19 czerwca 2022 r. w Toruniu pojawił się nowy król – to wszystko za sprawą bractwa strzeleckiego, którego Król Kurkowy tradycyjnie na Rynku Staromiejskim odebrał insygnia władzy.
Zgodnie z tradycją kultywowaną przez Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Toruniu: „aby dosięgnąć zaszczytu bycia Królem Kurkowym, należy wykazać się celnym okiem i pewną ręką kura z żerdzi strącając". Związane jest to z historią miast i mieszczaństwa Europy, którego bractwa miały za zadanie podnosić sprawność strzelecką mieszczan i w ten sposób przygotować ich do obrony swojego grodu. Dlatego wybór Króla Kurkowego poprzedził turniej strzelecki, w którym wyłoniony został nowy Król, a także Pierwsza Dama oraz Pierwszy i Drugi Rycerz.
Uroczystość intronizacji zgromadziła na Rynku Staromiejskim rzesze torunian i turystów odwiedzających nasze miasto w piękny słoneczny weekend. Królem Kurkowym AD 2022 został Józef Jarosz, któremu insygnia wręczył prezydent Michał Zaleski. - Bracie Józefie, w uznaniu Twoich zasług dla miasta Torunia oraz bractwa, a zwłaszcza wykazanego kunsztu strzeleckiego, nadaję Ci godność Króla Kurkowego AD 2022 Toruńskiego Kurkowego Bractwa Strzeleckiego. Jako symbol Twej godności wręczam ten oto łańcuch królewski. Tak jak Twoi poprzednicy, bądź zawsze wierny swemu miastu i bractwu – mówił uroczyście prezydent.
Koronacji towarzyszyły gromkie okrzyki „Wiwat nowy król!”, wystrzały z broni i hymn bractwa odegrany przez orkiestrę wojskową. Nowy król musiał również dopełnić brackiego rytuału i jednym łykiem wypić zacny kufel brackiego napoju.
Wybrana została także asysta nowego króla – Pierwszym Rycerzem oraz Pierwszą Damą została Marzena Cieszkowska. Z kolei miano Drugiego Rycerza przypadło Stanisławowi Juszczykowi.
Kurkowe Bractwo Strzeleckie istniało w Toruniu już w średniowieczu. Jak w całej Europie, celem tej organizacji było podnoszenie sprawności strzeleckiej mieszczan na potrzeby obronności miasta czy kraju. Członkami Bractw Kurkowych byli starsi cechów, członkowie władz miejskich, szanowani powszechnie rzemieślnicy i kupcy. Przynależność do Bractwa była powodem do dumy i stanowiła swoistą formę nobilitacji mieszczaństwa.
W swojej historii Bractwo toruńskie wielokrotnie brało udział w obronie miasta, odznaczając się ofiarnością i męstwem. Bracia Kurkowi byli w pierwszym szeregu mieszczan szturmujących w 1454 roku zamek krzyżacki. W lutym 1629 roku podczas oblężenia Torunia przez wojska szwedzkiego feldmarszałka Wrangla, Bracia Kurkowi z wałów przy bramie Św. Katarzyny celnymi strzałami z rusznic i hakownic dziesiątkowali szeregi wroga. W uznaniu zasług podporządkowano Bractwu całą miejską artylerię. Bracia pełnili w niej funkcje oficerskie. Podczas zrywu wolnościowego w 1848 roku początkowo Bractwo połączyło się ze zorganizowaną w mieście strażą ludową, lecz już w kwietniu tegoż roku z młodszych wiekiem braci utworzono kompanią strzelców, która pomagała władzom miejskim w utrzymaniu porządku.
Przez stulecia zmieniały się formy i prawne ramy bractwa, jednak zasadniczy, kulturalno-sportowy cel jego działania, pozostawał ten sam. Współczesne Kurkowe Bractwo Strzeleckie w Toruniu, reaktywowane w 1999 r., nawiązuje bezpośrednio do bractwa przedwojennego. Zajmuje się kultywowaniem tradycji patriotycznych, popularyzacją historii i sportu strzeleckiego. Jest także ozdobą wielu miejskich uroczystości.
Fot. Wojtek Szabelski