe związane z podjęciem uchwały ograniczą się do wykonania i ustawienia tablic z nazwą ulicy.
Fot. © UMT 2025, autor: Agnieszka Bielecka, licencja: CC BY-NC 4.0
